الواقعة ٩٢

وَ أَمَّا إِنْ‌ کَانَ‌ مِنَ‌ الْمُکَذِّبِينَ‌ الضَّالِّينَ‌

کپی متن آیه
وَ أَمَّا إِنْ‌ کَانَ‌ مِنَ‌ الْمُکَذِّبِينَ‌ الضَّالِّينَ‌

ترجمه

امّا اگر او از تکذیب‌کنندگان گمراه باشد،

|و امّا اگر از تكذيب كنندگان گمراه باشد

و اما اگر از دروغزنان گمراه است،

و اما اگر از منکران و گمراهان است.

و اما اگر از انکار کنندگان [حقایق و] گمراه باشد،

و اما اگر از تكذيب‌كنندگان گمراه باشد،

و اما اگر از منکران گمراه باشد

و اما اگر از دروغ‌انگاران گمراه باشد،

و امّا اگر (شخص محتضر) از جمله‌ی تکذیب‌کنندگان و گمراهان (دست چپی) باشد.

و اما اگر از تکذیب‌کنندگان گمراه بوده است،

و اما اگر بود از تکذیب‌کنندگان گمراهان‌

But if he is one of the deniers, the mistaken.

ترتیل:

ترجمه:

الواقعة ٩١	آیه ٩٢	الواقعة ٩٣
سوره : سوره الواقعة نزول : ٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٧ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الْمُکَذِّبِینَ الضَّآلِّینَ»: مراد سمت چپیها است (نگا: واقعه / .

نزول

شأن نزول آیات ۸۸ تا ۹۴:

ابن بابویه بعد از چهار واسطه از ابوالمقدام و او از امام صادق علیه‌السلام روایت نماید که فرمود: آیات ۸۸ و ۸۹ درباره اهل ولایت و دوستى ما نازل شده است و آیات ۹. و ۹۱ و ۹۲ درباره اهل عداوت و دشمنى ما نازل گردیده است.

تفسیر

---

• آيات ۵۷ - ۹۶ سوره واقعه
• لازمۀ اعتقاد به آفريدگار، تصديق قيامت و معاد است
• مرگ از سوی خداوند، برای بشر مقدر شده است
• علم به دنيا و ویژگی های آن، مسلتزم اذعان به معاد است
• اثبات ربوبيت پروردگار، با بر شمردن سه تا از مهمترين حوایج مردم: زراعت، آب و آتش
• معناى اين كه قرآن كريم، در «كتاب مكنون» است
• مراد از «مسّ» و «مُطَهّرُون»، در آيه: «لا يَمَسُّهُ إلّا المُطَهّرُون»
• اگر قيامتى در كار نيست، پس چرا جلوی مرگ را نمی گیرید؟!
• وضع سه گروه «مقربان»، «اصحاب يمين» و «اصحاب شمال»، به هنگام مرگ
• بحث روایتی: (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته)

---

• تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

وَ أَمَّا إِنْ كانَ مِنَ الْمُكَذِّبِينَ الضَّالِّينَ «92» فَنُزُلٌ مِنْ حَمِيمٍ «93» وَ تَصْلِيَةُ جَحِيمٍ «94» إِنَّ هذا لَهُوَ حَقُّ الْيَقِينِ «95»

و امّا اگر از تكذيب كنندگان گمراه باشد، با آبى جوشان پذيرايى مى‌شود.

و ورود به دوزخ (جزاى اوست). همانا اين مطلب، حق و يقينى است.

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

وَ أَمَّا إِنْ كانَ مِنَ الْمُكَذِّبِينَ الضَّالِّينَ (92)

وَ أَمَّا إِنْ كانَ‌: و اما اگر باشد ميت، مِنَ الْمُكَذِّبِينَ‌: از تكذيب كنندگان خدا و رسول و از منكران قيامت، الضَّالِّينَ‌: و از گمراهان از طريق حق و هدايت.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

فَأَمَّا إِنْ كانَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ (88) فَرَوْحٌ وَ رَيْحانٌ وَ جَنَّةُ نَعِيمٍ (89) وَ أَمَّا إِنْ كانَ مِنْ أَصْحابِ الْيَمِينِ (90) فَسَلامٌ لَكَ مِنْ أَصْحابِ الْيَمِينِ (91) وَ أَمَّا إِنْ كانَ مِنَ الْمُكَذِّبِينَ الضَّالِّينَ (92)

فَنُزُلٌ مِنْ حَمِيمٍ (93) وَ تَصْلِيَةُ جَحِيمٍ (94) إِنَّ هذا لَهُوَ حَقُّ الْيَقِينِ (95) فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّكَ الْعَظِيمِ (96)

ترجمه‌

پس امّا اگر باشد از مقرّبان درگاه خدا

پس استراحت و خوشى است و روزى و گياه خوشبو و بهشت پرنعمت‌

و امّا اگر باشد از ياران جانب راست‌

پس سلام بر تو است از ياران جانب راست‌

و امّا اگر باشد از تكذيب كنندگان كه گمراهانند

پس تشريفات بدوى است از آب داغ‌

و وارد كردن در دوزخ‌

همانا اين‌

---

جلد 5 صفحه 138

هر آينه آن خبر حق يقينى است‌

پس تسبيح كن بنام پروردگارت كه بزرگ است.

تفسير

خداوند متعال بمناسبت ذكر حال محتضر در ضمن آيات سابقه بيان فرموده است احوال هر يك از دستجات سه‌گانه مشروحه در اين سوره را باين تقريب كه امّا اگر محتضر از سابقين و مقرّبين باشد پس براى او است آسايش و راحتى و انبساط و خوشى و نيز رزق طيّب و طاهر و گياه خوشبوى بهشتى از وقت مرگ تا وقتى كه ببهشت پرنعمت جاويد الهى مستقرّ گردد و روح بضمّ نيز قرائت شده و در مجمع آنرا به پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم و امام باقر عليه السّلام نسبت داده و برحمت و حيات دائم تفسير نموده است و امّا اگر از اصحاب يمين باشد تو و آل اطهارت ببالين او حاضر ميشويد و آنها بتو سلام ميكنند و مژده سلامتى و خوبى حال و حسن مئال خودشان را بشما عرضه ميدارند چنانچه قمّى ره فرموده مراد آنست كه كسى كه از اصحاب امير المؤمنين عليه السّلام باشد پس سلام براى تو است اى محمّد از اصحاب يمين كه معذّب نميشوند و قبلا نقل فرموده و مراد از يمين امير المؤمنين عليه السّلام و مراد از اصحاب شيعيان اويند و بعضى گفته‌اند مخاطب يكى از اصحاب يمين است و مراد آنست كه آنها بدوستان خودشان سلام ميكنند يا خداوند مژده سلامتى آنها را بآنان ميدهد و اما اگر از اصحاب شمال و كسانى باشند كه پيغمبر و امام را تكذيب نموده‌اند و در وادى ضلالت و گمراهى عمرى بسر برده‌اند پس بجاى تشريفات ورودى ميهمان بدوا آب جوشان جهنّمى براى آنها ميآورند و بعدا در جهنمشان مى‌اندازند و قمّى از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه نزل من حميم در قبر است و تصلية جحيم در آخرت و آنچه در اين سوره مباركه ذكر شد در احوال فرق ثلاثه و غيرها محض حق و عين صدق و قطعى و يقينى است كه بايد بشود و شده و خواهد شد و جاى شك و شبهه نيست پس تسبيح نما اى پيغمبر بنام پروردگار بزرگ و تنزيه و تقديس نما او را از آنچه لايق بمقام او نيست و بگو در ركوع سبحان ربّى العظيم و بحمده چنانچه سابقا بيان شد و در ثواب الاعمال از امام باقر عليه السّلام نقل نموده كه كسيكه قرائت نمايد سوره واقعه را در هر شب قبل از آنكه بخوابد ملاقات نمايد خداوند را با آنكه روى او مانند ماه شب چهاردهم باشد و در مجمع از پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم نقل نموده كه هر كس بخواند آنرا در هر شب هيچ وقت مبتلا بفقر نگردد و الحمد للّه رب العالمين.

---

جلد 5 صفحه 139

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

وَ أَمّا إِن‌ كان‌َ مِن‌َ المُكَذِّبِين‌َ الضّالِّين‌َ (92) فَنُزُل‌ٌ مِن‌ حَمِيم‌ٍ (93) وَ تَصلِيَةُ جَحِيم‌ٍ (94)

كساني‌ هستند ‌که‌ هيچ‌ جهت‌ قربي‌ ‌در‌ ‌آنها‌ نيست‌، امّا ‌از‌ حيث‌ عقايد ايمان‌ نداشتند ‌ يا ‌ بواسطه كفر و شرك‌ ‌ يا ‌ بواسطه ضلالت‌ و گمراهي‌، و اما ‌از‌ حيث‌ اعمال‌ صالحه‌ و اخلاق‌ حميده‌ ‌اگر‌ ‌در‌ بعض‌ ‌آنها‌ ‌باشد‌ بواسطه عدم‌ ايمان‌ تمام‌ فاسد و ‌از‌ ‌بين‌ مي‌رود زيرا شرط صحّت‌ ‌آنها‌ ايمان‌ ‌است‌ و مشمول‌ آيه شريفه‌ مي‌شوند ‌که‌ مي‌فرمايد: وَ قَدِمنا إِلي‌ ما عَمِلُوا مِن‌ عَمَل‌ٍ فَجَعَلناه‌ُ هَباءً مَنثُوراً فرقان‌ آيه 25.

فَنُزُل‌ٌ مِن‌ حَمِيم‌ٍ ‌پس‌ نزل‌ ‌از‌ حميم‌ دارند ‌که‌ مي‌فرمايد: صُبُّوا فَوق‌َ رَأسِه‌ِ مِن‌ عَذاب‌ِ الحَمِيم‌ِ دخان‌ آيه 48 وَ تَصلِيَةُ جَحِيم‌ٍ ‌که‌ مي‌فرمايد: خُذُوه‌ُ فَغُلُّوه‌ُ ثُم‌َّ الجَحِيم‌َ صَلُّوه‌ُ ثُم‌َّ

جلد 16 - صفحه 413

فِي‌ سِلسِلَةٍ ذَرعُها سَبعُون‌َ ذِراعاً فَاسلُكُوه‌ُ الحاقة آيه 30 ‌تا‌ 32.

برگزیده تفسیر نمونه

---

(آیه 92)- سپس به سراغ گروه سوم می‌رود که در اوائل سوره از آنها به

ج5، ص90

عنوان اصحاب الشمال یاد شده بود، می‌فرماید: «اما اگر او از تکذیب کنندگان گمراه باشد» (وَ أَمَّا إِنْ کانَ مِنَ الْمُکَذِّبِینَ الضَّالِّینَ).

تعبیر «مکذّبین ضالّین» می‌تواند اشاره به این نکته باشد که در میان گمراهان افرادی هستند مستضعف و جاهل قاصر، و عناد و لجاجتی در برابر حق ندارند، آنها ممکن است مشمول الطاف الهی گردند، اما تکذیب کنندگان لجوج و معاند حتما گرفتار عذاب الهی می‌شوند.

---

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - دسته دیگر از مردم در قیامت، «اصحاب الشمال» هستند. (و أمّا إن کان من المکذّبین الضالّین) «مکذّبین» گروه دیگرى اند که در آیات پیشین، از آنان به عنوان «اصحاب الشمال» نام برده شده است.

۲ - اصحاب الشمال، متشکل از انسان هاى کافر و تکذیب گر (و أمّا إن کان من المکذّبین)

۳ - تکذیب و گمراهى، دو ویژگى اصلى اصحاب الشمال (و أمّا إن کان من المکذّبین الضالّین) برداشت یاد شده، به خاطر این نکته است که در توصیف اصحاب الشمال به جاى ذکر همین عنوان، وصف «المکذّبین الضالین» آمده است.

۴ - تکذیب گران، عناصرى گرفتار ضلالت و گمراهى (و أمّا إن کان من المکذّبین الضالّین)

روایات و احادیث

۵ - «محمدبن سالم عن أبى جعفر(ع) إنّ اللّه تبارک و تعالى یقول ...«و أمّا إن کان من المکذّبین الضالّین...» فهؤلاء مشرکون...; محمدبن سالم از امام باقر(ع) روایت کرده است: ...خداى تبارک و تعالى مى فرماید: ...«و أمّا إن کان من المکذّبین الضالّین»... و آنان مشرکان مى باشند...».

موضوعات مرتبط

• اصحاب شمال: اصحاب شمال در قیامت ۱; تکذیبگرى اصحاب شمال ۲، ۳; صفات اصحاب شمال ۳; کفر اصحاب شمال ۲; گمراهى اصحاب شمال ۳
• مشرکان: تکذیبگرى مشرکان ۵; گمراهى مشرکان ۵
• مکذبان: گمراهى مکذبان ۴