الواقعة ٣١

وَ مَاءٍ مَسْکُوبٍ‌

کپی متن آیه
وَ مَاءٍ مَسْکُوبٍ‌

ترجمه

و در کنار آبشارها،

|و [كنار] آبشارها

و آبى ريزان.

و در طرف نهر آبهای روان زلال.

و آبی ریزان،

و آبى همواره جارى،

و آبی ریزان‌

و آبى هماره روان،

و در کنار آبشارها و آبهای روان (بسر می‌برند که زمزمه‌ی آن گوش جان را نوازش می‌دهد و منظره‌ی آن چشم انسان را فروغ می‌بخشد).

و آبی از بلندایی ریزان.

و آبی ریزان‌

And outpouring water.

ترتیل:

ترجمه:

الواقعة ٣٠	آیه ٣١	الواقعة ٣٢
سوره : سوره الواقعة نزول : ٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«مَسْکُوبٍ»: ریزان و روان. همیشه جاری. از بالا به پائین در حال ریزش.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

مَثَلُ‌ الْجَنَّةِ الَّتِي‌ وُعِدَ... (۱)

تفسیر

---

• آيات ۱۱ - ۵۶ سوره واقعه
• موارد استعمال كلمۀ «قرب»، در امور مادی و معنوی
• توصیف نعمت های بهشتى مقربان
• توصیف نعمت های بهشتى اصحاب یمین
• توصیف حال اصحاب شمال، در قيامت
• اقوال مختلف درباره مقصود از «حنث عظيم»
• پاسخ خداوند به استبعاد معاد مشركان و بيان حالشان در قيامت
• بحث روايتى
• توضیحی راجع به نسخ آيه: «ثُلّة من الأوّلين و ثُلّة من الآخرين»
• رواياتى در ذيل آيات مربوط به بهشت و نعمت هاى بهشتى

---

• تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

وَ ماءٍ مَسْكُوبٍ «31» وَ فاكِهَةٍ كَثِيرَةٍ «32» لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ «33»

و آبى‌ريزان (از آبشارها). و ميوه‌اى فراوان. كه نه تمام مى‌شود و نه از مصرف آن جلوگيرى مى‌گردد.

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

وَ ماءٍ مَسْكُوبٍ (31)

وَ ماءٍ مَسْكُوبٍ‌: و آب ريخته شده، يعنى آبى كه از جنت عدن به بوستانهاى ديگر ريزان شود. يا آبى كه خداى تعالى جارى سازد بر وفق مدعاى بهشتيان در كميت و كيفيت و اينيت. يا آبى كه دائم جارى و هرگز منقطع نشود. يا جريان آن بروى زمين باشد بدون شكاف زمين.

بيان: چون حق سبحانه تشبيه فرمود حال سابقان را در تنعم به اكمل آنچه اهل زمين تصور آن نمايند، تشبيه فرمود حال اصحاب يمين را به اكمل آنچه اصحاب به وادى تمنا كنند تا اشعار باشد تفاوت مرتبه بين الحالين.

عبرت: مزاحم بن داود گويد: مرا برادرى بود صالح كه حرمت ما در خود نيكو داشتى و در وظايف طاعات دقيقه‌اى فرو نگذاشتى. چون وفات كرد او را در خواب ديدم، گفتم اى برادر مدتى است ندانم چه حال دارى و در كجائى؟

گفت: «فِي سِدْرٍ مَخْضُودٍ وَ طَلْحٍ مَنْضُودٍ وَ ظِلٍّ مَمْدُودٍ وَ ماءٍ مَسْكُوبٍ».

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

وَ أَصْحابُ الْيَمِينِ ما أَصْحابُ الْيَمِينِ «27» فِي سِدْرٍ مَخْضُودٍ «28» وَ طَلْحٍ مَنْضُودٍ «29» وَ ظِلٍّ مَمْدُودٍ (30) وَ ماءٍ مَسْكُوبٍ (31)

وَ فاكِهَةٍ كَثِيرَةٍ (32) لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ (33) وَ فُرُشٍ مَرْفُوعَةٍ (34) إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً (35) فَجَعَلْناهُنَّ أَبْكاراً (36)

عُرُباً أَتْراباً (37) لِأَصْحابِ الْيَمِينِ (38) ثُلَّةٌ مِنَ الْأَوَّلِينَ (39) وَ ثُلَّةٌ مِنَ الْآخِرِينَ (40)

ترجمه‌

و ياران جانب راست چيست حال ياران جانب راست‌

در زير درخت كنار بى‌خار

و موز روى هم چيده شده‌

و سايه گسترده شده‌

و آبى از بالا ريخته شده‌

---

جلد 5 صفحه 129

و ميوه‌اى بسيار

كه نه قطع ميشود و نه منع ميگردد

و گستردنيهاى قيمتى اعلا

همانا ما آفريديم آن زنان را آفريدنى‌

پس قرار داديمشان دوشيزگان‌

شيفتگان شوهران همسالان با يكديگر

براى ياران جانب راست‌

گروهى از پيشينيان‌

و گروهى از امت آخر الزّمان.

تفسير

اصحاب يمين كه قبلا بيان شد با آنكه مقاماتشان در بهشت نازل‌تر از مقرّبان است باز جاى تعجّب از خوبى حالشان باقى است چون در زير درخت سدرى كه خارهاى آنها را بريده‌اند و در فارسى آن را كنار ميگويند و درخت موزى كه ميوه آن از زيادى رويهم چيده شده و سر تا پاى درخت را گرفته جاى دارند ولى مستفاد از روايات ائمه اطهار آنست كه صحيح طلع منضود است يعنى شكوفه چيده شده بالاى هم از درخت خرما اگر چه بنحو معروف ميتوان قرائت نمود چون طلح لغتى است در طلع و بعضى آنرا بدرخت ام غيلان كه بزرگ و پربار و شكوفه است بطوريكه از پائين تا بالاى درخت همه جاى آنرا گرفته تفسير نموده‌اند و نيز در سايه ممتدّ درختان بهشتى ميباشند و در مجمع نقل نموده كه در بهشت درختى است كه سواره در سايه آن يك صد سال راه ميپيمايد و تمام نميشود و اوقات بهشت مانند صبح تابستان نه گرم است و نه سرد و در كافى از امام باقر عليه السّلام نقل نموده در ضمن حديثى از پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم در اوصاف اهل بهشت كه آنها متنعّمند در باغهاى خودشان در سايه گسترده مانند ما بين طلوع فجر و آفتاب و بهتر از آن و نيز در كنار آبشارى كه خداوند بقدرت خود در مناظر آنها براى صفاء آن و شرب ايشان و درختان بهشتى ايجاد و جارى فرموده و هيچ وقت قطع نميشود ميباشند و ميوجات بهشتى از هر نوع و صنف فراوان و هميشه هست و باختلاف فصول مانند ميوه‌هاى دنيا تمام نميشود و كسى را از چيدن آنها منع نميكنند و هر چند چيده شوند فورا بجاى آنها روئيده ميشود و فرشهاى قيمتى اعلا و فراشهاى گذارده شده بالاى هم از حرير و ديبا بألوان مختلفه كه در جوفشان مشك و عنبر و كافور است براى آنها مهيّا و آماده شده چنانچه از پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم در كافى و قمّى ره نقل نموده است و بعضى فرش مرفوعه را بزنان بلند مرتبه در جمال و كمال حمل نموده‌اند و مؤيّد اين معنى را جمله بعد

---

جلد 5 صفحه 130

از اين قرار داده‌اند كه خداوند فرموده ما زنان بهشتى را بدوا بدون سابقه ولادت خلق نموديم پس قرار داديم ايشان را هميشه بكر و صاحب جمالان شوهر دوستان همسالان با يكديگر و مستفاد از روايات ائمه اطهار آنست كه حور العين كه زنان بهشتى هستند از خاك بهشت نورانى خلق شده‌اند و اينكه هميشه بكرند براى آنست كه پاك و پاكيزه خلق شده و هيچ آفت و عاهتى بر آنها وارد نميشود و حيض نمى‌بينند و در روايت علوى بزنان پرشهوت با كرشمه و ناز شوهر پسند معرّفى شده‌اند و مستفاد از روايت نبوى آنكه بعضى از اينها همان پير زنان دنيويند كه آنجا باين اوصاف بيرون مى‌آيند و پوشيده نماند كه خداوند نعمتهاى سابقون مقرّبون را از قبيل تختهاى مرصع و تقابل آنها با يكديگر براى استيناس و خدمتگزاران زيبا و نوشابه گوارا و ميوه مختار و گوشت مرغ موافق ميل و بودن پاداش آنان باستحقاق مناسب حال اهل دانش از شهرنشينان بيان فرموده و نعم اصحاب يمين را از قبيل درخت و سايه ممتدّ و آبشار و ميوه فراوان دائمى و فرش و بساط اعلا مناسب حال عوام و باديه‌نشينان ذكر فرموده است تا هر دسته بآمال و منويّات خود موفق گردند و اصحاب يمين هم مانند سابقين مقرّبين دو دسته هستند گروهى از امم سابقه و گروهى از امّت آخر الزمان ولى اينجا ديگر مزيّتى بر يكديگر از جهت زيادى و كمى ندارند چون هر دو زيادند و قمّى ره اصحاب يمين را در اين مقام باصحاب امير المؤمنين و ثلّة من الاوّلين را بطبقه‌اى از آنها كه با پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم بودند و ثلّة من الآخرين را بكسانيكه بعد از پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم بودند از اين امّت تفسير فرموده است و ظاهرا از باب تطبيق است نه تخصيص و بعضى هر دو ثلّه را از اين امّت دانسته‌اند و اظهر و اقوى همان است كه اولاد ذكر شد و اللّه اعلم بحقايق الامور.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

وَ ماءٍ مَسكُوب‌ٍ (31)

آب‌ ريخته‌ ‌شده‌ اشاره‌ ‌به‌ اينكه‌ انهار بهشت‌ دائما جاريست‌ و ‌در‌ شرب‌ ‌آنها‌ هيچگونه‌ مضرّتي‌ نيست‌.

398

برگزیده تفسیر نمونه

---

(آیه 31)- در مرحله چهارم به آبهای بهشتی اشاره کرده، می‌فرماید:

بهشتیان «در کنار آبشارها» که منظره فوق العاده زیبا و دل انگیزی دارد به سر می‌برند» (وَ ماءٍ مَسْکُوبٍ).

---

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - بهشت اصحاب الیمین، داراى آبى همواره جارى (و ماء مسکوب) «ماء مسکوب»; یعنى، آبى که همواره ریزان است.

۲ - آب هاى روان، سالم و مرغوب تر از آب هاى راکد (و ماء مسکوب)

۳ - اصحاب الیمین، شاد و سرخوش در کنار چشمه هاى همواره ریزان بهشت (و ماء مسکوب) عبارت «و ماء مسکوب» به تقدیر «هم فى ماء مسکوب» است; یعنى، ایشان در کنار آب هاى همیشه ریزان به سر مى برند.

موضوعات مرتبط

• آب: ارزش آب راکد ۲; سلامتى آب جارى ۲
• اصحاب یمین: اصحاب یمین در بهشت ۱، ۳; سرور اخروى اصحاب یمین ۳
• بهشت: آبهاى جارى بهشت ۱; چشمه هاى بهشت ۳