الأنبياء ٧٥: تفاوت میان نسخهها
(افزودن سال نزول) |
(←تفسیر) |
||
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::أَدْخَلْنَاه|أَدْخَلْنَاهُ]] [[کلمه غیر ربط::أَدْخَلْنَاه| ]] [[شامل این ریشه::دخل| ]][[ریشه غیر ربط::دخل| ]][[شامل این ریشه::ه| ]][[ریشه غیر ربط::ه| ]][[شامل این کلمه::فِي|فِي]] [[شامل این ریشه::فى| ]][[شامل این کلمه::رَحْمَتِنَا|رَحْمَتِنَا]] [[کلمه غیر ربط::رَحْمَتِنَا| ]] [[شامل این ریشه::رحم| ]][[ریشه غیر ربط::رحم| ]][[شامل این ریشه::نا| ]][[ریشه غیر ربط::نا| ]][[شامل این کلمه::إِنّه|إِنَّهُ]] [[کلمه غیر ربط::إِنّه| ]] [[شامل این ریشه::انن| ]][[ریشه غیر ربط::انن| ]][[شامل این ریشه::ه| ]][[ریشه غیر ربط::ه| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنَ]] [[شامل این ریشه::من| ]][[شامل این کلمه::الصّالِحِين|الصَّالِحِينَ]] [[کلمه غیر ربط::الصّالِحِين| ]] [[شامل این ریشه::صلح| ]][[ریشه غیر ربط::صلح| ]]'''}} | {{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::أَدْخَلْنَاه|أَدْخَلْنَاهُ]] [[کلمه غیر ربط::أَدْخَلْنَاه| ]] [[شامل این ریشه::دخل| ]][[ریشه غیر ربط::دخل| ]][[شامل این ریشه::ه| ]][[ریشه غیر ربط::ه| ]][[شامل این کلمه::فِي|فِي]] [[شامل این ریشه::فى| ]][[شامل این کلمه::رَحْمَتِنَا|رَحْمَتِنَا]] [[کلمه غیر ربط::رَحْمَتِنَا| ]] [[شامل این ریشه::رحم| ]][[ریشه غیر ربط::رحم| ]][[شامل این ریشه::نا| ]][[ریشه غیر ربط::نا| ]][[شامل این کلمه::إِنّه|إِنَّهُ]] [[کلمه غیر ربط::إِنّه| ]] [[شامل این ریشه::انن| ]][[ریشه غیر ربط::انن| ]][[شامل این ریشه::ه| ]][[ریشه غیر ربط::ه| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنَ]] [[شامل این ریشه::من| ]][[شامل این کلمه::الصّالِحِين|الصَّالِحِينَ]] [[کلمه غیر ربط::الصّالِحِين| ]] [[شامل این ریشه::صلح| ]][[ریشه غیر ربط::صلح| ]]'''}} | ||
{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed" | |||
!کپی متن آیه | |||
|- | |||
|وَ أَدْخَلْنَاهُ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ | |||
|} | |||
'''ترجمه ''' | '''ترجمه ''' | ||
<tabber> | <tabber> | ||
خط ۱۵: | خط ۱۸: | ||
|-|صادقی تهرانی=و او را در رحمت خویش داخل کردیم. بهراستی او از شایستگان است. | |-|صادقی تهرانی=و او را در رحمت خویش داخل کردیم. بهراستی او از شایستگان است. | ||
|-|معزی=و درآوردیمش به رحمت خویش همانا او است از شایستگان | |-|معزی=و درآوردیمش به رحمت خویش همانا او است از شایستگان | ||
|-|</tabber>< | |-|english=<div id="qenag">And We admitted him into Our mercy; for He was one of the righteous.</div> | ||
|-|</tabber> | |||
<div class="audiotable"> | |||
<div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/021075.mp3"></sound></div> | |||
<div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/021075.mp3"></sound></div> | |||
</div> | |||
{{آيه | سوره = سوره الأنبياء | نزول = [[نازل شده در سال::6|٦ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::75|٧٥]] | قبلی = الأنبياء ٧٤ | بعدی = الأنبياء ٧٦ | کلمه = [[تعداد کلمات::7|٧]] | حرف = }} | {{آيه | سوره = سوره الأنبياء | نزول = [[نازل شده در سال::6|٦ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::75|٧٥]] | قبلی = الأنبياء ٧٤ | بعدی = الأنبياء ٧٦ | کلمه = [[تعداد کلمات::7|٧]] | حرف = }} | ||
===معنی کلمات و عبارات=== | ===معنی کلمات و عبارات=== | ||
خط ۲۶: | خط ۳۴: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۳#link295 | آيات ۴۸ - ۷۷ سوره انبياء]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۳#link295 | آيات ۴۸ - ۷۷ سوره انبياء]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۳#link296 | اشاره به وجه | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۳#link296 | اشاره به وجه نامگذاری «تورات» به «فرقان»، «ضياء» و «ذكر»]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link297 | مقصود از | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link297 | مقصود از اين كه فرمود: «قرآن، ذكر مبارك» است]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link298 | مقصود از | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link298 | مقصود از اين كه فرمود: ما به ابراهيم، رشد او را داديم]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link299 | گفتگوى ابراهيم | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link299 | گفتگوى ابراهيم «ع»، با قوم بت پرست خود]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link300 | ابراهيم | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link300 | ابراهيم «ع»، بت ها را قطعه قطعه كرد، مگر بزرگترين آن ها را]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link301 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link301 | محاجّه ابراهیم «ع» با قوم خود، بعد از شكستن بت ها]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link302 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link302 | تنبّه مردم بعد از شنيدن كلام ابراهيم «ع»]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link303 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link303 | سرد و سالم شدن آتش براى ابراهيم «ع»، به امرتكوينى خداى تعالى]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link304 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۴#link304 | مراد از هدايت در آیه: «وَ جَعَلنَاهم أئمّةً یَهدُونَ بِأمرنا»، رساندن به مقصد است]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۵#link306 | بحث روايتى: (روایاتی در باره به آتش افکندن ابراهیم«ع»)]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۵#link306 | بحث روايتى]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۵#link307 | چند روايت راجع به اين كه خداوند امامت را در ابراهيم «ع» و ذرّيه او قرار داد]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۴_بخش۳۵#link307 | چند روايت راجع به | |||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۳_بخش۶۷#link239 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۱۳_بخش۶۷#link239 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ «75» | |||
و او را در رحمت خويش وارد نموديم، همانا او از شايستگان بود. | |||
===نکته ها=== | |||
در زمان حضرت ابراهيم، لوط پيامبر بود وامامت ورهبرى از ابراهيم بود. شايد به همين دليل در آيهى قبل درباره اسحاق و يعقوب خوانديم: «جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً» و در اين آيه نام لوط جداگانه برده شد و كلمه ائمة شامل او نيست، زيرا امام ابراهيم بود. | |||
دراين آيه، خداوند به چهار نعمت مهمى كه به حضرت لوط داده شده، اشاره مىفرمايد كه عبارتند از: حكم، علم، نجات و دخول در رحمت. | |||
شايد مراد از «حكم» در اين آيه، مقام نبوت باشد، چنانكه دربارهى حضرت يحيى نيز به | |||
جلد 5 - صفحه 476 | |||
همين معنا آمده است، «وَ آتَيْناهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا» «1» | |||
نجات دادن خداوند، با تلاش خود انسانها منافاتى ندارد، چنانكه نجات حضرت لوط عليه السلام با فرمان و هدايت الهى و با خواست و تلاش خودش صورت پذيرفت. «فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ» «2»* | |||
مراد از «فاسِقِينَ» در اينجا، كفّار است، نظير آيهى: «أَ فَمَنْ كانَ مُؤْمِناً كَمَنْ كانَ فاسِقاً» «3» | |||
===پیام ها=== | |||
1- خداوند، اولياى خودش را نجات مىدهد. «نَجَّيْناهُ» | |||
2- در منطقه گناهخيز نمانيد. «نَجَّيْناهُ» | |||
3- گاهى انجام يك گناه، سبب ارتكاب گناهان ديگرى مىشود. «الْخَبائِثَ» | |||
4- بدتر از گناه، اصرار بر گناه واستمرار آن است. «كانَتْ تَعْمَلُ الْخَبائِثَ» | |||
5- استمرار در گناه، ثمرهى كفر و سبب بد عاقبتى است. «تَعْمَلُ الْخَبائِثَ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فاسِقِينَ» | |||
6- محيط و جامعه، جبر آفرين نيست. «كانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فاسِقِينَ وَ أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا» | |||
7- اگر ما صالح باشيم، خداوند ما را از رحمت خويش سرشار مىسازد. «أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ» | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ (75) | |||
وَ أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا: و داخل ساختيم لوط را در بخشايش و نعم خود. إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ: بدرستى كه او از شايستگان بود براى رسالت و نبوت. يا از صالحين كه شايسته و پسنديده است افعال ايشان، پس دانا شدند و بجا آوردند اعمال حسنه را و دورى نمودند از كارهاى ناشايسته. | |||
(قصه چهارم: حضرت نوح عليه السلام). | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ نَجَّيْناهُ وَ لُوطاً إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بارَكْنا فِيها لِلْعالَمِينَ (71) وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ نافِلَةً وَ كُلاًّ جَعَلْنا صالِحِينَ (72) وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إِيتاءَ الزَّكاةِ وَ كانُوا لَنا عابِدِينَ (73) وَ لُوطاً آتَيْناهُ حُكْماً وَ عِلْماً وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْقَرْيَةِ الَّتِي كانَتْ تَعْمَلُ الْخَبائِثَ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فاسِقِينَ (74) وَ أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ (75) | |||
ترجمه | |||
و نجات داديم او و لوط را بسوى زمينى كه بركت داديم ما در آن از براى جهانيان | |||
و بخشيديم باو اسحق و يعقوب را كه نواده بود و همه را گردانديم شايستگان | |||
و گردانديم ايشانرا پيشوايانى كه هدايت كنند بفرمان ما و وحى نموديم بايشان بجا آوردن كارهاى خوب را و بپا داشتن نماز و دادن زكوة را و بودند مر ما را عبادت كنندگان | |||
و لوط را داديمش فرمان و دانش و نجات داديم او را از بلدى كه بودند اهلش كه بجا ميآوردند پليديها را همانا آنها بودند گروه | |||
---- | |||
جلد 3 صفحه 564 | |||
بدكار متمرّدان | |||
و داخل نموديم او را در رحمت خود همانا او بود از شايستگان. | |||
تفسير | |||
در آيات سابقه بيان شد كه نمرود حضرت ابراهيم و لوط را بشام تبعيد نمود و آن دو پسر خاله يكديگر بودند و ساره زوجه حضرت ابراهيم خواهر لوط بود و اين هر سه وارد شام شدند و آنجا بلادى است كه نوعا وفور نعمت و بيشتر اراضى آن سبز و خرّم و محصولات آن ببلاد ديگر حمل و نقل ميشود و بيشتر انبياء از آنجا مبعوث شدند و خيرات و بركات دينيّه و دنيويّه از آنجا بمردم عالم رسيده و پس از آنكه سالهاى متمادى بر آنحضرت گذشت و از ساره اولادى نداشت خداوند فرزندى مانند اسحق پيغمبر و نوادهئى مانند حضرت يعقوب باو عطا فرمود و هر سه را خداوند توفيق داد كه بوظائف دينى و دنيوى خود كاملا عمل نمودند و از صلحا و شايستگان خلعت رسالت شدند و قرار داد ايشانرا پيشوا و مقتداى خلق كه بدستور الهى مردم را بحقّ و حقيقت دعوت كنند و كردند و مردم مهتدى بهدايت حقّ بوسيله ايشان شدند و بمراتب كمال دينى و دنيوى رسيدند در كافى از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه پيشوايان در كتاب خدا دو دستهاند يكدسته هدايت ميكنند خلق را بامر خدا نه بامر مردم و مقدّم ميدارند حكم او را بر حكم مردم و يكدسته دعوت ميكنند مردم را بآتش و مقدّم ميدارند حكم مردم را بر حكم خدا و بهواى نفس برخلاف ما انزل اللّه حكم ميكنند و خداوند بطريق وحى اعلام فرمود بايشان كارهاى خوب را كه از آن جمله بپاداشتن نماز و دادن زكوة است و براى اهميّت اين دو عمل خير از ساير اعمال نيك مخصوص بذكر گشت و با كمال اخلاص عبادت خدا را ميكردند و چيزيرا با او در عبادت شريك نمينمودند و خداوند حضرت لوط را هم بخلعت نبوّت و زيور علم آراسته و پيراسته كرد و نجات داد او را از بلدى كه مشغول بودند اهلش بعمل كثيف لواط آنهم با مهمان و غيره كه شرح احوالشان در سورههاى گذشته مفصّلا ذكر شد كه مردم بد متمرّدى بودند و بعذاب الهى گرفتار شدند بعد از بيرون رفتن آنحضرت از ميان آنها بدستور خدا و داخل شدن او در رحمت حقّ براى آن كه از صلحا و شايستگان رحمت بود و نافله در لغت بمعناى زياده و عطيّه و نواده آمده و اينجا بعضى بمعناى اوّل و راجع بحضرت يعقوب و بعضى بمعناى دوم و راجع باو و حضرت اسحق دانستهاند ولى آنچه ذكر شد | |||
---- | |||
جلد 3 صفحه 565 | |||
اظهر و مطابق با روايت معانى و قمّى ره از امام صادق عليه السّلام است و حكم را بعضى بمعناى حكمت و بعضى بمعناى حكومت و قضاوت گرفتهاند و آنچه ذكر شد كه فرمان نبوّت باشد بنظر حقير اكمل و انسب است .. | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ أَدخَلناهُ فِي رَحمَتِنا إِنَّهُ مِنَ الصّالِحِينَ (75) | |||
و داخل كرديم ما لوط را در رحمت خود محققا او بود از صالحين. | |||
(وَ أَدخَلناهُ فِي رَحمَتِنا): فرق است بين شمول رحمت و بين دخول در رحمت از دو جهت، يكي آنكه شمول رحمت ميآيد شامل او ميشود، و دخول اينکه ميرود در رحمت، ديگر آن که شمول رحمت ممكن است از يك طرف و يك جهة باشد ولي دخول غرق رحمت ميشود، و رحمت الهي شامل هر نعمت و تفضلي ميشود چه نعم دنيويه و چه اخرويه لكن شرط شمول رحمت قابليت محل ميخواهد. | |||
ترحّم بر پلنگ تيز دندان || ستمكاري بود بر گوسفندان | |||
خداوند علت ادخال لوط را در رحمت خود بيان ميفرمايد: | |||
(إِنَّهُ مِنَ الصّالِحِينَ): صالح اطلاقاتي دارد: | |||
يكي آنكه: افعال صالحه از او صادر شود و از افعال قبيحه و از لغويّات و لهويّات و مشتهيات نفساني شيطاني بكلي اجتناب كند که درجه اعلي آن عصمت است که در انبياء و اوصياء شرط اوليه است. | |||
دوّم: متخلق به اخلاق حميده و صفات پسنديده و ملكات حسنه باشد که در خبر است فرمود: | |||
«تخلقوا باخلاق اللّه» | |||
و دوري از اخلاق رذيله و صفات خبيثه و ملكات قبيحه. | |||
سوّم: معرفت و علم به جميع مصالح و مفاسد است که انبياء به تفاوت مراتب عالم به حكم و مصالح بودند به درجات مختلفه. | |||
تنبيه: حقير در مورد ابراهيم عليه السلام بسيار متعجب هستم که بسياري از انبياء موقعي که قوم آنها ايمان نياوردند و اذيّت كردند در حق آنها نفرين كردند حتي مثل نوح که عرض كرد: «رَبِّ لا تَذَر عَلَي الأَرضِ مِنَ الكافِرِينَ دَيّاراً» نوح آيه | |||
جلد 13 - صفحه 216 | |||
27، و طلب نجات كردند که در آيات شريفه بيان شده، و نداريم يك جا که ابراهيم نفرين كرده باشد با آن همه اذيتها، يا طلب نجات كرده باشد حتي بگويد: «علمه بحالي حسبي من سؤالي» بلكه موقعي که خبر اهلاك قوم لوط را به او دادند توسط كرد نجات آنها را که در قرآن ميفرمايد: «يُجادِلُنا فِي قَومِ لُوطٍ إِنَّ إِبراهِيمَ لَحَلِيمٌ أَوّاهٌ مُنِيبٌ يا إِبراهِيمُ أَعرِض عَن هذا ... الايه» هود آيه 77. | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
] | |||
(آیه 75)- سپس به آخرین موهبت الهی در باره «لوط» اشاره کرده، میگوید: | |||
«و ما او را در رحمت خاص خویش داخل کردیم» (وَ أَدْخَلْناهُ فِی رَحْمَتِنا). | |||
«چرا که او از بندگان صالح بود» (إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِینَ). | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
خط ۷۸: | خط ۲۲۸: | ||
[[رده:نجات از جامعه فاسد]][[رده:زمینه رحمت خدا]][[رده:زمینه رحمت]][[رده:مشمولان رحمت]][[رده:نشانه هاى رحمت]][[رده:فضایل صالحان]][[رده:آثار پاکى لوط]][[رده:آثار صلاحیت لوط]][[رده:فضایل لوط]][[رده:لوط از صالحان]] | [[رده:نجات از جامعه فاسد]][[رده:زمینه رحمت خدا]][[رده:زمینه رحمت]][[رده:مشمولان رحمت]][[رده:نشانه هاى رحمت]][[رده:فضایل صالحان]][[رده:آثار پاکى لوط]][[رده:آثار صلاحیت لوط]][[رده:فضایل لوط]][[رده:لوط از صالحان]] | ||
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره الأنبياء ]] | [[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره الأنبياء ]] | ||
{{#seo: | |||
|title=آیه 75 سوره أنبياء | |||
|title_mode=replace | |||
|keywords=آیه 75 سوره أنبياء,أنبياء 75,وَ أَدْخَلْنَاهُ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ,نجات از جامعه فاسد,زمینه رحمت خدا,زمینه رحمت,مشمولان رحمت,نشانه هاى رحمت,فضایل صالحان,آثار پاکى لوط,آثار صلاحیت لوط,فضایل لوط,لوط از صالحان,آیات قرآن سوره الأنبياء | |||
|description=وَ أَدْخَلْنَاهُ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ | |||
|image=Wiki_Logo.png | |||
|image_alt=الکتاب | |||
|site_name=الکتاب | |||
}} |
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ آذر ۱۴۰۲، ساعت ۱۱:۰۸
کپی متن آیه |
---|
وَ أَدْخَلْنَاهُ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ |
ترجمه
الأنبياء ٧٤ | آیه ٧٥ | الأنبياء ٧٦ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«فِی رَحْمَتِنَا»: در رحمت خود. به میان اهل رحمت خود.
تفسیر
- آيات ۴۸ - ۷۷ سوره انبياء
- اشاره به وجه نامگذاری «تورات» به «فرقان»، «ضياء» و «ذكر»
- مقصود از اين كه فرمود: «قرآن، ذكر مبارك» است
- مقصود از اين كه فرمود: ما به ابراهيم، رشد او را داديم
- گفتگوى ابراهيم «ع»، با قوم بت پرست خود
- ابراهيم «ع»، بت ها را قطعه قطعه كرد، مگر بزرگترين آن ها را
- محاجّه ابراهیم «ع» با قوم خود، بعد از شكستن بت ها
- تنبّه مردم بعد از شنيدن كلام ابراهيم «ع»
- سرد و سالم شدن آتش براى ابراهيم «ع»، به امرتكوينى خداى تعالى
- مراد از هدايت در آیه: «وَ جَعَلنَاهم أئمّةً یَهدُونَ بِأمرنا»، رساندن به مقصد است
- بحث روايتى: (روایاتی در باره به آتش افکندن ابراهیم«ع»)
- چند روايت راجع به اين كه خداوند امامت را در ابراهيم «ع» و ذرّيه او قرار داد
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ «75»
و او را در رحمت خويش وارد نموديم، همانا او از شايستگان بود.
نکته ها
در زمان حضرت ابراهيم، لوط پيامبر بود وامامت ورهبرى از ابراهيم بود. شايد به همين دليل در آيهى قبل درباره اسحاق و يعقوب خوانديم: «جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً» و در اين آيه نام لوط جداگانه برده شد و كلمه ائمة شامل او نيست، زيرا امام ابراهيم بود.
دراين آيه، خداوند به چهار نعمت مهمى كه به حضرت لوط داده شده، اشاره مىفرمايد كه عبارتند از: حكم، علم، نجات و دخول در رحمت.
شايد مراد از «حكم» در اين آيه، مقام نبوت باشد، چنانكه دربارهى حضرت يحيى نيز به
جلد 5 - صفحه 476
همين معنا آمده است، «وَ آتَيْناهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا» «1»
نجات دادن خداوند، با تلاش خود انسانها منافاتى ندارد، چنانكه نجات حضرت لوط عليه السلام با فرمان و هدايت الهى و با خواست و تلاش خودش صورت پذيرفت. «فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ» «2»*
مراد از «فاسِقِينَ» در اينجا، كفّار است، نظير آيهى: «أَ فَمَنْ كانَ مُؤْمِناً كَمَنْ كانَ فاسِقاً» «3»
پیام ها
1- خداوند، اولياى خودش را نجات مىدهد. «نَجَّيْناهُ»
2- در منطقه گناهخيز نمانيد. «نَجَّيْناهُ»
3- گاهى انجام يك گناه، سبب ارتكاب گناهان ديگرى مىشود. «الْخَبائِثَ»
4- بدتر از گناه، اصرار بر گناه واستمرار آن است. «كانَتْ تَعْمَلُ الْخَبائِثَ»
5- استمرار در گناه، ثمرهى كفر و سبب بد عاقبتى است. «تَعْمَلُ الْخَبائِثَ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فاسِقِينَ»
6- محيط و جامعه، جبر آفرين نيست. «كانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فاسِقِينَ وَ أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا»
7- اگر ما صالح باشيم، خداوند ما را از رحمت خويش سرشار مىسازد. «أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ (75)
وَ أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا: و داخل ساختيم لوط را در بخشايش و نعم خود. إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ: بدرستى كه او از شايستگان بود براى رسالت و نبوت. يا از صالحين كه شايسته و پسنديده است افعال ايشان، پس دانا شدند و بجا آوردند اعمال حسنه را و دورى نمودند از كارهاى ناشايسته.
(قصه چهارم: حضرت نوح عليه السلام).
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ نَجَّيْناهُ وَ لُوطاً إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بارَكْنا فِيها لِلْعالَمِينَ (71) وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ نافِلَةً وَ كُلاًّ جَعَلْنا صالِحِينَ (72) وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إِيتاءَ الزَّكاةِ وَ كانُوا لَنا عابِدِينَ (73) وَ لُوطاً آتَيْناهُ حُكْماً وَ عِلْماً وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْقَرْيَةِ الَّتِي كانَتْ تَعْمَلُ الْخَبائِثَ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فاسِقِينَ (74) وَ أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ (75)
ترجمه
و نجات داديم او و لوط را بسوى زمينى كه بركت داديم ما در آن از براى جهانيان
و بخشيديم باو اسحق و يعقوب را كه نواده بود و همه را گردانديم شايستگان
و گردانديم ايشانرا پيشوايانى كه هدايت كنند بفرمان ما و وحى نموديم بايشان بجا آوردن كارهاى خوب را و بپا داشتن نماز و دادن زكوة را و بودند مر ما را عبادت كنندگان
و لوط را داديمش فرمان و دانش و نجات داديم او را از بلدى كه بودند اهلش كه بجا ميآوردند پليديها را همانا آنها بودند گروه
جلد 3 صفحه 564
بدكار متمرّدان
و داخل نموديم او را در رحمت خود همانا او بود از شايستگان.
تفسير
در آيات سابقه بيان شد كه نمرود حضرت ابراهيم و لوط را بشام تبعيد نمود و آن دو پسر خاله يكديگر بودند و ساره زوجه حضرت ابراهيم خواهر لوط بود و اين هر سه وارد شام شدند و آنجا بلادى است كه نوعا وفور نعمت و بيشتر اراضى آن سبز و خرّم و محصولات آن ببلاد ديگر حمل و نقل ميشود و بيشتر انبياء از آنجا مبعوث شدند و خيرات و بركات دينيّه و دنيويّه از آنجا بمردم عالم رسيده و پس از آنكه سالهاى متمادى بر آنحضرت گذشت و از ساره اولادى نداشت خداوند فرزندى مانند اسحق پيغمبر و نوادهئى مانند حضرت يعقوب باو عطا فرمود و هر سه را خداوند توفيق داد كه بوظائف دينى و دنيوى خود كاملا عمل نمودند و از صلحا و شايستگان خلعت رسالت شدند و قرار داد ايشانرا پيشوا و مقتداى خلق كه بدستور الهى مردم را بحقّ و حقيقت دعوت كنند و كردند و مردم مهتدى بهدايت حقّ بوسيله ايشان شدند و بمراتب كمال دينى و دنيوى رسيدند در كافى از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه پيشوايان در كتاب خدا دو دستهاند يكدسته هدايت ميكنند خلق را بامر خدا نه بامر مردم و مقدّم ميدارند حكم او را بر حكم مردم و يكدسته دعوت ميكنند مردم را بآتش و مقدّم ميدارند حكم مردم را بر حكم خدا و بهواى نفس برخلاف ما انزل اللّه حكم ميكنند و خداوند بطريق وحى اعلام فرمود بايشان كارهاى خوب را كه از آن جمله بپاداشتن نماز و دادن زكوة است و براى اهميّت اين دو عمل خير از ساير اعمال نيك مخصوص بذكر گشت و با كمال اخلاص عبادت خدا را ميكردند و چيزيرا با او در عبادت شريك نمينمودند و خداوند حضرت لوط را هم بخلعت نبوّت و زيور علم آراسته و پيراسته كرد و نجات داد او را از بلدى كه مشغول بودند اهلش بعمل كثيف لواط آنهم با مهمان و غيره كه شرح احوالشان در سورههاى گذشته مفصّلا ذكر شد كه مردم بد متمرّدى بودند و بعذاب الهى گرفتار شدند بعد از بيرون رفتن آنحضرت از ميان آنها بدستور خدا و داخل شدن او در رحمت حقّ براى آن كه از صلحا و شايستگان رحمت بود و نافله در لغت بمعناى زياده و عطيّه و نواده آمده و اينجا بعضى بمعناى اوّل و راجع بحضرت يعقوب و بعضى بمعناى دوم و راجع باو و حضرت اسحق دانستهاند ولى آنچه ذكر شد
جلد 3 صفحه 565
اظهر و مطابق با روايت معانى و قمّى ره از امام صادق عليه السّلام است و حكم را بعضى بمعناى حكمت و بعضى بمعناى حكومت و قضاوت گرفتهاند و آنچه ذكر شد كه فرمان نبوّت باشد بنظر حقير اكمل و انسب است ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ أَدخَلناهُ فِي رَحمَتِنا إِنَّهُ مِنَ الصّالِحِينَ (75)
و داخل كرديم ما لوط را در رحمت خود محققا او بود از صالحين.
(وَ أَدخَلناهُ فِي رَحمَتِنا): فرق است بين شمول رحمت و بين دخول در رحمت از دو جهت، يكي آنكه شمول رحمت ميآيد شامل او ميشود، و دخول اينکه ميرود در رحمت، ديگر آن که شمول رحمت ممكن است از يك طرف و يك جهة باشد ولي دخول غرق رحمت ميشود، و رحمت الهي شامل هر نعمت و تفضلي ميشود چه نعم دنيويه و چه اخرويه لكن شرط شمول رحمت قابليت محل ميخواهد.
ترحّم بر پلنگ تيز دندانبرگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 75)- سپس به آخرین موهبت الهی در باره «لوط» اشاره کرده، میگوید:
«و ما او را در رحمت خاص خویش داخل کردیم» (وَ أَدْخَلْناهُ فِی رَحْمَتِنا).
«چرا که او از بندگان صالح بود» (إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِینَ).
نکات آیه
۱- حضرت لوط(ع)، مشمول رحمت خاص الهى بود. (و أدخلنه فى رحمتنا )
۲- حضرت لوط(ع)، از صالحان و شایستگان بود. (إنّه من الصلحین )
۳- صالح و شایسته بودن حضرت لوط(ع)، موجب بهره مندى او از رحمت ویژه خداوند (و أدخلنه فى رحمتنا إنّه من الصلحین ) برداشت یاد شده به خاطر این است که جمله «إنّه من الصالحین» تعلیل براى جمله «و أدخلناه فى رحمتنا» است.
۴- صالحان، از رحمت خاص الهى، بهره منداند. (و أدخلنه فى رحمتنا إنّه من الصلحین ) برداشت یاد شده به خاطر این نکته است که جمله «إنّه من الصالحین» تعلیل براى «أدخلناه...» است و تعلیل، موجب تعمیم حکم و شمول دیگر افراد مورد بحث مى شود; یعنى، هرکس صالح باشد، در رحمت الهى وارد خواهد شد.
۵- پاکى و نجات حضرت لوط(ع) از آلودگى هاى قومش، زمینه ساز برخوردارى او از رحمت خاص الهى (و لوطًا ... نجّینه ... و أدخلنه فى رحمتنا )
۶- نجات از جامعه فاسد و آلوده، نشانگر رحمت خاص الهى است. * (و نجّینه ... و أدخلنه فى رحمتنا ) برداشت یاد شده مبتنى براین است که عطف جمله «أدخلناه...» بر جمله «آتیناه»، از نوع عطف تفسیرى باشد.
موضوعات مرتبط
- جامعه: نجات از جامعه فاسد ۶
- خدا: زمینه رحمت خدا ۳
- رحمت: زمینه رحمت ۵; مشمولان رحمت ۱، ۴، ۵; نشانه هاى رحمت ۶
- صالحان: فضایل صالحان ۴
- لوط(ع): آثار پاکى لوط(ع) ۵; آثار صلاحیت لوط(ع) ۳; فضایل لوط(ع) ۱، ۲، ۵; لوط(ع) از صالحان ۲
منابع