الأنفال ٥

کَمَا أَخْرَجَکَ‌ رَبُّکَ‌ مِنْ‌ بَيْتِکَ‌ بِالْحَقِ‌ وَ إِنَ‌ فَرِيقاً مِنَ‌ الْمُؤْمِنِينَ‌ لَکَارِهُونَ‌

ترجمه

همان‌گونه که خدا تو را بحق از خانه (به سوی میدان بدر،) بیرون فرستاد، در حالی که گروهی از مؤمنان ناخشنود بودند (؛ ولی سرانجامش پیروزی بود! ناخشنودی عده‌ای از چگونگی تقسیم غنایم بدر نیز چنین است)!

همان گونه كه پروردگارت تو را [براى جنگ بدر] به حق از خانه‌ات بيرون فرستاد ولى گروهى از مؤمنان به شدت كراهت داشتند

همان گونه كه پروردگارت تو را از خانه‌ات به حق بيرون آورد و حال آنكه دسته‌اى از مؤمنان سخت كراهت داشتند.

همان گونه که خدا تو را از خانه خود به حق (در جنگ بدر) بیرون آورد و گروهی از مؤمنان، سخت رأی خلاف و کراهت اظهار کردند (و تو به مخالفت آنها از حکم حق بازنگشتی، در امر انفال و غیر آن هم به خواهش مردم توجه مکن، پیرو امر خدا باش و از خلق ابدا اندیشه مدار).

همان گونه که پروردگارت تو را به درستی و راستی از خانه ات [به سوی جنگ بدر] بیرون آورد و گروهی ازمؤمنان [از رفتن به جنگ] ناخشنود بودند [همان گونه گروهی از آنان از کیفیتِ تقسیمِ غنایم جنگی ناخشنودند.]

آنچنان بود كه پروردگارت تو را از خانه‌ات به حق بيرون آورد، حال آنكه گروهى از مؤمنان ناخشنود بودند.

همچنانکه پروردگارت تو را از خانه‌ات [مدینه‌] به حق بیرون آورد، و گروهی از مؤمنان آن را ناخوش می‌داشتند

چنانكه پروردگارت تو را از خانه‌ات بحق بيرون آورد- براى جنگ بدر- و همانا گروهى از مؤمنان ناخشنود بودند.

(ناخوشنودی بعضی از شما از چگونگی تقسیم غنائم بدر) همانند آن است که خداوند تو را از خانه‌ات (در مدینه، به سوی میدان بدر) به حق بیرون فرستاد، در حالی که جمعی از مؤمنان (چون آمادگی جنگ را نداشتند، از این امر) ناخوشنود بودند (ولی برخلاف دید محدود آنان درباره‌ی احکام الهی، سرانجامِ بدر پیروزی چشمگیری بود).

همان‌گونه که پروردگارت تو را از خانه‌ات بحق بیرون آورد و (حال آنکه) دسته‌ای از مؤمنان بی‌گمان ناخوشایندشان است.

بدانسان که برون آورد تو را پروردگار تو از خانه‌ات به حقّ حالی که گروهی از مؤمنانند ناخوش‌دارندگان‌

الأنفال ٤	آیه ٥	الأنفال ٦
سوره : سوره الأنفال نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٢ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«کَمَآ أَخْرَجَکَ ...»: حال مؤمنان در خلاف خود راجع به غنائم، همانند حال ایشان به هنگام فرمان خروج برای جنگ با مشرکان در بدر است. «بَیْت»: خانه، مراد خانه پیغمبر در مدینه و یا مراد خود مدینه است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

کُتِبَ‌ عَلَيْکُمُ‌ الْقِتَالُ‌ وَ هُوَ... (۱)

قَالُوا يَا مُوسَى‌ إِنَّا لَنْ‌... (۱)

تفسیر

• آيات ۶ - ۱، سوره انفال
• معناى (( انفال )) ، (( ذات )) و مراد از اصلاح طلبى ذات البين
• اختلاف مفسرين در قرائت (( يسئلونك عن الانفال ))
• معنى و ترتيبى كه از ضميمه ساختن آيات ساختن آيات مربوط به انفال استفاده مى شود
• بيان عدم منافات بين آيات مربوط به غنيمت و خمس با آيه : (( قل الانفال لله والرسول ))
• پنج صفت براى مؤ منين حقيقى
• مراد از درجات در: (( لهم درجات عند ربهم )) مراتب قرب به خدا است
• معناى (( حق )) و (( جدال ))
• (معناى انفال ، شاءن نزول آيات مربوط به انفال ...)

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- پیامبر(ص) براى نبرد با مشرکان مکه از مدینه به سوى بدر حرکت کرد. (أخرجک ربک من بیتک بالحق) با توجه به آیات بعد معلوم مى شود مراد از جمله «أخرجک ... »، خروج پیامبر(ص) براى جنگ بدر بوده است.

۲- فرمان خداوند و تقدیر او، عامل حرکت پیامبر(ص) به سوى جنگ بدر (أخرجک ربک من بیتک بالحق) اسناد «أخرجک» به «ربک» مى رساند که حرکت پیامبر(ص) به فرمان و تقدیر الهى بوده است، نه تصمیمى از جانب خود آن حضرت.

۳- تقدیر خداوند بر وقوع جنگ بدر، در جهت تدبیر امور پیامبر(ص) و در راستاى پیشبرد رسالت وى (أخرجک ربک من بیتک بالحق) «رب» به معناى مدبر و مربى است و اضافه آن به «ک» در جمله «کما أخرجک ربک» مى رساند که از اهداف تقدیر الهى بر خروج پیامبر(ص)، تدبیر امور وى بوده که طبعاً براى تکمیل رسالت او بوده است.

۴- اقدام پیامبر(ص) به جنگ بدر، اقدامى به حق و تحت تدبیر و ربوبیت خداوند (کما أخرجک ربک من بیتک بالحق)

۵- فرمانها و رهنمودهاى خداوند، همواره بر اساس حق و مصلحت است. (کما أخرجک ربک من بیتک بالحق) کلمه «کما» بیانگر این است که حقانیت خروج پیامبر(ص) براى جنگ بدر نمونه و مثالى است از حقانیت تمامى کارها و فرمانهاى خداوند.

۶- برخى از مؤمنان از اقدام به جنگ بدر ناخشنود بودند. (أخرجک ربک ... و إن فریقا من المؤمنین لکرهون)

۷- برخى از مسلمانان ناخشنود از حکم خداوند درباره انفال و غنایم جنگ بدر (قل الأنفال للّه و الرسول ... کما أخرجک ربک ... و إن فریقا من المؤمنین لکرهون) «کما» براى تشبیه امر دیگر است و مشبّه به صریحاً در آیه ذکر نشده است. لذا احتمالات مختلفى از سوى مفسران ایراد شده است و از جمله آنهاست حکم خداوند درباره انفال و غنایم جنگ بدر. بر این مبنا «کما أخرجک ... » چنین معنا مى شود: حکم خداوند درباره انفال حکمى حق است ; همان گونه که فرمان و تقدیر حرکت به سوى جنگ بدر حق بود. بر این اساس جمله «إن فریقا ... » مى رساند که همه و یا برخى از مسلمانان از حکم خداوند درباره انفال نیز کراهت خاطرى داشتند.

۸- حکم خداوند درباره انفال، حکمى حق و همانند حقانیت فرمان او به خروج از مدینه براى جنگ بدر (قل الأنفال للّه و الرسول ... کما أخرجک ربک من بیتک بالحق)

۹- خروج پیامبر(ص) از مدینه براى مقابله با مشرکان در دامنه احد، حرکتى حق، همانند خروج وى براى جنگ بدر* (کما أخرجک ربک من بیتک بالحق) برخى برآنند که «کما ... » متعلق به «یجدلونک ... » در آیه بعد است و آن آیه اشاره به قضایاى پیش از نبرد احد دارد. بر این اساس «کما أخرجک ... » چنین معنا مى شود: گروهى از مسلمانان درباره حرکت به سوى احد، که حرکتى حق بود، به جدال با پیامبر(ص) پرداختند و آن را مصلحت نمى پنداشتند ; همان گونه که از حرکت به سوى بدر، که حرکتى حق بود، نیز کراهت داشتند.

۱۰- عدم تنافى ایمان به خدا با ناخشنودى درونى نسبت به برخى از احکام خداوند (و إن فریقا من المؤمنین لکرهون)

موضوعات مرتبط

• اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱، ۲، ۶، ۷، ۹
• امور: تدبیر امور ۳
• انفال: احکام انفال ۸
• ایمان: به خدا ۱۰ ; محدوده ایمان ۱۰
• تکلیف: کراهت از تکلیف ۱۰
• جهاد: با مشرکان مکه ۱
• خدا: اوامر خدا ۲ ; حقانیت اوامر خدا ۵، ۸ ; ربوبیت خدا ۳، ۴ ; مصلحت در اوامر خدا ۵ ; مقدرات خدا ۲، ۳
• غزوه احد: حقانیت غزوه احد ۹
• غزوه بدر: حقانیت غزوه بدر ۸ ; قصه غزوه بدر ۱، ۲، ۳، ۸ ; محمد(ص) در غزوه بدر ۲
• مؤمنان: و غزوه بدر ۶ ; مؤمنان صدر اسلام ۶
• محمد(ص): انقیاد محمد(ص) ۲ ; جهاد محمد(ص) ۹ ; حقانیت جهاد محمد(ص) ۴ ; رسالت محمد(ص) ۳ ; غزوات محمد(ص) ۱، ۹ ; محمد(ص) و غزوه احد ۹ ; محمد(ص) و غزوه بدر ۴ ; محمد(ص) و مشرکان ۹
• مسلمانان: صدر اسلام ۷ ; مسلمانان و انفال ۷ ; مسلمانان و غنایم جنگ ۷