النمل ١٨

حَتَّى‌ إِذَا أَتَوْا عَلَى‌ وَادِي‌ النَّمْلِ‌ قَالَتْ‌ نَمْلَةٌ يَا أَيُّهَا النَّمْلُ‌ ادْخُلُوا مَسَاکِنَکُمْ‌ لاَ يَحْطِمَنَّکُمْ‌ سُلَيْمَانُ‌ وَ جُنُودُهُ‌ وَ هُمْ‌ لاَ يَشْعُرُونَ‌

ترجمه

(آنها حرکت کردند) تا به سرزمین مورچگان رسیدند؛ مورچه‌ای گفت: «به لانه‌های خود بروید تا سلیمان و لشکرش شما را پایمال نکنند در حالی که نمی‌فهمند!»

|تا آن‌گاه كه به وادى مورچگان رسيدند، مورچه‌اى گفت: اى مورچگان! به خانه‌هايتان داخل شويد، مبادا سليمان و سپاهيانش بدون توجه شما را پايمال كنند

تا آنگاه كه به وادى مورچگان رسيدند. مورچه‌اى [به زبان خويش‌] گفت: «اى مورچگان، به خانه‌هايتان داخل شويد، مبادا سليمان و سپاهيانش -نديده و ندانسته- شما را پايمال كنند.»

تا چون به وادی مورچگان رسید موری (یعنی پیشوای موران) گفت: ای موران، همه به خانه‌های خود اندر روید مبادا سلیمان و سپاهیانش ندانسته شما را پایمال کنند.

[پس حرکت کردند] تا به وادی مورچگان درآمدند. مورچه ای گفت: ای مورچگان! به خانه هایتان درآیید تا سلیمان و سپاهیانش ناآگاهانه شما را پایمال نکنند.

تا به وادى مورچگان رسيدند. مورچه‌اى گفت: اى مورچگان، به لانه‌هاى خود برويد تا سليمان و لشكريانش شما را بى‌خبر در هم نكوبند.

تا آنجا که به وادی موران رسیدند، موری [به زبان حال‌] گفت ای موران به درون خانه‌هایتان بروید که سلیمان و سپاهیانش شما را ناآگاهانه درهم نکوبند

تا آنگاه كه بر- از بالاى- وادى مورچگان فرا آمدند، مورچه‌اى گفت: اى مورچگان به خانه‌هاى خود در رويد مبادا سليمان و سپاهيانش پايمالتان كنند در حالى كه آگاه نباشند.

(آن گاه حرکت کردند) تا رسیدند به درّه‌ی مورچگان، مورچه‌ای گفت: ای مورچگان! به لانه‌های خود بروید، تا سلیمان و لشکریانش بدون این که متوجّه باشند شما را پایمال نکنند.

تا آن‌گاه که به مکان مورچگان رسیدند. مورچه‌ای (از فرماندهان مورچگان) گفت: «ای مورچگان! به جایگاه‌هایتان داخل شوید، مبادا سلیمان و سپاهیانش - ندیده و ندانسته - به سختی شما را پایمال کنند.»

تا گاهی که آمدند بر درّه مورچگان گفت مورچه‌ای ای گروه مورچگان درآئید به نشیمنگاه خویش نبادا پایمالتان کنند سلیمان و سپاهیانش و ایشان درنیابند

النمل ١٧	آیه ١٨	النمل ١٩
سوره : سوره النمل نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٢ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«وَادِ النَّمْلِ»: درّه مورچگان. سرزمین مورچگان. مراد مکانی است که مورچه‌ها در آنجا فراوان بودند. در رسم‌الخطّ قرآنی یاء آخر (وادی) حذف شده است. «قالَتْ نَمْلَةٌ»: قرآن بیانگر این واقعیّت است که حیوانات و پرندگان هر گروهی برای خود ملّت و گروهی همچون انسانها بوده و با یکدیگر سخن می‌گویند (نگا: نمل / و ). «لا یَحْطِمَنَّکُمْ»: شما را پایمال نکنند. شما را درهم نشکنند و نکشند. «وَ هُمْ لا یَشْعُرُونَ»: در حالی که متوجّه نباشند.

تفسیر

• آيات ۱۵ - ۴۴، سوره نمل
• نبوت و علم انبياء عليه السّلام اكتسابى نيست و از ديگران به ارث نمى برند
• مقصود از ((منطق الطير)) در سخن سليمان عليه السّلام ((علمنا منطق الطير...))
• بيان اينكه مراد از منطق طير در قرآن معناى ظاهرى آن نيست
• طوايف مخصوص از جن و انس و طير لشكريان سليمان عليه السّلام بوده اند
• عبور سليمان و لشكر او بر فراز وادى مورچه گان
• عدم منافات علم سليمان عليه السّلام به منطق الطير با فهميدن كلام مورچه
• سليمان عليه السّلام در دعاى خود، الهام شكر نعمت ، انجام عمل صالح و نيز صلاح ذاتى و نفسانى را مى طلبد
• ذكاتى كه در دعاى سليمان عليه السّلام مورد توجه است
• بيان آيات مربوط به داستان سليمان عليه السّلام و هدهد و ملكه سباء و...
• حكايت ملكه سبا و قوم او از زبان هدهد
• معناى ((خب ء)) و مفاد آيه : ((الا يسجدوا لله الذى يخرج الخب ء فى السموات و الارض...))
• و حجتى كه عليه پرستش آفتاب متضمن است
• واكنش سليمان عليه السّلام درباره اخبار هدهد
• توضيح سخن ملكه بعد از ديدن نامه سليمان عليه السّلام : ((قالت يا ايها الملوا انىالقى الى كتاب ...))
• اشكالات توجيه مفسرين كريم بودن نامه سليمان را
• تفسير مضمون نامه سليمان عليه السّلام به ملكه سبا
• مشاوره ملكه با قوم خود درباره جنگ يا تسليم
• راءى ملكه سبا پس از مشورت با قوم خود
• سبائيان براى سليمان هديه مى فرستند و او هديه آنان را رد مى كند
• تهديد سليمان عليه السّلام خطاب به رئيس هيت اعزامى سبا
• درخواست احضار تخت ملكه توسط سليمان عليه السّلام
• آورده شدن تخت بلقيس به وسيله كسى كه ((عنده علم من الكتاب ))
• اختلاف مفسرين در علم الكتاب و اسم اعظم احضار كننده عرش
• معناى ((ارتداد طرف )) و نقل سخن ديگران درباره آن و مخاطب به آن
• احضار تخت بلقيس اظهار معجزه اى با هر از آيات نبوت سليمان عليه السّلام است
• ورود ملكه به دربار سليمان عليه السّلام و ايمان آوردنش به رب العالمين
• گفتارى پيرامون داستان سليمان (عليه السّلام )
• ۲ - آياتى كه آن جناب را مى ستايد
• ۳ - سليمان (عليه السّلام ) در عهد عتيق
• ۴ رواياتى كه در اين داستان وارد شده
• احتجاج حضرت زهرا سلام الله عليها به آيه ((وورث سليمان داود)) عليه ابوبكر درمسئله غصب فدك
• اشاره به وجوهى درباره آوردن تخت بلقيس ((قبل ان يرتد اليك طرفك ))
• آصف بن برخيا وصى سليمان و حجت پس از او بوده است

• آيه ۱۷ - ۱۹
• آيه و ترجمه
• تفسير:
• نكته ها:
• ۱ - آگاهى سليمان از سخن حيوانات
• ۲ - سليمان و الهام شكر پروردگار
• ۳ - سليمان و عمل صالح

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - رسیدن سلیمان(ع) و لشگریانش به سرزمین مورچگان، در مسیر حرکت خود (حتّى إذا أتوا على واد النمل)

۲ - قرار داشتن سرزمین مورچگان، در منطقه اى پایین تر از منطقه اطراف آن (أتوا على واد النمل) واژه «على» براى استعلا به کار مى رود. بنابراین «على واد النمل» بیانگر این نکته است که منطقه اطراف سرزمین مورچگان مشرف بر آن بود و سرزمین مورچگان پایین تر از آن قرار داشت.

۳ - اخطار مورچه اى به دیگر مورچگان نسبت به ورود سلیمان و لشگریانش به سرزمین آنها (قالت نملة یأیّها النمل ادخلوا مسکنکم لایحطمنّکم سلیمن و جنوده)

۴ - دستور مورچه پیشوا به پنهان شدن مورچگان در لانه خود، براى مصون ماندن از پایمال شدن توسط سلیمان و سپاهیانش (ادخلوا مسکنکم لایحطمنّکم سلیمن و جنوده) «لا» در «لایحطمنّکم» ناهیه است. «حَطْم» (مصدر «یحطمنّ») در اصل به معناى شکستن و در این جا معادل پایمال کردن است. تعبیرهاى «ادخلوا» و «لایحطمنّکم» - که به صورت امر و نهى آمده - بیانگر نوعى ریاست است; به ویژه اگر تنکیر «نملة» براى تفخیم باشد.

۵ - وجود شعور، نظام رهبرى و مدیریت و نیز سازمان اطلاع رسانى در مورچگان (قالت نملة ... لایحطمنّکم سلیمن و جنوده)

۶ - سلیمان شخصیتى مشهور، حتى نزد مورچگان (لایحطمنّکم سلیمن و جنوده)

۷ - آگاهى مورچه به مقام معنوى و عدالت سلیمان (لایحطمنّکم سلیمن و جنوده و هم لایشعرون) تعبیر «و هم لایشعرون» بیانگر این نکته است که آن مورچه مى دانست که سلیمان در صورت توجه، نخواهد گذاشت که مورچگان مورد ستم قرار گیرند و پایمال شوند.

موضوعات مرتبط

• سرزمینها: سپاه سلیمان(ع) در سرزمین مورچگان ۱، ۳; سرزمین مورچگان قصه سلیمان(ع) ۲; سلیمان(ع) در سرزمین مورچگان ۱، ۳
• سلیمان(ع): اوامر ملکه مورچگان قصه سلیمان(ع) ۴; شخصیت سلیمان(ع) ۶; عدالت سلیمان(ع) ۷; فضایل سلیمان(ع) ۶; قصه سلیمان(ع) ۱، ۳; لشکرکشى سلیمان(ع) ۱; مصونیت از پایمالى سپاه سلیمان(ع) ۴; مصونیت از پایمالى سلیمان(ع) ۴; مقامات معنوى سلیمان(ع) ۷; هشدار ملکه مورچگان قصه سلیمان(ع) ۳
• مورچگان: رهبرى در مورچگان ۵; شعور مورچگان ۵، ۷; مدیریت در مورچگان ۵