الإسراء ١٠١

وَ لَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى‌ تِسْعَ‌ آيَاتٍ‌ بَيِّنَاتٍ‌ فَاسْأَلْ‌ بَنِي‌ إِسْرَائِيلَ‌ إِذْ جَاءَهُمْ‌ فَقَالَ‌ لَهُ‌ فِرْعَوْنُ‌ إِنِّي‌ لَأَظُنُّکَ‌ يَا مُوسَى‌ مَسْحُوراً

ترجمه

ما به موسی نه معجزه روشن دادیم؛ پس از بنی اسرائیل سؤال کن آن زمان که این (معجزات نه گانه) به سراغ آنها آمد (چگونه بودند)؟! فرعون به او گفت: «ای موسی! گمان می‌کنم تو دیوانه (یا ساحری)!»

و همانا ما به موسى نه معجزه‌ى آشكار داديم- پس از بنى اسرائيل بپرس- آن‌گاه كه موسى نزد آنها آمد و فرعون به او گفت: اى موسى! من جدّا تو را جادو شده مى‌پندارم

و در حقيقت، ما به موسى نُه نشانه آشكار داديم. -پس، از فرزندان اسرائيل بپرس- آنگاه كه نزد آنان آمد، و فرعون به او گفت: «اى موسى‌، من جداً تو را افسون‌شده مى‌پندارم.»

و همانا ما به موسی نه آیت روشن و معجز آشکار عطا کردیم، این حکایت را از بنی اسرائیل سؤال کن که موسی بر آنها آمد، پس فرعون به او گفت: ای موسی، من تو را سحرزده (یا ساحر و سحر آموز) می‌پندارم.

و به راستی به موسی آن گاه که نزد بنی اسرائیل آمد، نه معجزه روشن دادیم، بنابراین از [آگاهان] بنی اسرائیل بپرس [که آن معجزه ها چه بود؟] پس فرعون [با دیدن معجزات] به او گفت: ای موسی! بی تردید من تو را جادوشده می پندارم!!

از بنى‌اسرائيل بپرس، كه چون موسى نزد آنان آمد، به او نُه نشانه آشكار داده بوديم. و فرعون به او گفت: اى موسى، پندارم كه تو را جادو كرده باشند.

و به راستی که به موسی معجزات نه‌گانه روشنگری بخشیدیم، از بنی‌اسرائیل بپرس آنگاه که [موسی‌] به نزدشان آمد و فرعون به او گفت ای موسی تو را جادو زده می‌دانم‌

و هر آينه موسى را نه نشانه روشن و آشكار داديم. از فرزندان اسرائيل بپرس چون [موسى‌] بديشان آمد [ميان او و فرعون چه گذشت‌]، پس فرعون او را گفت: همانا تو را، اى موسى، جادوزده‌اى مى‌پندارم.

(اگر بدین کافران معجزه‌های پیشنهادیشان نموده شود، به سبب ستیزه‌ی با حق باعث ایمان آنان نمی‌گردد. چرا که) ما به موسی نُه تا معجزه‌ی روشن دادیم (و با وجود آن ایمان نیاوردند). از بنی‌‌اسرائیل (همعصر خود که اسلام را پذیرفته‌اند) بپرس، بدان گاه که موسی به سویشان آمد (میان او و فرعون چه گذشت). فرعون به موسی گفت: ای موسی! من معتقدم که تو دیوانه‌ای.

و همانا ما به موسی به‌راستی نُه نشانه‌ی آشکار دادیم - پس از فرزندان اسرائیل بپرس – چون (موسی) نزد آنان آمد، پس فرعون به او گفت: «موسی! همانا من جداً تو را افسون‌شده‌ای می‌پندارم.‌»

و همانا دادیم به موسی نُه آیت روشن پس بپرس بنی‌اسرائیل را گاهی که بیامدشان پس گفت بدو فرعون که می‌پندارمت ای موسی جادوشده‌

الإسراء ١٠٠	آیه ١٠١	الإسراء ١٠٢
سوره : سوره الإسراء نزول : ٩ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٠ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«تِسْعَ آیَاتٍ»: نُه معجزه. شاید مراد از عدد نُه، کثرت باشد، چرا که در خود قرآن معجزات فراوانی برای حضرت موسی ذکر شده است (نگا: بقره / و ، اعراف / و و و و نمل / ، طه / - ، شعراء / ). اگر هم مراد عدد محدود نُه باشد، معجزاتی مورد نظر است که در ارتباط با فرعون و فرعونیان صورت گرفته است؛ نه آنهائی که در ارتباط با خود بنی‌اسرائیل‌است (نگا: نمل / ). برخی آیات نه‌گانه را به معنی فرمانهای نه‌گانه دانسته‌اند که به پرهیز از این چیزها دستور می‌دهند: شرک، زنا، کشتن بی‌گناه، دزدی، جادوگری، رباخواری، بی‌گناه را گرفتار امراءکردن و به کشتن دادن، زنان پاکدامن را تهمت زدن، تعدّی یهودیان از مراسم خاصّ شنبه. «فَاسْأَلْ بَنِی إِسْرَآئِیلَ»: از بنی‌اسرائیل برای روشنگری دیگران و گواهی بر صدق گفتار خود بپرس. مراد از بنی‌اسرائیل، کسانی است که مسلمان شده بودند و از تورات اطّلاع داشتند. «مَسْحُوراً»: جادو شده و دیوانه (نگا: شعراء / ). ساحر و جادوگر (نگا: اعراف / .

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمُ‌ الطُّوفَانَ‌... (۱) وَ أَدْخِلْ‌ يَدَکَ‌ فِي‌ جَيْبِکَ‌... (۲) وَ أَدْخِلْ‌ يَدَکَ‌ فِي‌ جَيْبِکَ‌... (۲)

وَ رَفَعْنَا فَوْقَهُمُ‌ الطُّورَ... (۲) وَ قَالُوا لَنْ‌ نُؤْمِنَ‌ لَکَ‌ حَتَّى‌... (۱) وَ أَلْقِ‌ عَصَاکَ‌ فَلَمَّا رَآهَا... (۰) إِلاَّ مَنْ‌ ظَلَمَ‌ ثُمَ‌ بَدَّلَ‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۱۰۱ - ۱۱۱، سوره اسرى
• مقصود از معجزات نه گانه موسى (ع ) در آيه : ((ولقد آتينا موسى تسع ايات بينات...((
• معناى اينكه خطاب به بنى اسرائيل فرمود: ((اسكنوا الارض فاذا جاء وعدالاخرة ...((
• حكمت نزول تدريجى وتفريق قرآن
• بى نياز بودن قرآن از ايمان مشركين به آن ، براى ثبوت حقانيت وكمالش
• اشاره به اقسام نام ها وبيان مراد از جمله : ((فله الاسماء الحسنى ((
• اين آيه عقيده وثنيت را درباره اسماء وصفات الهى رد مى كند
• بيان اينكه اسماء خداوند متعال مرآت ومعرف يك مسمى هستند
• معناى ((جهر(( و((اخفات (( وامر به اعتدال در قرائت نماز
• نفى فرزند، ولى وشريك داشتن خداى تعالى
• بحث روايتى
• (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته )
• رواياتى درباره اسماء حسنى ، اسماء حقيقى واسماء اسماء خدا
• مطالب اتفاقى واختلافى درباره اسماء خدا واشاره به عقيده بت پرستان درباره آن
• چند روايت درباره جهر واخفات در نماز
• بحثى روايتى وقرآنى
• (درباره تفريق آيات قرآن وقرانا فرقناه ...)
• تقسيم قرآن به آيات وسور
• عدد سوره ها وآيات قرآن كريم
• ترتيب سوره هاى قرآن كريم

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- اعطاى نُه معجزه روشن و گویا به موسى(ع) از جانب خداوند (و لقد ءاتینا موسى تسع ءایت بیّنت)

۲- دعوت حضرت موسى(ع)، همراه با دلایل روشن (معجزات گویا) بر حقانیت رسالتش بود. (و لقد ءاتینا موسى تسع ءایت بیّنت)

۳- پیامبر(ص)، مأمور اقرار گرفتن از بنى اسرائیل نسبت به حق ناپذیرى فرعون و پیروان او، على رغم اعطاى معجزات فراوان به موسى(ع) (و لقد ءاتینا موسى تسع ءایت بیّنت فسئل بنى إسرءیل إذ جاءهم فقال له فرعون إنى لأظنّک یموسى مسحورًا)

۴- معجزات متعدد موسى(ع)، در فرعون هیچ گونه اثرى نبخشید. (و لقد ءاتینا موسى تسع ءایت بیّنت ... فقال له فرعون إنى لأظنّک یموسى مسحورًا)

۵- عدم اعطاى معجزات اقتراحى مشرکان از سوى خداوند، به دلیل علم خدا به حق ناپذیرى آنان (و لقد ءاتینا موسى ... فقال له فرعون إنى لأظنّک یموسى مسحورًا) یادآورى کفر فرعون، على رغم ارائه معجزات فراوان از سوى موسى(ع) در پى رد درخواستهاى مشرکان، مى رساند که دلیل عدم اجابت خواسته هاى مشرکان، تصمیم آنان بر عدم ایمان است.

۶- موضع گیرى مشرکان مکه در برابر پیامبر(ص)، استمرار موضع گیرى فرعون در برابر موسى(ع) بود. (و قالوا لن نؤمن لک ... و لقد ءاتینا موسى ... فقال له فرعون إنى لأظنّک یموسى مسحورًا)

۷- دلدارى خداوند به پیامبر(ص) در قبال کفر مشرکان مکه به معجزه آن حضرت (قرآن) (و قالوا لن نؤمن لک ... و لقد ءاتینا موسى تسع ءایت بیّنت ... فقال له فرعون إنى لأظنّک یموسى مسحورًا)

۸- اطلاع یهود عصر پیامبر(ص) از سرگذشت موسى(ع) و فرعون (فسئل بنى إسرءیل إذ جاءهم فقال له فرعون)

۹- فرعون پس از مشاهده معجزه هاى نُه گانه موسى(ع)، او را متهم به سحر و سحرزدگى کرد. (ءاتینا موسى تسع ءایت ... فقال له فرعون إنى لأظنّک یموسى مسحورًا)

۱۰- اتهام جادوگرى و سحرزدگى فرعون به موسى(ع)، متکى بر ظن و گمان او بود نه مبتنى بر دلیل و برهان (موسى ... فقال له فرعون إنى لأظنّک یموسى مسحورًا)

۱۱- برخورد دوگانه و سیاستمدارانه فرعون با موسى(ع) و معجزات او (موسى ... فقال له فرعون إنى لأظنّک یموسى مسحورًا) فرعون، دعوت موسى(ع) و معجزات او را قاطعانه رد نکرد; بلکه با لحن دو پهلو (گمان مى کنم) خواسته تا راه توجیه انکار و مخالفت خود را باز نگهداشته باشد و در صورت مقتضى نبودن ادامه انکار و مخالفتش، بتواند بگوید که، مخالفت گذشته اش یک حدس و گمان بود.

۱۲- فرعون، به خاطر ناتوانى از مقابله با معجزات موسى(ع) و احساس خطر از آن، او را متهم به جادوگرى کرد. (و لقد ءاتینا موسى تسع ءایت بیّنت ... فقال له فرعون إنى لأظنّک یموسى مسحورًا) احتمال دارد «مسحور» اسم مفعول جانشین اسم فاعل «ساحر» شده و به همان معناى فاعل باشد. به قرینه معجزه هاى موسى(ع) که بیشتر با اتهام ساحرى سازگار است.

۱۳- دلایل هر چند روشن و واضح باشد، به تنهایى و بدون وجود زمینه لازم در انسانها، اثربخش نیستند. (و لقد ءاتینا موسى تسع ءایت بیّنت فسئل بنى إسرءیل إذ جاءهم فقال له فرعون إنى لأظنّک یموسى مسحورًا)

روایات و احادیث

۱۴- «عن أبى جعفر(ع) فى قوله: «و لقد آتینا موسى تسع آیات بیّنات» قال: الطوفان و الجراد و القمّل و الضفادع و الدم و الحجر و البحر و العصا و یده; از امام باقر(ع) روایت شده است که درباره سخن خدا «و لقد آتینا موسى تسع آیات بیّنات» فرمود: [آیات موسى(ع) عبارت بود از:] طوفان، ملخ، شپش، قورباغه، خون، سنگ، دریا، عصا و ید [بیضاى]موسى».

۱۵- «عن موسى بن جعفر(ع) قال: نفر من الیهود ... قالوا: أخبرنا عن الأیات التسع التى أوتیها موسى بن عمران قلت: العصا و إخراجه یده من جیبه بیضاء و الجراد و القمّل و الضفادع و الدم و رفع الطور و المنّ و السلوى آیة واحدة و فلق البحر...; امام کاظم(ع) فرمود: گروهى از یهودیان... گفتند: به ما خبر ده از آیات نُه گانه اى که به موسى بن عمران داده شده بود. گفتم: عصا، بیرون آوردن دست از گریبان خویش در حالى که نورانى بود، ملخ، شپش، قورباغه، خون، قرار گرفتن کوه طور بر سر بنى اسرائیل، منّ و سلوى - که [هر دو ]یک نشانه واحد هستند - و شکافتن رود نیل...».

۱۶- «عن صفوان بن عسال قال: ... قال النبى(ص) [فى قوله تعالى: «و لقد آتینا موسى تسع آیات بیّنات»]: لاتشرکوا بالله شیئاً، و لاتسرقوا، و لاتزنوا، و لاتقتلوا النفس التى حرم الله إلاّ بالحق، و لاتسحروا، و لاتأکلوا الربا و لاتمشوا ببرىء إلى ذى سلطان لیقتله و لاتقذفوا محصنة... و أنتم یا یهود علیکم خاصة لاتعدوا فى السبت...; صفوان بن عسال گوید:... پیامبر(ص) [در باره سخن خدا « و لقد آتینا موسى...»] فرمود: هیچ چیزى را شریک خداوند قرار ندهید و دزدى و زنا نکنید و کسى را که خداوند خونش را محترم شمرده، نکشید مگر به حق و جادو و رباخوارى نکنید و نزد سلطان از آدم خوب بدگویى نکنید تا موجب مرگش شود و نسبت زناى محصنه ندهید ... و تنها براى شما یهودیان حکم کرده است که در روز شنبه نافرمانى (صید ماهى) نکنید...».

موضوعات مرتبط

• اسلام: تاریخ صدر اسلام ۶، ۷
• اعداد: عدد نه ۱، ۹
• اقرار: اقرار به حق ناپذیرى فرعون ۳; اقرار به حق ناپذیرى فرعونیان ۳
• انبیا: هماهنگى دشمنان انبیا ۶
• برهان: شرایط تأثیر برهان ۱۳
• بنى اسرائیل: اقرار بنى اسرائیل ۳
• خدا: علم غیب خدا ۵
• فرعون: آثار عجز فرعون ۱۲; بى تأثیرى معجزه بر فرعون ۴; بى منطقى تهمتهاى فرعون ۱۰; تهمتهاى فرعون ۹; روش برخورد فرعون ۶، ۱۱; فلسفه تهمتهاى فرعون ۱۲
• کفر: کفر به قرآن ۷
• محمد(ص): دلدارى محمد(ص) ۷; مسؤولیت محمد(ص) ۳; موضعگیرى علیه محمد(ص) ۶
• مشرکان: آثار حق ناپذیرى مشرکان ۵; ردّ خواسته هاى مشرکان ۵
• مشرکان مکه: روش برخورد مشرکان مکه ۶; کفر مشرکان مکه ۷
• معجزه: ردّ معجزه اقتراحى ۵
• موسى(ع): بیّنات موسى(ع) ۲; تعالیم موسى(ع) ۱۶; تعداد معجزه موسى(ع) ۱; تهمت جادوزدگى به موسى(ع) ۹، ۱۰; تهمت جادوگرى به موسى(ع) ۱۰; دعوتهاى موسى(ع) ۲; دلایل حقانیت موسى(ع) ۲; روش برخورد با موسى(ع) ۱۱; فلسفه تهمت جادوگرى به موسى(ع) ۱۲; قصه موسى(ع) ۹; معجزه موسى(ع) ۲، ۳، ۴، ۹، ۱۴، ۱۵; موضعگیرى علیه موسى(ع) ۶
• یهود: آگاهى یهود صدراسلام ۸; یهود صدراسلام و تاریخ ۸; یهود صدراسلام و فرجام فرعون ۸; یهود صدراسلام و قصه موسى(ع) ۸