۱۷٬۰۰۸
ویرایش
خط ۱۲۸: | خط ۱۲۸: | ||
«'''قَالَ فَعَلْتُهَا إِذاً وَ أَنَا مِنَ الضَّالِّينَ * فَفَرَرْتُ مِنكُمْ لَمَّا خِفْتُكُمْ فَوَهَب لى رَبّى حُكْماً وَ جَعَلَنى مِنَ الْمُرْسلِينَ * وَ تِلْك نِعْمَةٌ تَمُنُّهَا عَلىَّ أَنْ عَبَّدتَ بَنى إِسرائيلَ'''»: | «'''قَالَ فَعَلْتُهَا إِذاً وَ أَنَا مِنَ الضَّالِّينَ * فَفَرَرْتُ مِنكُمْ لَمَّا خِفْتُكُمْ فَوَهَب لى رَبّى حُكْماً وَ جَعَلَنى مِنَ الْمُرْسلِينَ * وَ تِلْك نِعْمَةٌ تَمُنُّهَا عَلىَّ أَنْ عَبَّدتَ بَنى إِسرائيلَ'''»: | ||
ضمير در | ضمير در «فَعَلتُهَا» به كلمۀ «فَعلَة» - كه در آيه قبلى بود - بر مى گردد. و ظاهرا كلمۀ «إذَا»، مقطوع از جواب و جزاء است، و - به طورى كه گفته اند - معناى «حينئذٍ: در اين هنگام» را مى رساند. و كلمۀ «عَبَّدتَ» از «تعبيد» است و «تعبيد» و «إعباد»، به معناى بنده گرفتن است. | ||
و اين آيات سه | و اين آيات سه گانه، جوابى است كه موسى «عليه السلام» از اعتراض فرعون داده و از تطبيق اين جواب با اعتراضى كه فرعون كرد، بر مى آيد كه موسى «عليه السلام» اعتراض فرعون را تجزيه و تحليل كرده و از آن سه تا اشكال فهميده و در نتيجه، به هر سه پاسخ گفته است: | ||
اول | اول اين كه: فرعون از رسالت وى استبعاد كرده، كه چنين چيزى ممكن نيست. مگر ممكن است كسى كه ما سوابق او را كاملا مى شناسيم و مى دانيم كه مردى است چنين و چنان، رسول خدا شود؟ كه جمله: «ألَم نُرَبِّكَ فِينَا وَلِيداً وَ لَبِثتَ فِينَا مِن عُمُرِكَ سِنِين»، متضمن آن است. | ||
دوم | دوم اين كه: عمل او را زشت دانسته، و او را «مفسد» و «مجرم» خوانده، كه جمله: «فَعَلتَ فَعلَتَكَ الَّتِى فَعَلتَ»، متضمن آن است. | ||
سوم | سوم اين كه: بر او منت نهاده، كه تو يكى از بردگان مايى، كه جملۀ «وَ أنتَ مِنَ الكَافِرِين»، اشاره به آن است. | ||
و طبع كلام اقتضاء مى كرده كه نخست از اشكال دوم پاسخ | و طبع كلام اقتضاء مى كرده كه نخست از اشكال دوم پاسخ گويد، سپس از اعتراض اولش، و در آخر، از اعتراض سومش و موسى «عليه السلام»، همين طور پاسخ داد. | ||
پس | پس جملۀ «فَعَلتُهَا إذاً وَ أنَا مِنَ الضَّالِّين» جواب از اعتراض دوم او است، كه موسى «عليه السلام» را مجرم دانست و جرمش را بزرگ جلوه داد و به خاطر اين كه - به اصطلاح - احساسات عليه او تحريك نشود، نامى از كشتن نبرد، تا قبطيان حاضر در جلسه متأثّر نشوند. | ||
<span id='link248'><span> | <span id='link248'><span> | ||
ویرایش