تفسیر:المیزان جلد۱۹ بخش۶: تفاوت میان نسخه‌ها

وَ أَنَّهُ أَهْلَك عَاداً الاُولى

عاد همان قوم هود پيغمبر است ، و اگر آنان را «'''عاد اولى '''» ناميده ، براى اين بوده كه قوم عاد دو نسل بودند، نسل اول آنان قوم هود پيغمبر بودند (و هلاك شدند).

ثمود قوم صالح پيغمبر است ، كه خداى تعالى كفار ايشان را تا آخرين نفر هلاكت رسانيد، همچنان كه در جاى ديگر درباره آنان فرمود: «'''و نجينا الذين امنوا و كانوا يتقون '''».

وَ قَوْمَ نُوحٍ مِّن قَبْلُ إِنهُمْ كانُوا هُمْ أَظلَمَ وَ أَطغَى

اين جمله مانند جمله قبليش عطف است بر كلمه عادا، و اين كه در اين آيه به اصرار و تاءكيد مى فرمايد: قوم نوح از دو قوم عاد و ثمود - به طورى كه از سياق بر مى آيد - ظالم تر و طاغى تر بودند، براى اين است كه : قوم نوح دعوت آن جناب را نپذيرفتند، و از موعظه او پند نگرفتند، و با اين كه نزديك هزار سال ايشان را دعوت مى كرد، به جز عده اى بسيار كم دعوتش را نپذيرفتند.

وَ الْمُؤْتَفِكَةَ أَهْوَى فَغَشاهَا مَا غَشى

بعضى از مفسرين گفته اند: موتفكه عبارت است از قراء و آباديهاى قوم لوط كه اهل خود را ائتفاك كرد، يعنى زير و رو كرد.

و كلمه «'''اهواء'''» كه مصدر فعل «'''اهوى '''» است به معناى اسقاط است .

و معناى آيه اين است كه : قراى قوم لوط (مؤ تفكه ) را به اين وسيله به زمين كوبيد و ساقط كرد، كه سرزمينشان را زير و رو نموده دستخوش ‍ خسف نمود، «'''فغشيها ما غشى '''» در نتيجه عذاب خدا شاملش شد و احاطه اش كرد، آن مقدار كه شاملش شد و احاطه اش كرد.

احتمال هم داده اند كه مراد از «'''مؤ تفكة '''» اعم از قراى قوم لوط و تمامى قريه هايى باشد كه سكنه آن ها در تاريخ بشريت دچار عذاب شده و منقرض شدند، و خرابه هاى آن قريه ها و علامتهايى از آنها بجاى مانده .

و خطاب در آيه به همان كسى است كه اعراض كرد، و اندكى انفاق نموده سپس از ادامه انفاق خوددارى نمود، ممكن هم هست خطاب به رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) از باب پسرم به تو مى گويم همسايه تو بشنو بوده باشد، و به هر حال استفهام در اين جمله استفهام انكارى است .

هَذَا نَذِيرٌ مِّنَ النُّذُرِ الاُولى

بعضى از مفسرين گفته اند: كلمه «'''نذير'''» هم مى تواند مصدر و به معناى انذار باشد،

و هم وصف و به معناى انذار كننده باشد، و در هر دو معنا به صورت «'''نذر'''» - به دو ضمه - جمع بسته مى شود، و اشاره با كلمه هذا يا به قرآن است و يا به رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ).