گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۹ بخش۴۷: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۹۵: خط ۹۵:
<span id='link417'><span>
<span id='link417'><span>


==خطاب ملائكه به اهل دوزخ : اين همان وعده اى است كه به شما مى دادند! ==
==خطاب ملائكه به دوزخیان: اين همان وعده اى است كه به شما مى دادند ==
فَلَمَّا رَأَوْهُ زُلْفَةً سِيئَت وُجُوهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ...
«'''فَلَمَّا رَأَوْهُ زُلْفَةً سِيئَت وُجُوهُ الَّذِينَ كَفَرُوا...'''»:


كلمه «'''زلفه '''» به معناى «'''قرب - نزديكى '''» است . و مراد از آن «'''قريب - نزديك '''» است ، و ممكن هم هست از باب «'''زيد عدل باشد'''»، و ضمير در جمله «'''راوه '''» به وعد، و به قول بعضى به عذاب برمى گردد. و معناى آيه اين است كه : وقتى آن وعده و يا عذاب را نزديك ببينند آن وقت روى كسانى كه كفر ورزيدند ترش مى شود، و در سيمايشان اثر خسران و نوميدى هويدا مى گردد.
كلمه «زُلفَه» به معناى «قُرب - نزديكى» است. و مراد از آن، «قَرِيب - نزديك» است. و ممكن هم هست از باب «زِيدٌ عَدلٌ» باشد، و ضمير در جمله «رَأوهُ» به «وعد»، و به قول بعضى به «عذاب» بر مى گردد. و معناى آيه اين است كه: وقتى آن وعده و يا عذاب را نزديك ببينند، آن وقت روى كسانى كه كفر ورزيدند، ترش مى شود و در سيمايشان، اثر خسران و نوميدى هويدا مى گردد.


«'''و قيل هذا الذى كنتم به تدعون '''» - بعضى از علماى لغت گفته اند: «'''تدعون '''» بدون تشديد دال و تدعون با تشديد، هر دو به يك معنا است ، مثل دو كلمه «'''تدخرون '''» بى تشديد و «'''تدخرون '''» با تشديد. و معناى جمله اين است كه به ايشان گفته مى شود: عذاب كه مى بينيد همان وعده اى است كه به شما دادند، و شما همواره مى پرسيديد پس آن قيامت و عذاب چه وقت است ، و با گفتن متى «'''هذا الوعد'''» در آمدنش عجله مى كرديد، و از ظاهر سياق برمى آيد كه گوينده اين كلام ملائكه اند،
«'''وَ قِيلَ هَذَا الّذِى كُنتُم بِهِ تَدّعُون '''» - بعضى از علماى لغت گفته اند: «تَدَعُون» بدون تشديد دال و «تَدّعُون» با تشديد، هر دو به يك معناست. مثل دو كلمه «تَدَخَرُونَ» بى تشديد و «تَدّخَرُونَ» با تشديد. و معناى جمله اين است كه به ايشان گفته مى شود: این عذاب كه مى بينيد، همان وعده اى است كه به شما دادند، و شما همواره مى پرسيديد پس آن قيامت و عذاب چه وقت است؟ و با گفتن «مَتَی هَذَا الوَعدُ»، در آمدنش عجله مى كرديد. و از ظاهر سياق بر مى آيد كه گوينده اين كلام ملائكه اند،
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۶۱۱ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۶۱۱ </center>
كه به امر خدا به اهل دوزخ خطاب مى كنند. بعضى از مفسرين گفته اند گوينده آن خود كفارند كه به يكديگر مى گويند.
كه به امر خدا به اهل دوزخ خطاب مى كنند. بعضى از مفسران گفته اند: گويندۀ آن خود كفارند كه به يكديگر مى گويند.


قُلْ أَ رَءَيْتُمْ إِنْ أَهْلَكَنىَ اللَّهُ وَ مَن مَّعِىَ أَوْ رَحِمَنَا فَمَن يجِيرُ الْكَافِرِينَ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ
«'''قُلْ أَ رَءَيْتُمْ إِنْ أَهْلَكَنىَ اللَّهُ وَ مَن مَّعِىَ أَوْ رَحِمَنَا فَمَن يُجِيرُ الْكَافِرِينَ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ'''»:


حرف «'''ان '''» شرطيه است ، كه شرط و جزا مى خواهد، شرط آن جمله «'''اهلكنى اللّه '''» و جزايش جمله «'''فمن يجير الكافرين ...'''» است ، مى فرمايد به ايشان بگو: به من خبر دهيد ببينم اگر خدا مرا و مؤ منين را كه با منند هلاك كند، و يا به ما رحم نموده ، هلاكمان نكند، چه كسى كافران را - كه همين شماييد و به خدا كفر مى ورزيد، و مستحق عذاب دردناك اوييد، - از عذاب دردناك او پناه مى دهد؟ و در اين جمله به طور قاطع كفار راتهديد مى كند به اينكه هلاك شدن ما و هلاك نشدنمان هيچ سودى به حال شما ندارد، و عذابى را كه به طور قطع و به خاطر كفرتان به شما خواهد رسيد از شما برطرف نمى سازد.
حرف «إن» شرطيه است، كه شرط و جزا مى خواهد. شرط آن جمله «أهلَكَنِىَ اللّهُ» و جزايش، جملۀ «فَمَن يُجِيرُ الكَافِرِين...» است. مى فرمايد به ايشان بگو: به من خبر دهيد ببينم، اگر خدا مرا و مؤمنين را كه با منند، هلاك كند، و يا به ما رحم نموده، هلاكمان نكند، چه كسى كافران را - كه همين شماييد و به خدا كفر مى ورزيد، و مستحق عذاب دردناك اوييد، - از عذاب دردناك او پناه مى دهد؟ و در اين جمله، به طور قاطع كفار را تهديد مى كند به اين كه هلاك شدن ما و هلاك نشدنمان هيچ سودى به حال شما ندارد، و عذابى را كه به طور قطع و به خاطر كفرتان به شما خواهد رسيد، از شما برطرف نمى سازد.
بعضى از مفسرين گفته اند: كفار مكّه رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) و مؤ منين را به مردن نفرين مى كردند، لذا خداى تعالى ماءمورش ‍ كرد به ايشان بگويد: چه خدا ما را هلاك كند و چه باقى بدارد، به هر حال سرنوشت ما به دست اوست ، و ما از زحمت او اميد خير داريم ، و اما شما چه مى كنيد، چه كسى را داريد كه از عذاب اليم خدا كه به خاطر كفرتان به خدا مستحق آن شده ايد، پناهتان دهد؟


قُلْ هُوَ الرَّحْمَنُ ءَامَنَّا بِهِ وَ عَلَيْهِ تَوَكلْنَا فَستَعْلَمُونَ مَنْ هُوَ فى ضلَلٍ مُّبِينٍ
بعضى از مفسران گفته اند: كفار مكّه، رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» و مؤمنان را به مُردن نفرين مى كردند. لذا خداى تعالى مأمورش كرد به ايشان بگويد: چه خدا ما را هلاك كند و چه باقى بدارد، به هر حال سرنوشت ما به دست اوست، و ما از رحمت او اميد خير داريم. و اما شما چه مى كنيد، چه كسى را داريد كه از عذاب اليم خدا - كه به خاطر كفرتان به خدا مستحق آن شده ايد - پناهتان دهد؟


ضمير به خدايى برمى گردد كه رسول اللّه ماءمور شده بشر را به توحيد او دعوت كند، و كفار همان خدا را مى خوانند تا او را هلاك سازد. و معناى آيه اين است كه بگو آن خدايى كه من شما را به توحيد او مى خوانم ، و شما او را به نفرين من و عليه مؤ منين مى خوانيد، همان رحمانى است كه نعمتش هر چيزى را فرا گرفته ، و ما به او ايمان آورده بر او توكل كرده ايم ، بدون به چيزى غير او متمايل شويم ، و يا اعتماد كنيم ، پس اى مردم كافر! به زودى خواهيد فهميد چه كسى در ضلالت آشكار است ؟ ما و يا شما؟
«'''قُلْ هُوَ الرَّحْمَنُ ءَامَنَّا بِهِ وَ عَلَيْهِ تَوَكّلْنَا فَستَعْلَمُونَ مَنْ هُوَ فى ضَلَالٍ مُّبِينٍ'''»:


در كشاف گفته : اگر بپرسى چرا مفعول فعل «'''امنا'''» را كه ضمير در «'''به '''» باشد، بعد از فعل آورد، و مفعول فعل «'''توكلنا'''» را كه ضمير در «'''عليه '''» باشد جلوتر از فعل آورد، و خلاصه چرا نفرمود: «'''امنا به و توكلنا عليه '''»؟ در پاسخ مى گويم :
ضمير، به خدايى بر مى گردد كه رسول اللّه مأمور شده بشر را به توحيد او دعوت كند. و كفار، همان خدا را مى خوانند تا او را هلاك سازد. و معناى آيه اين است كه: بگو آن خدايى كه من شما را به توحيد او مى خوانم، و شما او را به نفرين من و عليه مؤمنان مى خوانيد، همان رحمانى است كه نعمتش هر چيزى را فرا گرفته، و ما به او ايمان آورده، بر او توكل كرده ايم، بدون این که به چيزى غير او متمايل شويم، و يا اعتماد كنيم. پس اى مردم كافر! به زودى خواهيد فهميد چه كسى در ضلالت آشكار است؟ ما و يا شما؟
 
در كشاف گفته: اگر بپرسى چرا مفعول فعل «آمَنّا» را - كه ضمير در «بِهِ» باشد، بعد از فعل آورد، و مفعول فعل «تَوَكّلنَا» را كه ضمير در «عَلَيه» باشد، جلوتر از فعل آورد، و خلاصه چرا نفرمود: «آمَنّا بِهِ وَ تَوَكّلنَا عَلَيهِ»؟ در پاسخ مى گويم:
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۶۱۲ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۶۱۲ </center>
علتش اين بود كه كلمه «'''آمنا'''» در مقام تعربض به كافران بود، كه ذكرشان به ميان آمده بود، پس گويا فرموده : «'''ايمان آورديم به رحمان ، و مثل شما به او كفر نورزيديم '''»، آنگاه فرمود: و بر خصوص او توكل كرديم - چون مقدم شدن كلمه (بر او) انحصار را مى رساند - و توكل نكرديم برآنچه شما بر آن توكل نموديد، شما بر رجال و اموالتان توكل كرديد، و ما بر خداى رحمان و بس .
علتش اين بود كه: كلمۀ «آمَنّا» در مقام تعربض به كافران بود، كه ذكرشان به ميان آمده بود. پس گويا فرموده: «'''ايمان آورديم به رحمان، و مثل شما به او كفر نورزيديم». آنگاه فرمود: و بر خصوص او توكل كرديم - چون مقدم شدن كلمۀ (بر او) انحصار را مى رساند - و توكل نكرديم بر آنچه شما بر آن توكل نموديد. شما بر رجال و اموالتان توكل كرديد، و ما بر خداى رحمان و بس.


قُلْ أَ رَءَيْتُمْ إِنْ أَصبَحَ مَاؤُكمْ غَوْراً فَمَن يَأْتِيكم بِمَاءٍ مَّعِينِ
«'''قُلْ أَ رَءَيْتُمْ إِنْ أَصبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْراً فَمَن يَأْتِيكُم بِمَاءٍ مَّعِينِ'''»:


كلمه «'''غور'''» به معناى فرو رفتن آب در زمين است ، و منظور از اين مصدر اسم فاعل - غائر - است ، و كلمه «'''معين '''» به معناى آب جارى در روى زمين است . و معناى آيه اين است كه : مرا خبر دهيد اگر آب شما به زمين فرو رود، و روى زمين آبى نماند، چه كسى كه در روى زمين برايتان آب جارى سازد؟
كلمه «غَور» به معناى فرو رفتن آب در زمين است. و منظور از اين مصدر اسم فاعل - غائر - است، و كلمه «مَعين» به معناى آب جارى در روى زمين است. و معناى آيه اين است كه: مرا خبر دهيد اگر آب شما به زمين فرو رود، و روى زمين آبى نماند، چه كسى است كه در روى زمين برايتان آب جارى سازد؟


در اين باره رواياتى است كه آيه شريفه را بر ولايت على (عليه السلام ) و دشمنى آن جناب تطبيق مى كند، كه البته منظور از آنها تفسير نيست بلكه تطبيق كلى بر مصداق است .
در اين باره رواياتى است كه آيه شريفه را بر ولايت على «عليه السلام» و دشمنى آن جناب تطبيق مى كند، كه البته منظور از آن ها، تفسير نيست، بلكه تطبيق كلى بر مصداق است.
 
<center> ''' * * *  ''' </center>


سوره قلم
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۶۱۳ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۶۱۳ </center>
<span id='link418'><span>
<span id='link418'><span>
<center> «'''سوره قلم'''» </center>


==آيات ۱ - ۳۳  سوره قلم ==
==آيات ۱ - ۳۳  سوره قلم ==
۱۷٬۲۰۴

ویرایش