ریشه نهر
تکرار در قرآن: ۱۱۳(بار)
قاموس قرآن
نهر (بروزن فلس و فرس) وزن دوم افصح و مطابق قرآن مجيد است. طبرسى و راغب آن را رود معنى كردهاند نه آب جارى عبارت مجمع چنين است:« اَلنَّهْرُ: اَلْمَجْرَى الْواسِعُ مِنْ مَجارِى الْماءِ» و راغب گويد: «اَلنَّهْرُمَجْرَى الْماءِ الْفائِضِ» در قاموس گويد «اَلنَّهْرُ مَجْرَى الْماءِ». ولى در مصباح و اقرب الموارد آن را آب جارى وسيع گفته و اطلاق آن را بر رودخانه مجاز دانستهاند اما قول اول با معناى اولى كه وسعت و اتساع است بهتر مىسازد. قرآن كريم در معناى رود صريح است مثل [كهف:33]. تفجير و شكافتن راجع به رود است نه آب جارى ايضا [بقره:74]. از بعضى سنگها رود شكافته شود.ايضا [اسراء:91]. على هذا اطلاق آن در آياتى نظير: ]بقره:25]. بطور مجاز است زيرا آب جارى مىشود نه نهر. نهر (بروزن فلس) در قرآن مجيد نيامده است بلكه بر وزن فرس و جمع آن فقط انهار آمده است. در قرآن مجيد در صفت بهشت مكرر آمده «تَجْرى مَنْ تَحْتِها الْاَنْهار» ظاهرا مراد از انهار فقط نهر آب نيست بلكه نهرهايى از آب تغييرناپذير، از شير هميشه تازه، از شراب لذيذ و از عسل صاف چنانكه در سوره محمد آيه 15 آمده است.
(بروزن فلس) به معنى زجر و راندن آيد راغب شدت را در آن قيدكرده است [ضحى:9-10]. به يتيم ستم نكن وسائل نران و رد نكن طبرسى فرموده نهر وانتهار آن است كه بر سائل صيحه بزنى از انس بن مالك روايت شده كه رسول خدا «صلى الله عليه و اله» فرموده: «اِذا أَتاكَ سائِل عَلى فَرَسٍ باسِطٌ كَفَيْهِ فَقَدْ وَجَبَ لَهُ الْحَقُّ وَلَوْ بِشِقِ تَمْرةٍ». [اسراء:23]. به پدرو مادر اف نگوو آنها را زجر نكن و صيحه نزن و با آنها با احترام سخن گو.
ریشه‌های نزدیک مکانی
کلمات مشتق شده در قرآن
| کلمه | تعداد تکرار در قرآن |
|---|---|
| الْأَنْهَارُ | ۴۰ |
| النَّهَارِ | ۲۶ |
| بِنَهَرٍ | ۱ |
| النَّهَارَ | ۲۴ |
| الْأَنْهَارَ | ۳ |
| بِالنَّهَارِ | ۲ |
| نَهَاراً | ۳ |
| أَنْهَاراً | ۴ |
| تَنْهَرْهُمَا | ۱ |
| نَهَراً | ۱ |
| النَّهَارُ | ۱ |
| نَهَارٍ | ۱ |
| أَنْهَارٌ | ۴ |
| نَهَرٍ | ۱ |
| تَنْهَرْ | ۱ |
