الواقعة ٢٧
| کپی متن آیه |
|---|
| وَ أَصْحَابُ الْيَمِينِ مَا أَصْحَابُ الْيَمِينِ |
ترجمه
| الواقعة ٢٦ | آیه ٢٧ | الواقعة ٢٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَصْحَابُ الْیَمِینِ ...»: (نگا: واقعه / .
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
نزول
شأن نزول آیات ۲۷ تا ۳.:
ابوالعالیة از ضحاک و نیز مجاهد روایت کنند که مردم از شهر وجّ خوششان مى آمد و این شهر از شهرهاى طائف بود و بسیار سبز و خرم و داراى درختان سرسبز و آب فراوان و محصول بسیار بوده و مى گفتند: اى کاش ما در چنین شهرى زندگى مى کردیم سپس این آیات نازل گردید.[۱]
تفسیر
- آيات ۱۱ - ۵۶ سوره واقعه
- موارد استعمال كلمۀ «قرب»، در امور مادی و معنوی
- توصیف نعمت های بهشتى مقربان
- توصیف نعمت های بهشتى اصحاب یمین
- توصیف حال اصحاب شمال، در قيامت
- اقوال مختلف درباره مقصود از «حنث عظيم»
- پاسخ خداوند به استبعاد معاد مشركان و بيان حالشان در قيامت
- بحث روايتى
- توضیحی راجع به نسخ آيه: «ثُلّة من الأوّلين و ثُلّة من الآخرين»
- رواياتى در ذيل آيات مربوط به بهشت و نعمت هاى بهشتى
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ أَصْحابُ الْيَمِينِ ما أَصْحابُ الْيَمِينِ «27» فِي سِدْرٍ مَخْضُودٍ «28» وَ طَلْحٍ مَنْضُودٍ «29» وَ ظِلٍّ مَمْدُودٍ «30»
و ياران راست، چه هستند ياران راست. در كنار درختان سدر بى خار. و درختان موز كه ميوه‌هايش به صورت فشرده رويهم چيده. و سايه‌اى پايدار.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ أَصْحابُ الْيَمِينِ ما أَصْحابُ الْيَمِينِ «27»
بعد از ذكر احوال سابقون بيان اصحاب يمين را فرمايد:
وَ أَصْحابُ الْيَمِينِ: و ياران دست راست، ما أَصْحابُ الْيَمِينِ: كيستند ياران دست راست. اين تعجيب است از عظم و بزرگى مرتبه ايشان، يعنى ايشان معظم و مكرم باشند.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ أَصْحابُ الْيَمِينِ ما أَصْحابُ الْيَمِينِ «27» فِي سِدْرٍ مَخْضُودٍ «28» وَ طَلْحٍ مَنْضُودٍ «29» وَ ظِلٍّ مَمْدُودٍ (30) وَ ماءٍ مَسْكُوبٍ (31)
وَ فاكِهَةٍ كَثِيرَةٍ (32) لا مَقْطُوعَةٍ وَ لا مَمْنُوعَةٍ (33) وَ فُرُشٍ مَرْفُوعَةٍ (34) إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً (35) فَجَعَلْناهُنَّ أَبْكاراً (36)
عُرُباً أَتْراباً (37) لِأَصْحابِ الْيَمِينِ (38) ثُلَّةٌ مِنَ الْأَوَّلِينَ (39) وَ ثُلَّةٌ مِنَ الْآخِرِينَ (40)
ترجمه
و ياران جانب راست چيست حال ياران جانب راست
در زير درخت كنار بى‌خار
و موز روى هم چيده شده
و سايه گسترده شده
و آبى از بالا ريخته شده
جلد 5 صفحه 129
و ميوه‌اى بسيار
كه نه قطع ميشود و نه منع ميگردد
و گستردنيهاى قيمتى اعلا
همانا ما آفريديم آن زنان را آفريدنى
پس قرار داديمشان دوشيزگان
شيفتگان شوهران همسالان با يكديگر
براى ياران جانب راست
گروهى از پيشينيان
و گروهى از امت آخر الزّمان.
تفسير
اصحاب يمين كه قبلا بيان شد با آنكه مقاماتشان در بهشت نازل‌تر از مقرّبان است باز جاى تعجّب از خوبى حالشان باقى است چون در زير درخت سدرى كه خارهاى آنها را بريده‌اند و در فارسى آن را كنار ميگويند و درخت موزى كه ميوه آن از زيادى رويهم چيده شده و سر تا پاى درخت را گرفته جاى دارند ولى مستفاد از روايات ائمه اطهار آنست كه صحيح طلع منضود است يعنى شكوفه چيده شده بالاى هم از درخت خرما اگر چه بنحو معروف ميتوان قرائت نمود چون طلح لغتى است در طلع و بعضى آنرا بدرخت ام غيلان كه بزرگ و پربار و شكوفه است بطوريكه از پائين تا بالاى درخت همه جاى آنرا گرفته تفسير نموده‌اند و نيز در سايه ممتدّ درختان بهشتى ميباشند و در مجمع نقل نموده كه در بهشت درختى است كه سواره در سايه آن يك صد سال راه ميپيمايد و تمام نميشود و اوقات بهشت مانند صبح تابستان نه گرم است و نه سرد و در كافى از امام باقر عليه السّلام نقل نموده در ضمن حديثى از پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم در اوصاف اهل بهشت كه آنها متنعّمند در باغهاى خودشان در سايه گسترده مانند ما بين طلوع فجر و آفتاب و بهتر از آن و نيز در كنار آبشارى كه خداوند بقدرت خود در مناظر آنها براى صفاء آن و شرب ايشان و درختان بهشتى ايجاد و جارى فرموده و هيچ وقت قطع نميشود ميباشند و ميوجات بهشتى از هر نوع و صنف فراوان و هميشه هست و باختلاف فصول مانند ميوه‌هاى دنيا تمام نميشود و كسى را از چيدن آنها منع نميكنند و هر چند چيده شوند فورا بجاى آنها روئيده ميشود و فرشهاى قيمتى اعلا و فراشهاى گذارده شده بالاى هم از حرير و ديبا بألوان مختلفه كه در جوفشان مشك و عنبر و كافور است براى آنها مهيّا و آماده شده چنانچه از پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم در كافى و قمّى ره نقل نموده است و بعضى فرش مرفوعه را بزنان بلند مرتبه در جمال و كمال حمل نموده‌اند و مؤيّد اين معنى را جمله بعد
جلد 5 صفحه 130
از اين قرار داده‌اند كه خداوند فرموده ما زنان بهشتى را بدوا بدون سابقه ولادت خلق نموديم پس قرار داديم ايشان را هميشه بكر و صاحب جمالان شوهر دوستان همسالان با يكديگر و مستفاد از روايات ائمه اطهار آنست كه حور العين كه زنان بهشتى هستند از خاك بهشت نورانى خلق شده‌اند و اينكه هميشه بكرند براى آنست كه پاك و پاكيزه خلق شده و هيچ آفت و عاهتى بر آنها وارد نميشود و حيض نمى‌بينند و در روايت علوى بزنان پرشهوت با كرشمه و ناز شوهر پسند معرّفى شده‌اند و مستفاد از روايت نبوى آنكه بعضى از اينها همان پير زنان دنيويند كه آنجا باين اوصاف بيرون مى‌آيند و پوشيده نماند كه خداوند نعمتهاى سابقون مقرّبون را از قبيل تختهاى مرصع و تقابل آنها با يكديگر براى استيناس و خدمتگزاران زيبا و نوشابه گوارا و ميوه مختار و گوشت مرغ موافق ميل و بودن پاداش آنان باستحقاق مناسب حال اهل دانش از شهرنشينان بيان فرموده و نعم اصحاب يمين را از قبيل درخت و سايه ممتدّ و آبشار و ميوه فراوان دائمى و فرش و بساط اعلا مناسب حال عوام و باديه‌نشينان ذكر فرموده است تا هر دسته بآمال و منويّات خود موفق گردند و اصحاب يمين هم مانند سابقين مقرّبين دو دسته هستند گروهى از امم سابقه و گروهى از امّت آخر الزمان ولى اينجا ديگر مزيّتى بر يكديگر از جهت زيادى و كمى ندارند چون هر دو زيادند و قمّى ره اصحاب يمين را در اين مقام باصحاب امير المؤمنين و ثلّة من الاوّلين را بطبقه‌اى از آنها كه با پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم بودند و ثلّة من الآخرين را بكسانيكه بعد از پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم بودند از اين امّت تفسير فرموده است و ظاهرا از باب تطبيق است نه تخصيص و بعضى هر دو ثلّه را از اين امّت دانسته‌اند و اظهر و اقوى همان است كه اولاد ذكر شد و اللّه اعلم بحقايق الامور.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ أَصحاب‌ُ اليَمِين‌ِ ما أَصحاب‌ُ اليَمِين‌ِ «27»
اصحاب يمين مؤمنين به انبياء معتقدين به جميع عقائد اسلامي چه سابقين آنها از امم ماضيه مثل امّت آدم و نوح و ابراهيم و موسي و عيسي و چه لاحقين به آنها امّت مرحومه از زمان بعثت حضرت رسالت تا دوره غيبت و دوره ظهور و دوره رجعت تا دامنه قيامت تمام بدون استثناء اهل بهشت هستند و اگر چه آلوده به پاره‌اي از معاصي باشند به شرطي که با ايمان از دنيا روند مشمول شفاعت و مغفرت و عفو الهي مي‌شوند و لو درجات مختلف داشته باشند.
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 27)- مواهب و نعمتهای اصحاب الیمین! بعد از بیان مواهب معنوی و مادی مقربان، نوبت به «اصحاب الیمین» می‌رسد، همان جمعیت سعادتمندی که نامه اعمالشان به علامت پیروزی در امتحانات الهی به دست راستشان داده می‌شود، و در اینجا به شش نعمت از نعم خداوند اشاره می‌کند که با مقایسه به نعمتهای مقربان که در هفت بخش آمده بود یک مرحله پایینتر است.
نخست برای بیان بلندی مقام آنها می‌فرماید: «و اصحاب یمین و خجستگان چه اصحاب یمین و خجستگانی»؟! (وَ أَصْحابُ الْیَمِینِ ما أَصْحابُ الْیَمِینِ).
و این برترین توصیف است که از آنها شده، زیرا این تعبیر در مواردی به کار می‌رود که اوصاف کسی در بیان نگنجد و به هر حال این تعبیر بیانگر مقام والای اصحاب الیمین است.
نکات آیه
۱ - در قیامت، نامه اعمال دسته اى از مردم در دست راستشان خواهد بود. (و أصحب الیمین ما أصحب الیمین) «یمین» در مقابل «شمال» و به معناى دست راست است با توجه به آیه ۱۹ سوره «حاقه» (فأمّا من اُوتى کتابه بیمینه...) باید گفت: «أصحاب الیمین»; یعنى، آنان که نامه عمل خود را در دست راست دارند.
۲ - آنان که در قیامت نامه عمل خود را در دست راست دارند، «اصحاب الیمین» هستند. (و أصحب الیمین ما أصحب الیمین)
۳ - اصحاب الیمین، انسان هایى سعادتمند و خوشبخت در جهان آخرت (و أصحب الیمین ما أصحب الیمین) برداشت یاد شده با توجه به این است که در آیات پیشین از «أصحاب الیمین»، با عنوان «أصحاب المیمنه» یاد شده است.
۴ - اصحاب الیمین، داراى مقام و موقعیتى بس والا و خیره کننده در جهان آخرت (و أصحب الیمین ما أصحب الیمین) استفهام تعجبى در «ما أصحاب الیمین»، حاکى از آن است که این گروه از مردم در قیامت در درجه اى از سعادت قرار مى گیرند که قالب هاى لفظى گنجایش بیان حقیقت آن را ندارد و هر بیننده اى را به شگفتى وا مى دارد.
موضوعات مرتبط
- اصحاب یمین: اصحاب یمین در قیامت ۱، ۲; سعادتمندى اخروى اصحاب یمین ۳; مقامات اخروى اصحاب یمین ۴; نامه عمل اصحاب یمین ۱، ۲
- قیامت: نامه عمل در قیامت ۱
- نامه عمل: نامه عمل در دست راست ۱، ۲
منابع
- ↑ تفسیر کشف الاسرار و کتاب البعث از بیهقى.
