النور ٣

از الکتاب
کپی متن آیه
الزَّانِي‌ لاَ يَنْکِحُ‌ إِلاَّ زَانِيَةً أَوْ مُشْرِکَةً وَ الزَّانِيَةُ لاَ يَنْکِحُهَا إِلاَّ زَانٍ‌ أَوْ مُشْرِکٌ‌ وَ حُرِّمَ‌ ذٰلِکَ‌ عَلَى‌ الْمُؤْمِنِينَ‌

ترجمه

مرد زناکار جز با زن زناکار یا مشرک ازدواج نمی‌کند؛ و زن زناکار را، جز مرد زناکار یا مشرک، به ازدواج خود درنمی‌آورد؛ و این کار بر مؤمنان حرام شده است!

ترتیل:
ترجمه:
النور ٢ آیه ٣ النور ٤
سوره : سوره النور
نزول : ٥ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٢٠
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«لا یَنکِحُ»: ازدواج نمی‌کند. نباید ازدواج بکند. برخی نکاح را در اینجا مجاز از وطأ و جماع دانسته‌اند. «حُرِّمَ»: تحریم شده است. بعضی تحریم را در اینجا ناسزاوار و ناشایست معنی کرده‌اند. «ذلِکَ»: نکاح زناکاران. زنا. یادآوری: آیه فوق در حقیقت دارای دو معنی‌است که چکیده آنها عبارت است‌از: الف) مرد زناکار جز با زن زناکار و یا مشرک، و زن زناکار جز با مرد زناکار و یا مشرک ازدواج نمی‌کند. چنین ازدواجی برای مؤمنان حرام است. ب) مرد زناکار جز با زن زناکار یا مشرک، و زن زناکار جز با مرد زناکار یا مشرک زنا نمی‌کند، و زنا بر مؤمنان حرام شده است (و هرگز به چنین کار زشت و پستی دست نمی‌یازند). ضمناً باید توجّه داشت که عطف (مشرکان) بر (زانیان) در واقع برای بیان اهمّیّت مطالب است. یعنی گناه (زنا) همطراز گناه (شرک) است. چرا که برابر برخی از روایات، شخص زناکار در لحظاتی که مرتکب این عمل می‌شود، مؤمن نمی‌باشد!

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نزول

«شیخ طوسى» گویند: این آیه بدین سبب نازل گردید که مرد مسلمانى از رسول خدا صلى الله علیه و آله خواست که با یکى از زنان صاحب رایات یعنى زنان فاحشه ازدواج کند سپس این آیه نازل شد.

چنانکه از عبدالله بن عمر و ابن عباس روایت کنند و مجاهد و شعبى و زهرى گویند: نام این زن ام مهزول بوده است، امام باقر|امام محمدباقر علیه‌السلام فرماید این آیه درباره زنان صاحب رایات (زنانى که در جلو خانه خود پرچم مخصوص روسبى گرى می‌زدند) نازل شده است.[۱]

تفسیر

نکات آیه

۱ - ازدواج مرد زناکار جز با زن زناکار و یا مشرک، حرام است. (الزانى لاینکح إلاّ زانیة أو مشرکة) جمله «الزانى لاینکح ...» به قرینه ذیل آیه (و حرّم ذلک على المؤمنین)، در مقام نهى و اخبار در مقام انشا است.

۲ - حرمت ازدواج مردان معروف به زنا، جز با زنان مشهور به زنا و یا زنان مشرک (الزانى لاینکح إلاّ زانیة أو مشرکة) بسیارى از مفسران بر آنند که «الزانى» حالت وصفى دارد و به کسى «زانى» گفته مى شود که عمل زنا را مکرراً انجام داده و به آن معروف شده باشد و شخصى که یک بار مرتکب زنا شده باشد، واژه «الزانى» (زناکار) بر آن شخص اطلاق نمى شود.

۳ - مردان زناکار، شایستگى ازدواج جز با زنان زناکار و یا مشرک را ندارند. (الزانى لاینکح إلاّ زانیة أو مشرکة) برداشت یاد شده، مبتنى براین احتمال است که مقصود از «الزانى لاینکح ...»، «لما یلیق به أن ینکح» باشد; یعنى، آیه شریفه حاکى از بى لیاقتى مرد معروف به زنا، براى گزینش همسر از میان زنان مؤمن باشد.

۴ - حرمت ازدواج زنان زناکار، جز با مردان زناکار و یا مردان مشرک (و الزانیة لاینکحها إلاّ زان أو مشرک)

۵ - حرمت ازدواج زنان معروف به زنا، جز با مردان معروف به زنا و یا مردان مشرک (و الزانیة لاینکحها إلاّ زان أو مشرک)

۶ - زنان زناکار، شایستگى ازدواج جز با مردان زناکار و یا مشرک را ندارند. (و الزانیة لاینکحها إلاّ زان أو مشرک)

۷ - ممنوعیت ازدواج زناکاران با مؤمنان، یکى دیگر از کیفرهاى الهى درباره آنان (الزانى لاینکح إلاّ زانیة أو مشرکة و الزانیة لاینکحها إلاّ زان أو مشرک) برداشت یاد شده، به خاطر این است که آیه فوق و آیه پیشین، در مقام بیان کیفر گناه زنا است و در واقع بیانگر این نکته است که گناه زنا، داراى دو کیفر دنیوى است: ۱- صد ضربه شلاق، ۲- محرومیت از ازدواج با مؤمنان.

۸ - ازدواج مؤمنان با زناکاران، حرام است. (و حرّم ذلک على المؤمنین)

۹ - مردان و زنان زناکار، مردمى بى ارزش و از نظر شایستگى و هم کفوى براى ازدواج، در ردیف مشرکان اند. (الزانى لاینکح إلاّ زانیة أو مشرکة و الزانیة لاینکحها إلاّ زان أو مشرک و حرّم ذلک على المؤمنین) از آن جا که زنان و مردان زناکار، تنها با مردان و زنان زناکار و یا مشرک مى توانند ازدواج کنند; نه با مردان و زنان عفیف و با ارزش (مؤمن)، برداشت یاد شده به دست مى آید.

۱۰- «عن زرارة قال سألت أبا عبداللّه(ع) عن قول اللّه عزّوجلّ «الزانى لاینکح إلاّ زانیة أو مشرکة» قال: هنّ نساء مشهورات بالزنا، و رجال مشهورون بالزنا، شهروا به و عرفوا، والناس الیوم بذالک المنزلة فمن أقیم علیه حدّ الزنا أو متهم بالزنا لم ینبغ لأحد أن یناکحه حتّى یعرف منه التوبة; زراره گوید: از امام صادق(ع) در باره سخن خداى - عزّوجل - «الزانى لاینکح إلاّ زانیة أو مشرکة»سؤال کردم؟ حضرت در پاسخ فرمود: آنان زنان و مردانى اند که به زناکارى (در میان مردم) مشهور و معروف شده اند. این حکم براى مردم این زمان هم باقى است و براى احدى، سزاوار نیست با کسى ازدواج کند که حد زنا بر او جارى شده یا متهم به زنا شده است; مگر آن که توبه او محرز شود». ۱- کافى، ج ۵، ص ۳۵۴، ح ۱; نورالثقلین، ج ۳، ص ۵۷۱، ح ۲۱.

۱۱- «عن أبى جعفر(ع) ... و أنزل بالمدینة «الزانى لاینکح إلاّ زانیة أو مشرکة الزانیة لاینکحها إلاّ زان أو مشرک و حرّم ذالک على المؤمنین» فلم یسم اللّه الزانى مؤمناً و لا الزانیة مؤمنة ...; از امام باقر(ع) روایت شده که این آیه در مدینه نازل شده است: «الزانى لاینکح إلاّ زانیة أو مشرکة و الزانیة لاینکحها إلاّ زان أو مشرک و حرّم ذالک على المؤمنین». پس خدا مرد زناکار و زن زناکار را مؤمن ننامیده است». ۱- کافى، ج ۲- ، ص ۳۲، ح ۱; نورالثقلین، ج ۳، ص ۵۷۱، ح ۲۰.

موضوعات مرتبط

  • احکام ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۷،۸، ۱۰:
  • ازدواج : احکام ازدواج ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۷، ۸; ازدواج با زناکار ۴، ۵، ۶، ۸;ا زدواج با زن زناکار ۱، ۳، ۴، ۵; ازدواج با زن مشرک ۱، ۳; ازدواج با مؤمنان ۷; ازدواج با مشرکان ۲، ۴، ۵، ۶، ۹; ازدواج هاى حرام ۱، ۲، ۴،۵، ۸; شرایط ازدواج با زناکار۱۰; کفو در ازدواج ۶، ۹
  • خدا: کیفرهاى خدا ۷
  • زنا : آثار اشتهار به زنا ۲، ۵; احکام زنا ۱۰; توبه از زنا۱۰
  • زناکار: ازدواج زن زناکار ۴، ۵، ۶; ازدواج زناکار ۱، ۲، ۳، ۷، ۹; ایمان زناکار ۱۱; بى ارزشى زناکار ۹; کیفر زناکار ۷
  • محرمات ۴، ۵، ۸:

منابع

  1. نسائى در سنن خود نیز این موضوع را روایت نموده است و نیز ابوداود و نسائى در سنن خود و ترمذى در صحیح خود و حاکم از حدیث عمرو بن شعیب از پدرش و او نیز از پدرش چنین روایت کنند که مردى بنام مزید که کار وى تجارت از شهر انبار به مکه بود در صدد شد با زنى بنام عناق که در مکه بود، ازدواج نماید. از پیامبر کسب اجازه نمود. پیامبر چیزى نفرمود تا این که این آیه نازل گردید و نیز سعید بن منصور در سنن خود از مجاهد نقل کند که هنگامى که زنا حرام گردید و زنان فاحشه که در عین حال زیباروى هم بودند، زیاد بود. مردم مى گفتند: اینان را نباید رها کرد بلکه باید با آنان ازدواج نمود سپس این آیه نازل شد.