النمل ٤٣

از الکتاب
کپی متن آیه
وَ صَدَّهَا مَا کَانَتْ‌ تَعْبُدُ مِنْ‌ دُونِ‌ اللَّهِ‌ إِنَّهَا کَانَتْ‌ مِنْ‌ قَوْمٍ‌ کَافِرِينَ‌

ترجمه

و او را از آنچه غیر از خدا میپرستید بازداشت، که او [= ملکه سبا] از قوم کافران بود.

ترتیل:
ترجمه:
النمل ٤٢ آیه ٤٣ النمل ٤٤
سوره : سوره النمل
نزول : ٨ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٣
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«صَدَّهَا»: او را بازداشته بود. «مَا»: مصدریّه یا موصول است و فاعل فعل (صَدَّ) می‌باشد.


تفسیر


نکات آیه

۱ - محیط و عادت هاى شرک آلود، مانع هدایت بلقیس به راه راست و یکتاپرستى در گذشته عمر وى (و صدّها ما کانت ... إنّها کانت من قوم کفرین) «صَدّ» (مصدر «صَدَّ») به معناى منع و بازداشتن است. متعلق «صَدَّ» محذوف و به تقدیر «صدّها عن السبیل» مى باشد. برداشت یاد شده بدان احتمال است که آیه یاد شده ناظر به پاسخ این پرسش باشد که بلقیس چرا پیش از این ماجرا (ماجراى میان او و سلیمان(ع)) با فراستى که داشت، از راه راست منحرف شده بود.

۲ - تعلق بلقیس به جامعه شرک و کفر، مانع پیوستن رسمى وى به آیین توحیدى سلیمان(ع) با وجود اذعان قلبى (و أُوتینا العلم من قبلها و کنّا مسلمین . و صدّها... إنّها کانت من قوم کفرین) برداشت یاد شده بدان احتمال است که آیه مذکور در مقام توضیح این نکته باشد که چرا بلقیس على رغم علم و اذعان قلبى خود، پیش از این رسماً تسلیم سلیمان(ع) نشده و به یکتاپرستى نگرویده بود.

۳ - عادات و رفتار رسوخ یافته در وجود روح انسان، مانع گرایش وى به حق آشکار (و أُوتینا العلم من قبلها... و صدّها ما کانت تعبد من دون اللّه) عبارت «کانت تعبد» ماضى استمرارى و بیانگر دوام و رسوخ است; یعنى، خو کردن بلقیس بر رفتار شرک آلود (پرستش خورشید) مانع از آن شده بود که وى على رغم آگاهى یافتن به حقیقت، به آن بازگردد.

۴ - علم به ارزش ها در نظام کفر، مقهور عادات و رسوم اجتماعى (و صدّها ما کانت تعبد من دون اللّه)

۵ - تأثیر عمیق تدبیر سلیمان(ع) در فاصله گرفتن بلقیس از آیین شرک آلود خویش (فلمّا جاءت ... و کنّا مسلمین . و صدّها... إنّها کانت من قوم کفرین) از ارتباط آیه یاد شده با آیات پیش استفاده مى شود که تدبیر سلیمان(ع) باعث شد که بلقیس از شرّ رفتار شرک آلود خود رهایى یابد و به دامن توحید و یکتاپرستى بازگردد; و گرنه بر اثر خو گرفتن به عادات قوم خود، همچنان در گمراهى مى ماند.

۶ - تأثیرپذیرى شدید انسان از محیط اجتماعى خویش (کانت تعبد من دون اللّه إنّها کانت من قوم کفرین) «إنّها...» در مقام تعلیل براى مطلب قبل است; یعنى، چون بلقیس از میان کافران برخاسته و در میان آنها رشد یافته بود، نمى توانست از عادت و رفتار شرک آلود خویش - که از آنان گرفته بود - روى برتابد.

۷ - قوم سبا، داراى پیشینه شرک و کفر (إنّها کانت من قوم کفرین)

موضوعات مرتبط

  • ارزشها: ملاک ارزشها ۴
  • ایمان: موانع ایمان به سلیمان(ع) ۲
  • انسان: ثأثیرپذیرى انسان ۶
  • جامعه: نقش جامعه ۲
  • حق: موانع حق پذیرى ۳
  • دین: آسیب شناسى دینى ۱
  • رسوم اجتماعى :۴ آثار رسوم اجتماعى ۴ ۴
  • سلیمان(ع): آثار تدبیر سلیمان(ع) ۵; قصه سلیمان(ع) ۲
  • سنتهاى باطل: آثار سنتهاى باطل ۳
  • قوم سبأ: آثار سنتهاى باطل قوم سبأ ۱; آثار شرک قوم سبأ ۱، ۲، ۷; آثار کفر قوم سبأ ۲، ۷
  • کافران: بینش کافران ۴
  • محیط اجتماعى: نقش محیط اجتماعى ۱، ۶
  • ملکه سبأ: اقرار ملکه سبأ ۲; عوامل مؤثر در ایمان ملکه سبأ ۵; موانع ایمان ملکه سبأ ۲; موانع هدایت ملکه سبأ ۱

منابع