النمل ٢٦
کپی متن آیه |
---|
اللَّهُ لاَ إِلٰهَ إِلاَّ هُوَ رَبُ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ |
ترجمه
النمل ٢٥ | آیه ٢٦ | النمل ٢٧ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«اللهُ»: خبر مبتدای محذوف است و تقدیر چنین است: هُوَ اللهُ. «الْعَرْشِ الْعَظِیمِ»: (نگا: اعراف / ). اشاره به این است که: تخت بلقیس کجا و تخت فرماندهی کلّ کائنات کجا؟
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۵ - ۴۴، سوره نمل
- نبوت و علم انبياء عليه السّلام اكتسابى نيست و از ديگران به ارث نمى برند
- مقصود از ((منطق الطير)) در سخن سليمان عليه السّلام ((علمنا منطق الطير...))
- بيان اينكه مراد از منطق طير در قرآن معناى ظاهرى آن نيست
- طوايف مخصوص از جن و انس و طير لشكريان سليمان عليه السّلام بوده اند
- عبور سليمان و لشكر او بر فراز وادى مورچه گان
- عدم منافات علم سليمان عليه السّلام به منطق الطير با فهميدن كلام مورچه
- سليمان عليه السّلام در دعاى خود، الهام شكر نعمت ، انجام عمل صالح و نيز صلاح ذاتى و نفسانى را مى طلبد
- ذكاتى كه در دعاى سليمان عليه السّلام مورد توجه است
- بيان آيات مربوط به داستان سليمان عليه السّلام و هدهد و ملكه سباء و...
- حكايت ملكه سبا و قوم او از زبان هدهد
- معناى ((خب ء)) و مفاد آيه : ((الا يسجدوا لله الذى يخرج الخب ء فى السموات و الارض...))
- و حجتى كه عليه پرستش آفتاب متضمن است
- واكنش سليمان عليه السّلام درباره اخبار هدهد
- توضيح سخن ملكه بعد از ديدن نامه سليمان عليه السّلام : ((قالت يا ايها الملوا انىالقى الى كتاب ...))
- اشكالات توجيه مفسرين كريم بودن نامه سليمان را
- تفسير مضمون نامه سليمان عليه السّلام به ملكه سبا
- مشاوره ملكه با قوم خود درباره جنگ يا تسليم
- راءى ملكه سبا پس از مشورت با قوم خود
- سبائيان براى سليمان هديه مى فرستند و او هديه آنان را رد مى كند
- تهديد سليمان عليه السّلام خطاب به رئيس هيت اعزامى سبا
- درخواست احضار تخت ملكه توسط سليمان عليه السّلام
- آورده شدن تخت بلقيس به وسيله كسى كه ((عنده علم من الكتاب ))
- اختلاف مفسرين در علم الكتاب و اسم اعظم احضار كننده عرش
- معناى ((ارتداد طرف )) و نقل سخن ديگران درباره آن و مخاطب به آن
- احضار تخت بلقيس اظهار معجزه اى با هر از آيات نبوت سليمان عليه السّلام است
- ورود ملكه به دربار سليمان عليه السّلام و ايمان آوردنش به رب العالمين
- گفتارى پيرامون داستان سليمان (عليه السّلام )
- ۲ - آياتى كه آن جناب را مى ستايد
- ۳ - سليمان (عليه السّلام ) در عهد عتيق
- ۴ رواياتى كه در اين داستان وارد شده
- احتجاج حضرت زهرا سلام الله عليها به آيه ((وورث سليمان داود)) عليه ابوبكر درمسئله غصب فدك
- اشاره به وجوهى درباره آوردن تخت بلقيس ((قبل ان يرتد اليك طرفك ))
- آصف بن برخيا وصى سليمان و حجت پس از او بوده است
نکات آیه
۱ - خدا، تنها معبود راستین و شایسته پرستش (ألاّیسجدوا للّه ... اللّه لا إله إلاّ هو)
۲ - خدا، یگانه پروردگار و مدبر نظام آفرینش (ربّ العرش) «عرش» معادل تخت است و مقصود از آن در این جا مرکز تدبیر امور عالم است.
۳ - خورشید و تمام مظاهر آفرینش، خود تحت تدبیر و ربوبیت خداوند قرار دارند و سزاوار الوهیت و پرستش نیستند. (یسجدون للشمس ... اللّه لا إله إلاّ هو ربّ العرش العظیم) بیان توحیدى و استدلالى آیه یاد شده، تعریضى نسبت به عمل نارواى قوم سبا در پرستش خورشید است.
۴ - عرش الهى (مرکز حاکمیت و تدبیر خدا)، بسیار عظیم و گسترده (ربّ العرش العظیم)
۵ - علم و قدرت بى کران خدا، اساس ربوبیت و تدبیر او بر نظام هستى (الذى یخرج الخبء ... و یعلم ماتخفون و ما تعلنون... ربّ العرش العظیم) «یخرج الخبء» - در آیه پیش- بیانگر قدرت بى کران و «یعلم ما تخفون...» بیانگر علم همه جانبه خداوند است. ارتباط این آیه با آیه قبل مى رساند که ربوبیت و تدبیر خدا، بر پایه قدرت و علم همه جانبه است.
۶ - تنها قدرت حاکم بر نظام تدبیر جهان، شایسته الوهیت (اللّه لا إله إلاّ هو ربّ العرش العظیم) در این آیه، به دو حقیقت «الوهیت» و «ربوبیت خدا بر نظام هستى» اشاره شده است. - از ارتباط این دو بخش - مطلب یاد شده استفاده مى شود.
۷ - پادشاهى و فرمانروایى انسان ها، امرى اعتبارى بوده و این مقام در حقیقت تنها از آنِ خدا است. (امرأة تملکهم ... و لها عرش عظیم ...اللّه لا إله إلاّ هو ربّ العرش العظیم) یادآورى الوهیت و ربوبیت مطلق خدا بر جهان و نیز عرش عظیم او (پس از ذکر عرش و فرمانروایى بزرگ ملکه سبا) مى تواند گویاى برداشت یاد شده باشد.
روایات و احادیث
۸ - «حنان بن سدیر قال: سألت أباعبداللّه(ع) عن العرش و الکرسى: فقال إنّ للعرش صفات کثیرة مختلفة... فقوله «ربّ العرش العظیم» یقول الملک العظیم;[۱] حنان بن سدیر مى گوید: از امام صادق(ع) درباره عرش و کرسى پرسیدم، فرمود: براى عرش صفات زیاد و گوناگونى هست ... و در این سخن خداوند «ربّ العرش العظیم» مراد ملک عظیم است».
موضوعات مرتبط
- آفرینش: تدبیر آفرینش ۲، ۳; مربى آفرینش ۲، ۳; مرکز تدبیر آفرینش ۴
- الوهیت: تدبیر در الوهیت ۶; قدرت در الوهیت ۶; ملاک الوهیت ۶
- انسان: ناپایدارى حاکمیت انسان ها ۷
- توحید:
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۱، ۲
- خدا: آثار علم خدا ۵; آثار قدرت خدا ۵; اختصاصات خدا ۷; تدبیر خدا ۳; حاکمیت خدا ۴، ۷; ربوبیت خدا ۳; عظمت عرش خدا ۴; مراد از عرش خدا ۸; ملاک ربوبیت خدا ۵
- خورشید: مخلوقیت خورشید ۳
- عرش: نقش عرش ۴
- معبودراستین :۱
منابع
- ↑ توحید صدوق، ص ۳۲۱، ب ۵۰، ح ۱; نورالثقلین، ج ۲، ص ۲۸۷، ح ۴۳۶.