المجادلة ٣
گسترشکپی متن آیه |
---|
ترجمه
المجادلة ٢ | آیه ٣ | المجادلة ٤ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«یَعُودُونَ لِمَا قالُوا»: از گفته خود پشیمان میشوند. میخواهند جبران سخنی کنند که گفتهاند. قصد بازگشت به زنان خود را دارند (نگا: التفسیر القرآنی للقرآن). «تَحْرِیرُ رَقَبَةٍ»: (نگا: نساء / ، مائده / ). «یَتَمَآسَّا»: مراد از تماس، نزدیکی و آمیزش جنسی، و هرگونه عملی است که منتهی بدان شود. از قبیل: بوسیدن، لمس کردن، در آغوش گرفتن.
تفسیر
نکات آیه
۱ - ظهار، سبب گسستن پیوند زناشویى نمى شود. (و الذین یظهرون ... فتحریر رقبة) از این که ظهارکننده، مى تواند آن را نقض کرده و رجوع کند - با این شرط که قبل از آمیزش با زن کفّاره بدهد - معلوم مى شود که ظهار، باعث از هم گسیخته شدن پیوند زن و شوهرى نمى شود.
۲ - کسى که زنش را ظهار کرده، مى تواند در صورت پشیمان شدن، آن را نقض کرده و رجوع کند. (و الذین یظهرون من نسائهم ثمّ یعودون) «عود» (مصدر «یعودون») به معناى رجوع و بازگشتن است. بازگشت ظهارکننده به آنچه گفته، بدین معنا است که ظهارکننده، گفته خود را نقض کند و از آنچه گفته پشیمان شود و براى ادامه زناشویى با همسر خود، به او رجوع نماید.
۳ - ظهارکننده، در صورت رجوع از آن، باید کفّاره بدهد. (و الذین یظهرون ... ثمّ یعودون ... فتحریر رقبة)
۴ - کفّاره ظهار، باید پیش از تماس و آمیزش با زن داده شود. (فتحریر رقبة من قبل أن یتماسّا) «تماس» در تعبیر قرآن، کنایه از آمیزش است.
۵ - کفّاره ظهار، ابتدا آزاد کردن یک بنده است. (فتحریر رقبة من قبل أن یتماسّا)
۶ - آزاد کردن بنده، سفارش خداوند به ظهارکننده (ذلکم توعظون به) مشارالیه «ذلکم»، «فتحریر رقبة» مى باشد و ضمیر «به» به «ذلکم» بازمى گردد. «وعظ» (مصدر «توعظون») به معناى توصیه به اطاعت است (مصباح المنیر).
۷ - آزاد کردن بنده، وظیفه اى مهم بر عهده ظهارکننده است و او نباید آن را سرسرى گرفته و به آن بى توجهى کند. (فتحریر رقبة ... ذلکم توعظون به) توصیه خداوند به آزاد کردن بنده - پس از این که در «فتحریر رقبة» فرمان آن را داده است - شاید بدان منظور است که ظهارکننده مى تواند آن را جدى نگیرد و احیاناً با بى توجهى از کنار آن بگذرد.
۸ - خداوند، به تمامى آنچه مردم انجام مى دهند، آگاهى کامل دارد. (و اللّه بما تعملون خبیر)
۹ - توجه به آگاهى کامل خداوند به اعمال بندگان، بازدارنده آنان از گناه و نافرمانى (و اللّه بما تعملون خبیر)
۱۰ - تخلف کنندگان از کفّاره ظهار، مورد تهدید خداوند به کیفر و مجازات (فتحریر رقبة ... و اللّه بما تعملون خبیر) جمله «و اللّه بما تعملون...» پیامدار این حقیقت است که ظهارکننده، باید بداند که در صورت تخلف و فرار از دادن کفّاره ظهار، خداوند به عمل او آگاهى داشته و سزاى وى را خواهد داد.
روایات و احادیث
۱۱ - «عن زرارة قال: سألت أباجعفر(ع) عن الظهار فقال: هو من کلّ ذى محرم اُمّ أو اُخت أو عمّة أو خالة... یقول الرجل لإمرئته و هى طاهر من غیر جماع: أنت علىّ حرام مثل ظهر اُمّى أو اُختى;[۱] زراره گوید: از امام باقر(ع) درباره ظهار سؤال کردم، فرمود: [در اجراى صیغه ظهار با تشبیه زن] به هر کدام از محارم: مادر، خواهر، عمه و یا خاله [ظهار واقع مى شود. به این گونه که] مرد در حالى که همسرش از حیض پاک است و در آن پاکى جماعى صورت نگرفته، مى گوید: تو بر من حرام باشى مانند مادر یا خواهرم».
موضوعات مرتبط
- احکام :۱، ۲، ۳، ۴
- برده: عتق برده ۵
- خدا: توصیه هاى خدا ۶; تهدیدهاى خدا ۱۰; علم غیب خدا ۸; علم خدا به اعمال ۸
- ذکر: آثار ذکر علم خدا ۹
- ظهار: آثار رجوع در ظهار ۳; آمیزش در ظهار ۴; احکام ظهار ۱، ۲، ۳، ۴، ۱۱; تخلف از کفاره ظهار ۱۰; رجوع در ظهار ۲; صیغه ظهار ۱۱; عتق در ظهار ۷; کفاره ظهار ۳، ۴، ۵، ۶
- ظهارکنندگان: تکلیف ظهارکنندگان ۷
- عتق: اهمیت عتق ۶، ۷
- عصیان: موانع عصیان ۹
- عصیانگران: کیفر عصیانگران ۱۰
- گناه: موانع گناه ۹
منابع
- ↑ کافى، ج ۶، ص ۱۵۳، ح ۳; تهذیب الأحکام، ج ۸- ، ص ۹، ح ۱.