التوبة ٥٠

از الکتاب
کپی متن آیه
إِنْ‌ تُصِبْکَ‌ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ‌ وَ إِنْ‌ تُصِبْکَ‌ مُصِيبَةٌ يَقُولُوا قَدْ أَخَذْنَا أَمْرَنَا مِنْ‌ قَبْلُ‌ وَ يَتَوَلَّوْا وَ هُمْ‌ فَرِحُونَ‌

ترجمه

هرگاه نیکی به تو رسد، آنها را ناراحت می‌کند؛ و اگر مصیبتی به تو رسد، می‌گویند: «ما تصمیم خود را از پیش گرفته‌ایم.» و بازمی‌گردند در حالی که خوشحالند!

ترتیل:
ترجمه:
التوبة ٤٩ آیه ٥٠ التوبة ٥١
سوره : سوره التوبة
نزول : ٤ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٩
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَخَذْنَا أَمْرَنَا»: تصمیم خود را گرفته بودیم. خود را از خطر رهانده و محفوظ و مصون داشته‌ایم.


نزول

جابر بن عبدالله گوید: منافقین که از رفتن به جنگ به بهانه هائى امتناع و تخلف مى ورزیدند در مدینه شایعات دروغى را اشاعه می‌دادند و خبرهاى بدى را در میان مردم مى گفتند. مثلاً مى گفتند: محمد و یارانش در جنگ با وجود کوشش‌هاى زیادى که نمودند نابود و هلاک شدند وقتى که خبر پیروزى مسلمین در جنگ و سلامت رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم به آن‌ها رسید بدحال شدند و از دروغ بافتن خویش شرمنده گشتند و این آیه نازل گردید.[۱]

تفسیر


نکات آیه

۱ - پیروزى و موفقیتهاى پیامبر (ص) و اسلام، براى متخلفان از جنگ (منافقان) اندوه بار بود. (إن تصبک حسنة تسؤهم)

۲ - بهانه جویان متخلف از جنگ، آرزومند عدم موفقیت سپاه اسلام و نگران از پیروزى آنان. (إن تصبک حسنة تسؤهم)

۳ - وجود فراز و نشیب و شکست و پیروزى در جنگهاى پیامبر (ص) و مسلمانان با جبهه کفر (إن تصبک حسنة تسؤهم و إن تصبک مصیبة)

۴ - مباهات و اظهار شادمانى منافقان به رأى صائب خویش مبنى بر ترک جهاد، در صورت مواجه شدن مسلمانان با شکست و مشکلات جنگ (و إن تصبک مصیبة یقولوا قد أخذنا أمرنا من قبل و یتولوا و هم فرحون)

۵ - منافقان، گروهى فرصت طلبند. (إن تصبک حسنة تسؤهم و إن تصبک مصیبة یقولوا قد أخذنا أمرنا من قبل و یتولوا و هم فرحون)

۶ - کنار کشیدن از مسؤولیت و مشکلات جامعه در بینش منافقان، تیزهوشى و کیاست است. (و إن تصبک مصیبة یقولوا قد أخذنا أمرنا من قبل و یتولوا و هم فرحون)

۷ - داورى غلط منافقان در مورد شکست و پیروزى مسلمانان (و إن تصبک مصیبة یقولوا قد أخذنا أمرنا من قبل و یتولوا و هم فرحون)

روایات و احادیث

۸ - «عن ابى جعفر(ع) فى قوله: «إن تصبک حسنة تسؤهم و إن تصبک مصیبة»: اما الحسنة فالغنیمة و العافیة و اما المصیبة فالبلاء و الشدة;[۲] از امام باقر (ع) درباره قول خدا «ان تصبک حسنة ...» روایت شده است: «حسنة» غنیمت و سلامتى و «مصیبت» بلا و سختى است».

موضوعات مرتبط

  • اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱، ۳
  • جهاد: آرزوى متخلفان از جهاد ۲; بهانه جویى متخلفان از جهاد ۲; عوامل اندوه متخلفان از جهاد ۱; متخلفان از جهاد ۴; متخلفان از جهاد و اسلام ۲
  • حسنه: مراد از حسنه ۸
  • فرصت طلبان: ۵
  • محمّد(ص): آثار پیروزى محمّد(ص) ۱; غزوات محمّد(ص) ۳
  • مصیبت: مراد از مصیبت ۸
  • منافقان: بینش منافقان ۶; تخلف منافقان از جهاد ۴; سرور منافقان ۴; صفات منافقان ۵; عوامل اندوه منافقان ۱; فرصت طلبى منافقان ۵; قضاوت منافقان ۷; منافقان و پیروزى مسلمانان ۷; منافقان و زیرکى ۶; منافقان و شکست مسلمانان ۴، ۷; منافقان و مشکلات ۶

منابع

  1. تفسیر ابن ابىٰ حاتم.
  2. تفسیر قمى، ج ۱، ص ۲۹۲; نورالثقلین، ج ۲، ص ۲۲۵، ح ۱۷۷.