البقرة ٢٧

از الکتاب
کپی متن آیه
الَّذِينَ‌ يَنْقُضُونَ‌ عَهْدَ اللَّهِ‌ مِنْ‌ بَعْدِ مِيثَاقِهِ‌ وَ يَقْطَعُونَ‌ مَا أَمَرَ اللَّهُ‌ بِهِ‌ أَنْ‌ يُوصَلَ‌ وَ يُفْسِدُونَ‌ فِي‌ الْأَرْضِ‌ أُولٰئِکَ‌ هُمُ‌ الْخَاسِرُونَ‌

ترجمه

فاسقان کسانی هستند که پیمان خدا را، پس از محکم ساختن آن، میشکنند؛ و پیوندهایی را که خدا دستور داده برقرار سازند، قطع نموده، و در روی زمین فساد میکنند؛ اینها زیانکارانند.

ترتیل:
ترجمه:
البقرة ٢٦ آیه ٢٧ البقرة ٢٨
سوره : سوره البقرة
نزول : ٩ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٢٢
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یَنقُضُونَ»: می‌شکنند. «عَهْدَ اللهِ»: پیمان خدا که در (اعراف / مذکور است. «مِیثَاقِ»: اسم آلت است، به معنی: آنچه عهد و پیمان بدان بسته می‌شود. یا مصدر میمی است و به معنی: استوارکردن، بستن. «خَاسِرُونَ»: زیانباران. زیانکاران.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نزول

محل نزول:

این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. [۱]

شأن نزول:[۲]

«شیخ طوسی» گوید: عده اى معتقدند كه اين آيه درباره كفار اهل كتاب و منافقين از آن گروه نازل گرديده است. چنان كه خداوند در طى آيه «إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَواءٌ عَلَيْهِمْ» و در طى آيه «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا» منافقين را اراده فرموده است.

تفسیر


نکات آیه

۱ - خداوند، انسانها را به عهدها و پیمانهایى ملتزم ساخته است. (الذین ینقضون عهد اللّه من بعد میثقه) «عهد» به معناى پیمان است و مراد از عهد اللّه (پیمان خدا) مى تواند وظایف و تکالیفى باشد که خداوند آنها را بر دوش انسانها گذاشته است. همچنین مراد از آن مى تواند تعهداتى باشد که آدمى خویشتن را ملتزم به رعایت آنها کرده و به گونه اى - همانند سوگند به خدا - آنها رابه خداوند مرتبط کرده است. برداشت فوق مبتنى بر احتمال اول است.

۲ - ضرورت پایبندى به عهدها و پیمانهایى که خداوند بر عهده انسانها قرار داده است. (الذین ینقضون عهد اللّه)

۳ - ضرورت وفا کردن به پیمانهایى که آدمى با خدا مى بندد. (الذین ینقضون عهد اللّه من بعد میثقه) برداشت فوق بر این اساس است که: مراد از «عهد اللّه» تعهداتى باشد که انسان با سوگند و مانند آن، رعایت آنها را بر خود لازم کرده است. «میثاق» مصدر و به معناى استحکام بخشیدن است. ضمیر «میثاقه» به «عهد» بر مى گردد; یعنى، بعد از آنکه عهد خویش را محکم کرده و بر وفادارى به آن تأکید کرده اند.

۴ - نقض پیمان، بویژه پس از تأکید بر آن، امرى ناپسند و نکوهیده است. (الذین ینقضون عهد اللّه من بعد میثقه)

۵ - گسستن پیوندهایى که خداوند به برقرارى آنها فرمان داده، امرى ناروا و حرام است. (و یقطعون ما أمر اللّه به أن یوصل) «أن» مصدریه و «أن یوصل» بدل براى ضمیر در «به» است و مرجع ضمیر، «ما امر اللّه» مى باشد; یعنى: الذى امر اللّه بوصله. مراد از «ما امر اللّه» پیوندهایى نظیر: صله رحم، پیوند ولایت میان اهل ایمان و پیوند ولایت بین پیشوایان بر حق و امت اسلامى است.

۶ - فسادگرى در زمین از محرمات الهى است. (و یفسدون فى الأرض)

۷ - کسانى که به پیمانهاى الهى پایبند نباشند و پیوندهایى را که خدا به برقرارى آنها فرمان داده، نادیده بگیرند، فاسق هستند. (إلا الفسقین. الذین ... یقطعون ما أمراللّه به أن یوصل) «الذین»، صفت توضیحى براى «الفاسقین» مى باشد.

۸ - آنان که در زمین فسادانگیز هستند، فاسقند. (إلا الفسقین. الذین ... یفسدون فى الأرض)

۹ - قرآن کسانى را به گمراهى مى کشاند که: عهدهاى الهى را نقض کنند، پیوندهایى که خداوند به برقرارى آنها فرمان داده بگسلند و در زمین به فسادگرى بپردازند. (و ما یضل به إلا الفسقین. الذین ... یفسدون فى الأرض)

۱۰ - فاسقان، مردمى زیانکارند. (أولئک هم الخسرون)

۱۱ - شکستن پیمانهاى الهى، گسستن روابطى که خداوند به برقرارى آنها فرمان داده و فسادگرى در زمین، زیان واقعى انسان را در پى دارد. (الذین ینقضون عهد اللّه ... أولئک هم الخسرون)

روایات و احادیث

۱۲ - از امام باقر(ع) روایت شده که فرمود: «قال لى أبى على بن الحسین ... إیاک و مصاحبة القاطع لرحمه ... قال اللّه عز و جل «الذین ... یقطعون ما امر اللّه به أن یوصل ... أولئک هم الخاسرون»;[۳] پدرم، امام سجاد (ع)، به من فرمود: ... از همنشینى با کسى که قطع رحم مى کند بپرهیز ... خداى عز و جل فرمود: «آنان که ... قطع مى کنند آنچه را که خدا امر به وصل آن نموده ... اینانند زیانکاران».

موضوعات مرتبط

  • احکام: ۵، ۶
  • افساد: آثار افساد ۹، ۱۱; افساد در زمین ۸، ۹; حرمت افساد در زمین ۶
  • انسان: عهد خدا با انسان ها ۱، ۲
  • خدا: عهد خدا ۱، ۲
  • زیان: عوامل زیان ۱۱
  • زیانکاران: ۱۰، ۱۲
  • صله رحم: اهمیّت صله رحم ۱۲; زیان قطع صله رحم ۱۲
  • عمل: عمل ناپسند ۴
  • عهد: اهمیّت وفاى به عهد ۲، ۳; عهد با خدا ۳
  • عهد شکنى: آثار عهد شکنى ۹، ۱۱; سرزنش عهد شکنى ۴; ناپسندى عهد شکنى ۴
  • فاسقان: ۷، ۸ زیانکارى فاسقان ۱۰
  • فسق: موارد فسق ۷، ۸
  • قرآن: اضلال قرآن ۹; قرآن و عهد شکنان ۹; قرآن و مفسدان ۹
  • محرمات: ۵، ۶
  • مفسدان: فسق مفسدان ۸
  • همنشینى: همنشینى ناپسند ۱۲

منابع

  1. طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌۱، ص ۱۱۱.
  2. محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص ۹.
  3. کافى، ج ۲، ص ۶۴۱، ح ۷; نورالثقلین، ج ۱، ص ۴۵- ، ح ۶۶.