الأنفال ٥٦

از الکتاب
کپی متن آیه
الَّذِينَ‌ عَاهَدْتَ‌ مِنْهُمْ‌ ثُمَ‌ يَنْقُضُونَ‌ عَهْدَهُمْ‌ فِي‌ کُلِ‌ مَرَّةٍ وَ هُمْ‌ لاَ يَتَّقُونَ‌

ترجمه

همان کسانی که با آنها پیمان بستی؛ سپس هر بار عهد و پیمان خود را می‌شکنند؛ و (از پیمان شکنی و خیانت،) پرهیز ندارند.

ترتیل:
ترجمه:
الأنفال ٥٥ آیه ٥٦ الأنفال ٥٧
سوره : سوره الأنفال
نزول : ١ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٣
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الَّذِینَ عَاهَدْتَ مِنْهُمْ ...»: مراد یهودیان بنی‌قُرَیْظه است که پیغمبر از آنان پیمان گرفت که با او نجنگند و مشرکان را یاری ندهند، ولی ایشان بارها و بارها پیمان‌شکنی کردند و کفّار مکّه را برشوراندند و در جنگ بدر با سلاح یاری دادند. «عَاهَدْتَ مِنْهُمْ»: با برخی از آنان پیمان بستی. از آنان پیمان گرفتی.


نزول

«شیخ طوسی» گویند: مجاهد گوید: این آیه درباره بنى‌قریظه نازل گردید، موقعى که عهد خود را با پیامبر شکسته بودند زیرا عهد کرده بودند که با رسول خدا صلی الله علیه و آله جنگ نکنند و با دشمنان اسلام متفق نشوند ولى در جنگ خندق با قریش بر ضد مسلمین کمک و معاضدت نموده بودند و خداوند از آن‌ها انتقام کشید.

تفسیر


نکات آیه

۱- پیمانهاى متعدد پیامبر(ص) با کافران مکه و پیمان شکنیهاى آنان (الذین عهدت منهم ثم ینقضون عهدهم فى کل مرة)

۲- کفرپیشگانى که بر پیمانشان با پیامبر(ص) وفادار نماندند از پست ترین جنبندگان هستند. (إن شر الدواب ... الذین عهدت منهم ثم ینقضون) «الذین عهدت منهم» مى تواند بدل و یا عطف بیان براى «الذین کفروا» در آیه قبل باشد، و نیز مى تواند مبتدا و خبر آن «فاما تثقفنهم ... » در آیه بعد باشد. برداشت فوق بر اساس احتمال اول است.

۳- پیامبر(ص) بارها از یهودیان پیمان گرفت و آنان همواره پیمان خویش را شکستند. (الذین عهدت منهم ثم ینقضون عهدهم فى کل مرة) برخى برآنند که مراد از «الذین عهدت» مشرکان مکه هستند، ولى مشهور مفسران گفته اند مقصود یهودیانى هستند که در عصر بعثت در اطراف مدینه سکونت گزیده بودند.

۴- یهودیان مدینه در عصر بعثت نمونه پست ترین جنبندگان به سبب اصرارشان بر کفر و از میان بردن زمینه هاى ایمان در خویش و شکستن پیمانها (إن شر الدواب عنداللّه الذین کفروا ... الذین عهدت منهم ثم ینقضون عهدهم)

۵- پیمان شکنى، کردارى بس ناروا و زشت (إن شر الدواب ... ثم ینقضون)

۶- پایبندى به پیمان از ملاکهاى انسانیت انسان (إن شر الدواب ... ثم ینقضون)

۷- خداوند، پیامبر(ص) را بر روحیه پیمان شکنى یهودیان عصر خویش آگاه ساخت. (ثم ینقضون عهدهم فى کل مرة) به کارگیرى فعل مضارع «ینقضون» به جاى فعل ماضى، با اینکه سیاق آیه اقتضا مى کرد که گفته شود «ثم نقضوا»، اشاره به این است که پیمان شکنى یک حالت مستمر براى یهودیان است.

۸- رهبران جامعه اسلامى مجاز در پیمان بستن با جوامع کفرپیشه (الذین عهدت منهم ثم ینقضون)

۹- نقض پیمانهاى گذشته از سوى جوامع کفرپیشه، مانع جواز معاهده جدید نخواهد شد. (الذین عهدت منهم ثم ینقضون عهدهم فى کل مرة)

۱۰- بى پروایى یهودیان کفرپیشه از پیمان شکنیهاى مکرر (و هم لایتقون)

۱۱- یهودیان عصر بعثت بى هیچ ترس و پروایى از پیامبر(ص) و مسلمانان، پیمانهایشان را نقض مى کردند. (و هم لایتقون) براى فعل «یتقون» چندین متعلق مى توان لحاظ کرد ; از جمله ضمیر «ک» که خطاب به پیامبر(ص) باشد و یا کلمه اى همانند «المؤمنین».

۱۲- جامعه یهود در عصر پیامبر(ص)، جامعه اى به دور از تقوا و پرهیزگارى* (و هم لایتقون) برداشت فوق بر این اساس است که متعلق «لایتقون»، اللّه باشد ; یعنى یهودیان ترسى از خداوند ندارند و تقواى الهى را رعایت نمى کنند.

۱۳- بى تقوایى یهودیان عصر بعثت عامل پیمان شکنى آنان (ینقضون عهدهم فى کل مرة و هم لایتقون) جمله حالیه «و هم لا یتقون» بیانگر ریشه پیمان شکنى یهودیان و به اصطلاح حال معلّله است.

موضوعات مرتبط

  • ارزش: ضد ارزش ها ۵ ; ملاکهاى ارزش ۶
  • اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱، ۳، ۴، ۷، ۱۱، ۱۲، ۱۳
  • انسانیت: ملاک انسانیت ۶
  • ایمان: زوال زمینه ایمان ۴
  • بی‌تقوایى: آثار بی‌تقوایى ۱۳
  • خدا: افعال خدا ۷
  • رهبر: اختیارات رهبر دینى ۸
  • عهد: آثار عهد شکنى ۴ ; عوامل عهد شکنى ۱۲ ; ناپسندى عهد شکنى ۵ ; وفاى به عهد ۶
  • کافران: انحطاط کافران ۲ ; عهد باکافران ۸، ۹ ; عهدشکنى کافران ۲، ۹
  • کفر: آثار اصرار بر کفر ۴
  • محمد(ص): علم محمد(ص) ۷ ; عهد محمد(ص) با یهود ۳ ; محمد(ص) و عهدشکنى یهود ۷ ; معاهدات محمد(ص) ۱، ۳
  • معاهدات: بینخالمللى ۸، ۹
  • موجودات: بدترین موجودات ۲، ۴
  • یهود: بی‌تقوایى یهود ۱۱ ; بی‌تقوایى یهود صدر اسلام ۱۲، ۱۳ ; بی‌تقوایى یهود کافر ۱۰ ; عهدشکنى یهود ۳، ۱۰ ; عهدشکنى یهود با محمد(ص) ۱۱ ; عهدشکنى یهود با مسلمانان ۱۱
  • یهود مدینه: عهدشکنى یهود مدینه ۴ ; کفر یهود مدینه ۴

منابع