الأعراف ٩٢
| کپی متن آیه |
|---|
| الَّذِينَ کَذَّبُوا شُعَيْباً کَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا الَّذِينَ کَذَّبُوا شُعَيْباً کَانُوا هُمُ الْخَاسِرِينَ |
ترجمه
| الأعراف ٩١ | آیه ٩٢ | الأعراف ٩٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَلَّذِینَ»: مبتدا است. خبر آن جمله (کَأَن لَّمْ یَغْنَوْا) می‌باشد. «لَمْ یَغْنَوْا»: بسر نبرده‌اند. نبوده‌اند.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۸۵ - ۹۳، سوره اعراف
- بيان آيات مربوط به رسالت شعيب (عليه السلام )
- تعاليم شعيب (ع ) به قوم خود
- اشاره به اينكه ازدياد نسل از نعمت هاى الهى و از پايه هاىتكامل بشر است
- امر به شكيبايى در برابر كفر كافران ، تعليم ديگر شعيب (ع ) بوده است
- اشتباه يك مفسر كه جمله : (( ان عدنا فى ملتكم (( رادليل بر مشرك بودن شعيب (ع ) قبل از نبوتش گرفته است .
تفسیر نور (محسن قرائتی)
الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْباً كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْباً كانُوا هُمُ الْخاسِرِينَ «92»
كسانى كه شعيب را تكذيب كردند، (چنان هلاك شدند كه) گويا در آن خانه‌ها سكونتى نداشته‌اند. آنان كه شعيب را تكذيب كردند، همانها زيانكاران هستند.
نکته ها
«يَغْنَوْا» از «غَنِيٌّ»، به معناى اقامت در مكان است و با توجّه به معناى اصلى غنا (بى‌نيازى)، گويا كسى كه محل اقامت و منزل آماده دارد، بى‌نياز است.
خسارت بزرگ از آنِ مشركان است كه به جاى ايمان به خداى يكتا، شرك مى‌ورزند و به جاى رهبرى معصوم، سراغ ديگران مى‌روند. لذا به جاى زندگى أمن، خانه خراب مى‌شوند، به جاى بهشت به دوزخ مى‌روند وبه جاى رضوان، گرفتار خشم الهى مى‌شوند.
پیام ها
1- توجّه به عاقبت شوم كفّار، درس عبرت است. «الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْباً»
2- نيرنگ‌هاى اهل باطل، نقش بر آب مى‌شود. «كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا» (كفّار در پى اخراج حضرت شعيب بودند، امّا خودشان در خانه‌هايشان هلاك شدند).
3- هنگام فرا رسيدن قهر خدا، زيانكاران واقعى مشخّص مى‌شوند. «هُمُ الْخاسِرِينَ» (در آيه‌ى قبل، كافران طرفدارى از حضرت شعيب را خسارت دانستند، اينجا خداوند مى‌فرمايد: خودشان زيانكارند.)
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْباً كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْباً كانُوا هُمُ الْخاسِرِينَ (92)
الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْباً: آن كسانى كه بدروغ پنداشتند فرمايشات شعيب را.
كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا: گويا هرگز نبودند در آن شهرها، يعنى همه مكذبان هلاك
«1» بنابر نقل تفسير مجمع البيان، جلد دوّم صفحه 450، امام صادق فرموده‌اند: همه قوم شعيب با صيحه از بين رفتند.
«2» عبارت اوّل مربوط به آيه 189 شعراء و عبارت دوّم مربوط به آيه 91 اعراف مى‌باشد.
جلد 4 صفحه 142
شدند. الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْباً: آن كسانى كه تكذيب نمودند شعيب پيغمبر را.
كانُوا هُمُ الْخاسِرِينَ: بودند ايشان زيانكاران در دنيا و آخرت به فوت مثوبت و لزوم عقوبت به خلاف مصدقين، ربح در اين را بردند كه در دنيا از اين عذاب نجات يافتند و به ثواب اخروى نائل شدند.
نكته: وجه تكرار آيه كريمه به جهت تعظيم مذلت براى آنها و قطع جزاى اعمال ايشان، و مثل اين استعمال در لسان عرب شايع است. و يا چون قوم گفتند: لَئِنِ اتَّبَعْتُمْ شُعَيْباً إِنَّكُمْ إِذاً لَخاسِرُونَ، حق تعالى بيان فرمود كه مخالفين و مكذبين خاسرند، چنانچه در دنيا مشاهده شد.
تنبيه: آيه شريفه مبين است كه عذاب صيحه و زلزله، مختص به مكذبين بوده، و اين دلالت دارد بر چند چيز:
1- آن كه اين عذاب حادث شد به ايجاد فاعل قادر مختار، و از اثر كواكب و طبيعت نبود، و الّا هر آينه در اتباع شعيب حاصل مى‌شد، چنانچه در حق كفار وقوع پيدا كرد.
2- دال است بر اينكه اين فاعل قادر مختار، عالم به جميع جزئيات است تا متمكن باشد از تميز بين مطيع و عاصى و موافق و مخالف.
3- دلالت دارد بر معجزه عظيم براى شعيب، زيرا عذاب نازل از آسمان چون واقع شود بر قومى دون قومى، و حال آنكه همه با هم مجتمع باشند در مكان واحد، هر آينه از اعظم معجزات باشد. و چون شعيب عليه السّلام قوم را بعد از عذاب، اجساد بلا ارواح مشاهده نمود.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
سوره الأعراف «7»: آيات 90 تا 92
وَ قالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ لَئِنِ اتَّبَعْتُمْ شُعَيْباً إِنَّكُمْ إِذاً لَخاسِرُونَ (90) فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دارِهِمْ جاثِمِينَ (91) الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْباً كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْباً كانُوا هُمُ الْخاسِرِينَ (92)
ترجمه
و گفتند جماعتى كه كافر بودند از قومش هر آينه اگر پيروى كنيد شعيب را همانا شما آنگاه هر آينه زيانكارانيد
پس گرفت آنها را زلزله پس صبح كردند در خانه خودشان فروماندگان
آنانكه تكذيب نمودند شعيب را گويا مسكن نگرفتند در آن كسانيكه تكذيب نمودند شعيب را بودند آنها زيان كاران.
تفسير
جماعت اشراف از اقوام حضرت شعيب بساير كفار گفتند اگر شما دست از دين قديم خود برداريد و متابعت شعيب را نمائيد متضرر ميشويد براى آنكه دين شما حق است و دين شعيب باطل علاوه بر آنكه در صورت متابعت از او شما بايد كم فروشى نكنيد و اين ضرر شما است پس خدا بر آنها غضب فرمود بصيحه آسمانى كه در اثر آن زمين متزلزل شد يا بزلزله كه از آن صداى مهيبى برخواست كه همه از ترس مردند چنانچه در مجمع از حضرت صادق (ع) نقل نموده كه خداوند يك صيحه فرستاد بر آنها كه همه هلاك شدند و در منهج از آنحضرت نقل نموده كه بعضى بزلزله مردند و بعضى بصيحه و در سوره هود خداوند تصريح بصيحه فرموده است در هر حال ديگر از جاى خود برنخواستند و خوابگاه ابدى را براى خود تهيه نمودند مانند آنكه هيچ وقت در آن بلد نبودند يعنى هيچ اثرى از آثار آنها باقى نماند پس آنانكه تكذيب نمودند آنحضرت را مخصوص شدند بخسران و زيانكارى در دنيا و آخرت و آنانكه متابعت كردند رستگار گشتند و بمناسبت تطابق با گفته كفار فرموده آنانكه تكذيب نمودند شعيب را بودند
جلد 2 صفحه 453
آنها زيان كاران تا جواب مطابق مقال شود و تأكيد و مبالغه در تسفيه و ردّ آنها حاصل گردد و براى مراعات اين نكته الّذين كذّبوا شعيبا در آيه شريفه تكرار شده است ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيباً كَأَن لَم يَغنَوا فِيهَا الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيباً كانُوا هُمُ الخاسِرِين‌َ (92)
كساني که تكذيب شعيب كردند گويا نبودند در دار خود، اشاره به اينكه بنحوي هلاك شدند که اثري از آنها باقي نماند و شهر بكلي خالي شد مثل اينكه كسي در آن نبوده اصلا، كساني که تكذيب شعيب كردند بودند خاسر و زيانكار.
الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيباً عموم دارد شامل اصحاب مدين و اصحاب ايكه ميشود تمام كفار بشعيب را ميگيرد و اينکه بعد از هلاكت آنها بوده که ميفرمايد كَأَن لَم يَغنَوا فِيهَا ضمير فيها بامكنه آنها که مدين و ايكه باشد راجع است و غناي در مكان قيام و سكونت در او است بنحوي که احتياج بمكان ديگري نداشته باشند و كلمه لم بر سر فعل مضارع بمعني ماضي است يعني مثل اينكه اصلا در اينکه امكنه اينها سكونت نداشتند و قيام نكرده بودند چنانچه مي‌گويي بكساني که از دنيا بروند و اثري باقي نگذارند مثل اينست که در دنيا نيامده باشند اصلا اشاره به اينكه اثري از آثار آنها باقي نمانده.
جلد 7 - صفحه 393
الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيباً تكرار اينکه جمله تأكيد است كانُوا هُمُ الخاسِرِين‌َ جواب آن جمله است که گفتند لَئِنِ اتَّبَعتُم شُعَيباً إِنَّكُم إِذاً لَخاسِرُونَ به اينكه متابعين شعيب خسران نديدند شما خاسر شديد.
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 92)- سپس ابعاد وحشتناک این زلزله عجیب را با این جمله تشریح کرده، می‌گوید: «آنها که شعیب را تکذیب کردند، آنچنان نابود شدند که گویا هرگز در این خانه‌ها سکنی نداشتند»! (الَّذِینَ کَذَّبُوا شُعَیْباً کَأَنْ لَمْ یَغْنَوْا فِیهَا).
و در پایان آیه می‌فرماید: «آنها که شعیب را تکذیب کردند، زیانکار بودند» نه مؤمنان (الَّذِینَ کَذَّبُوا شُعَیْباً کانُوا هُمُ الْخاسِرِینَ).
نکات آیه
۱- عذاب فرود آمده بر تکذیب کنندگان شعیب و کفرپیشگان مدین موجب نابودى آنان و تخریب آثار زندگانى در آن دیار شد. (الذین کذبوا شعیباً کأن لم یغنوا فیها) ضمیر در «فیها» به «دار» در آیه قبل برمى گردد و «غنى» مصدر «لم یغنوا» به معناى اقامت کردن و سکونت گزیدن است. بنابراین «کأن لم یغنوا» یعنى گویا قوم شعیب در دیارشان اقامت نکرده بودند. و این کنایه از نابودى دیار آنان است.
۲- تکذیب کنندگان انبیاى الهى و رسالتهاى آنان در خطر نابودى با نزول عذابى سخت و ویرانگر (الذین کذبوا شعیباً کأن لم یغنوا فیها)
۳- تکذیب کنندگان شعیب(ع)، خود به فرجام زیانبارى که براى مؤمنان پیش بینى مى کردند، گرفتار شدند. (لئن اتبعتم شعیباً إنکم إذاً لخسرین ... الذین کذبوا شعیباً کأن لم یغنوا فیها) حصرى که از ضمیر فصل استفاده مى شود حصر قلب است. یعنى بیان مى کند که پندار کفرپیشگان (زیانکارى مؤمنان) باطل است و خود آنان زیانکار هستند.
۴- هلاکت به عذابهاى الهى موجب خسارت انسان (کأن لم یغنوا فیها ... کانوا هم لخسرین)
۵- فرجام هر قوم و ملتى تعیین کننده زیانکارى و یا رستگارى آنان است. (کأن لم یغنوا فیها الذین کذبوا شعیباً کانوا هم لخسرین) خداوند، زیانکار بودن کفرپیشگان قوم شعیب را پس از تبیین فرجام شومشان بیان داشت تا به این نکته اشاره کند که فرجام هر قوم و ملتى تعیین کننده زیانکارى و یا رستگارى آن است.
۶- بیان فرجام شوم کفرپیشگان و تکذیب کنندگان رسولان الهى، روشى براى مبلغان دین براى شناساندن زیانکاران واقعى (الذین کذبوا شعیباً کانوا هم لخسرین) خداوند با بیان فرجام شوم کفرپیشگان، زیانکاران واقعى را به مردم معرفى کرد. بنابراین از راههاى معرفى کردن زیانکاران واقعى بیان فرجام شوم آنان است.
موضوعات مرتبط
- انبیا: عذاب مکذبان انبیا ۲ ; فرجام مکذبان انبیا ۶ ; کیفر تکذیب انبیا ۲
- اهل مدین: و مؤمنان ۳
- تاریخ: عبرت از تاریخ ۶
- تبلیغ: روش تبلیغ ۶
- خدا: عذابهاى خدا ۴
- رستگارى: ملاک تشخیص رستگارى ۵
- زیان: عوامل زیان ۴ ; ملاک تشخیص زیان ۵
- زیانکاران: ملاک تشخیص زیانکاران ۶
- شعیب(ع): عذاب مکذبان شعیب(ع) ۱ ; فرجام مکذبان شعیب(ع) ۳ ; هلاکت مکذبان شعیب(ع) ۱
- عذاب: آثار عذاب دنیوى ۱ ; مراتب عذاب ۱، ۲ ; موجبات عذاب دنیوى ۲
- قوم شعیب: تاریخ قوم شعیب ۱، ۳
- کافران: فرجام کافران ۶
- مبلغان: مسؤولیت مبلغان ۶
- مدین: عذاب کافران مدین ۱ ; هلاکت کافران مدین ۱
- ملتها: فرجام ملتها ۵ صلامَّ در صلکمَّ اشاره به خلوص شعیب در خیرخواهیش دارد.
منابع
