الأعراف ٨٠
| کپی متن آیه |
|---|
| وَ لُوطاً إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ أَ تَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَکُمْ بِهَا مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعَالَمِينَ |
ترجمه
| الأعراف ٧٩ | آیه ٨٠ | الأعراف ٨١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِذْ»: ظرف است برای (أَرْسَلْنا) و امتداد زمانی دارد و مظروف می‌تواند در برخی از اجزاء آن انجام گیرد. یا این که (لُوطاً) منصوب به فعل محذوف (أُذْکُرْ) است و ...
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لُوطاً إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ أَ تَأْتُونَ الْفاحِشَةَ ما سَبَقَكُمْ بِها مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعالَمِينَ «80»
و (به خاطر آور) لوط را (كه براى هدايت مردم فرستاديم) آنگاه كه به قوم خود گفت: آيا آن كار زشت را انجام مى‌دهيد كه هيچ يك از جهانيان در آن بر شما پيشى نگرفته است؟
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ لُوطاً إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ أَ تَأْتُونَ الْفاحِشَةَ ما سَبَقَكُمْ بِها مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعالَمِينَ (80)
وَ لُوطاً إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ: و ياد بياور اى پيغمبر براى امت، قضيه لوط را، يا و فرستاديم لوط را مانند انبياء سلف زمانى را كه گفت قوم خودش را كه اهل سدوم بودند.
و نسب آن حضرت: لوط بن هاران بن تارخ بن ابراهيم الخليل عليهم السّلام. و ناميده شد لوط به جهت آنكه مجذوب و محبوب قلب ابراهيم عليه السّلام و لاصق به او بود در اتباع ملت و سيره او. و ابراهيم عليه السّلام محبت شديدى به او داشت. فرمود به قوم كه مرتكب عمل شنيع بودند به استفهام انكارى بطور توبيخ و سرزنش. أَ تَأْتُونَ الْفاحِشَةَ: آيا بجا مى‌آوريد عمل قبيحه شنيعه‌اى را كه مجاوز از حد و فاعل آن منكر و مستقبح است و سبقت و پيشى گرفتيد در فعل چنين فاحشه قبيحه. ما سَبَقَكُمْ بِها مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعالَمِينَ: سبقت نكرد شما را بر اين معصيت عظيمه، هيچ احدى از جميع عالميان پيشينيان.
«1» نهج البلاغه، خطبه 199.
جلد 4 صفحه 128
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
سوره الأعراف «7»: آيات 80 تا 81
وَ لُوطاً إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ أَ تَأْتُونَ الْفاحِشَةَ ما سَبَقَكُمْ بِها مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعالَمِينَ (80) إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجالَ شَهْوَةً مِنْ دُونِ النِّساءِ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ مُسْرِفُونَ (81)
ترجمه
و ياد كن لوط را هنگاميكه گفت بقومش آيا ميكنيد كار زشت را پيشى نگرفته است شما را بآن هيچ يك از جهانيان
همانا شما هر آينه مى‌آئيد مردانرا از روى شهوت از غير زنان بلكه شمائيد گروه تجاوزكاران.
تفسير
در كافى از حضرت صادق (ع) نقل نموده كه مادر حضرت ابراهيم و مادر حضرت لوط دو خواهر بودند دختران لا حج و او نبىّ منذر بود و رسول نبود حقير عرض ميكنم شايد مقصود آن باشد كه شريعت خاصّه نداشت بلكه مأمور بترويج و تأكيد شرائع سابقه بود كه مردم را از مخالفت آنها بترساند و در علل و عيّاشى از حضرت باقر (ع) نقل نموده كه لوط پسر خاله حضرت ابراهيم بود و ساره زوجه حضرت ابراهيم خواهر لوط بود و در كافى از حضرت صادق (ع) نقل نموده كه حضرت ابراهيم بيرون آمد از بلاد نمرود با آنكه لوط و ساره با او بودند و لوط را در نزديكى شامات جانشين خود فرمود و در عيون از امير المؤمنين (ع) نقل نموده كه اوّل كسى كه مرتكب عمل قوم لوط شد شيطان بود كه خويش را حاضر از براى وقوع آن بر خود نمود و در كافى و علل از يكى از صادقين عليهما السلام نقل نموده كه شيطان بصورت خوبى با آرايش زنانه براى قوم لوط مصوّر شد و جوانان آنها را بخود دعوت نمود و پس از اجابت اين عمل را بآنها تعليم داد كه با او بجا آوردند و چون مرتكب شدند لذّت بردند و بين خودشان معمول داشتند در هر حال معلوم است كه مراد از فاحشه لواط است كه تا آنزمان معمول نبوده و استفهام براى توبيخ و ملامت است و مراد از اتيان دخول است و قيد من دون النساء براى اشاره بآنست كه با وجود راه حلال پاكيزه نبايد راه حرام كثيف را اختيار نمود و در خاتمه اشاره شده است بتجاوز آنها در فساد از حد معتاد براى عدول آنها از راه معتاد براه غير معتاد و متلف مبدء تكوين اولاد
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ لُوطاً إِذ قالَ لِقَومِه‌ِ أَ تَأتُون‌َ الفاحِشَةَ ما سَبَقَكُم بِها مِن أَحَدٍ مِنَ العالَمِين‌َ (80)
و فرستاديم لوط را زماني که فرمود براي قوم خود آيا مرتكب فاحشه‌اي ميشويد که احدي از اهل عالم تا كنون مرتكب اينکه عمل شنيع نشده است و لوطا ممكن است عطف باشد به نوحا در آيات قبل که فرمود لَقَد أَرسَلنا نُوحاً إِلي قَومِه‌ِ و ارسلنا لوطا، و ممكن است متعلق بفعل محذوف باشد يعني و اذكر لوطا و اول اظهر است بمناسبت آيات هود و صالح، و لوط اول كسي است که ايمان بحضرت ابراهيم آورد فَآمَن‌َ لَه‌ُ لُوطٌ عنكبوت آيه 25 بعضي گفتند لوط پسر هاران برادر ابراهيم بوده و بعضي گفتند برادر ساره عيال ابراهيم بوده و بعضي گفتند پسر خاله ابراهيم بوده و جمع بين اقوال هم ممكن است به اينكه بگوئيم هاران برادر ابراهيم خواهر ساره را گرفته باصطلاح دو برادر دو دختر خاله را ازدواج كردند پس هم پسر برادر ميشود هم پسر خاله يعني نوه خاله و هم برادر ساره.
جلد 7 - صفحه 374
إِذ قالَ لِقَومِه‌ِ انتساب نسبي با قوم نداشته فقط رسول بر قوم بوده أَ تَأتُون‌َ الفاحِشَةَ اعمال زشت قوم لوط بسيار بوده در سوره عنكبوت ميفرمايد أَ إِنَّكُم لَتَأتُون‌َ الرِّجالَ وَ تَقطَعُون‌َ السَّبِيل‌َ وَ تَأتُون‌َ فِي نادِيكُم‌ُ المُنكَرَ آيه 28، در مجمع از حضرت رضا عليه السّلام فرمود
(تتضارطون في مجالسهم من غير حشمة و حياء)
و در تفسير قمي (يضرط بعضهم علي بعض) و در برهان از حضرت باقر عليه السّلام فرمود
(ان‌ّ حل‌ّ الازار في الصلاة و الحذف بالحصي و مضغ الكندر في المجالس و علي ظهر الطريق من عمل قوم لوط)
و در بعض اخبار قمار و ضرب آلات ساز و غير اينها لكن افحش تمام اينکه فواحش لواطه است که در بسيار از آيات ذكر شده که ميفرمايد ما سَبَقَكُم بِها مِن أَحَدٍ مِنَ العالَمِين‌َ و منشأ اختراع اينکه عمل شنيع در ميان آنها گفتند شيطان بوده چون مركز اينها در معبر قافله بوده و اينها بواسطه بخلي که داشتند ناراحت بودند از عبور قافله شيطان بصورت پير مردي آمد و بآنها تعليم داد که بيرون دروازه شهر برويد و هر مسافري که آمد او را اينکه عمل را با او انجام دهيد و اموالش را غارت كنيد تا آنها مجبور شوند و راه عبور خود را تغيير دهند سپس خود شيطان بصورت جوان زيبايي بعنوان مسافرت آمد او را گرفتند و با او اينکه عمل را انجام دادند ديدند لذت زيادي دارد كم كم ميان آنها رواج پيدا كرد حتي در معابر و مجالس در حضور ديگران مرتكب ميشدند و حياء و حجاب بكلي برداشته شد چنانچه در زمان حاضر جوانهاي ما پسران و دختران بكلي حياء از ميان آنها برداشته شده و از هيچ عمل زشتي پروا ندارند و تمام انواع معاصي در ميان آنها رواج بسزا پيدا كرده.
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 80)- سرنوشت دردناک قوم لوط: قرآن، صحنه عبرت انگیز دیگری از سرگذشت پیامبران را بازگو می‌کند و هدف آیات پیشین را تعقیب و تکمیل می‌نماید، و آن سرگذشت پیامبر بزرگ خدا «لوط» و قوم اوست.
نخست می‌گوید: «به خاطر بیاورید لوط پیامبر را هنگامی که به قوم خود گفت: آیا شما عمل زشت و ننگینی انجام می‌دهید که احدی از جهانیان تاکنون مرتکب آن نشده است»؟ (وَ لُوطاً إِذْ قالَ لِقَوْمِهِ أَ تَأْتُونَ الْفاحِشَةَ ما سَبَقَکُمْ بِها مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعالَمِینَ).
نکات آیه
۱- لوط، از پیامبران و فرستادگان خداوند (و لوطا إذ قال لقومه) کلمه «لوط» مى تواند عطف بر «نوحاً» در آیه ۵۹ باشد ; یعنى «و أرسلنا لوطاً». و نیز مى تواند مفعول به براى فعل مقدر «اذکر» باشد. برداشت فوق مبتنى بر احتمال اول است.
۲- سرگذشت لوط پیامبر در مبارزه علیه فحشا و فرجام شوم قوم زشتکار او، سرگذشتى پندآموز و شایسته یادآورى (و لوطاً إذ قال) چنانچه «لوطاً» مفعول براى فعل مقدر «اذکر» باشد، کلمه «إذ» بدل اشتمال براى لوطاً است و اگر لوطاً مفعول براى «أرسلنا» گرفته شود، «إذ» مفعول براى فعل مقدر «اذکر» خواهد بود، که بر این مبنا تقدیر جمله چنین است: أرسلنا لوطاً اذکر إذ قال ... . بنابر هر دو احتمال، لزوم یادآورى داستان لوط و قومش به دست مى آید. گفتنى است هدف از یادآورى سرگذشت پیشینیان، عبرت آموزى و پندگیرى است.
۳- لواط، عملى شایع در میان قوم لوط بود. (أتأتون الفحشة) با توجه به آیه بعد معلوم مى شود مراد از «الفحشة»، لواط است.
۴- بازداشتن مردم از فحشا و لواط، مهمترین و مقدمترین وظیفه لوط در رسالتهاى خویش (و لوطاً إذ قال لقومه أتأتون الفحشة)
۵- لواط، کردارى حرام و بسیار زشت است. (أتأتون الفحشة)
۶- لوط با توصیف لواط به عنوان کردارى بسیار زشت، قوم خویش را به سبب ارتکاب آن نکوهش کرد. (أتأتون الفحشة) «فاحشة» به عمل بسیار شنیع گفته مى شود. استفهام در جمله «أتأتون ... » انکار توبیخى است.
۷- تمامى افراد و امتهاى مکلف (انسانها، جنیان و ... ) پیش از قوم لوط مبرّا از ارتکاب لواط بودند. (ما سبقکم بها من أحد من العلمین) مراد از کلمه «العلمین»، به مناسبت حکم و موضوع، مکلفان، اعم از جن و انس، است. تأکید نفى با من زایده (من احد) حکایت از آن دارد که حتى یک نفر نیز قبل از قوم لوط به چنین گناهى مبتلا نبوده است.
۸- لوط (ع) با توصیف قومش به عنوان اولین مبتلایان به لواط، آنان را توبیخ کرد. (أتأتون الفحشة ما سبقکم بها من أحد من العلمین)
۹- ابداع کنندگان سنتهاى ناروا و اعمال زشت، مرتکب گناهى بزرگتر و مستحق ملامتى بیشتر (أتأتون الفحشة ما سبقکم بها من أحد من العلمین)
روایات و احادیث
۱۰- سأل رجل امیرالمؤمنین (ع) أن یؤتى النساء فى ادبارهن؟ فقال: سفلت سفل اللّه بک اما سمعت اللّه یقول: «أتأتون الفاحشة ما سبقکم بها من احد من العالمین».[۱] شخصى از امیرالمؤمنین (ع) درباره جواز نزدیکى با زن از راه غیر متعارف (دبر) سؤال کرد. حضرت فرمود: فرومایگى کردى خدا تو را پست بدارد. آیا نشنیدى سخن خداوند را که فرمود: «آیا عمل بسیار زشتى را انجام مى دهید که هیچیک از جهانیان پیش از شما (قوم لوط)، انجام نداده است؟».
موضوعات مرتبط
- تاریخ: عبرت از تاریخ ۲
- جنیان: تکلیف جنیان ۷
- ذکر: حوادث تاریخ ۲
- رسولان خدا:۱
- رسوم: بدعت رسوم ناپسند ۹
- سرزنش: ملاک استحقاق سرزنش ۹
- عمل: بدعت عمل ناپسند ۹ ; عمل ناپسند ۶
- فحشا: مبارزه با فحشا ۲ ; نهى از فحشا ۴
- قوم لوط: تاریخ قوم لوط ۳، ۶ ; سرزنش قوم لوط ۶، ۸ ; فرجام قوم لوط ۲ ; لواط در قوم لوط ۳، ۸
- گناه: کبیره ۹ ; مراتب گناه ۹
- گناهکاران:۹
- لواط: احکام لواط ۵ ; اولیت مبتلایان به لواط ۷، ۸ ; حرمت لواط ۵ ; سرزنش لواط ۶، ۸ ; ناپسندى لواط ۵، ۶ ; ناپسندى لواط در تاریخ ۷ ; نهى از لواط ۴
- لوط(ع): سرزنشهاى لوط(ع) ۶، ۸ ; قصه لوط(ع) ۱، ۲، ۶، ۸ ; لوط(ع) و کنترل اجتماعى ۴ ; مسؤولیت لوط(ع) ۴ ; نبوت لوط(ع) ۱
- محرمات:۵
- نهى از منکر: اهمیت نهى از منکر ۴
منابع
- ↑ تفسیر عیاشى، ج ۲، ص ۲۲، ح ۵۵ ; نورالثقلین، ج ۲، ص ۵۱، ح ۱۹۵.
