تفسیر:المیزان جلد۱۵ بخش۲۹: تفاوت میان نسخه‌ها

و جملۀ «أن أرسِل مَعَنَا بَنِى إسرَائِيل»، تفسير رسالتى است كه از سياق استفاده مى شود، و مقصود از اين رسالت (كه بنى اسرائيل را با ما بفرستى)، اين است كه دست از آنان بردارى و آزادشان كنى. ولى چون مقصود اصلى اين بوده كه بنى اسرائيل را از مصر به سرزمين مقدس منتقل كنند، سرزمينى كه خداى تعالى، وعده اش را به ايشان داده بود، به همان جايى كه موطن اصلى پدرانشان: ابراهيم و اسحاق و يعقوب «عليهم السلام» بود، به همين جهت نگفتند: «بنى اسرائيل را آزاد كن»، بلكه گفتند: «با ما بفرست». يعنى با ما به سرزمين فلسطين بفرست.

وقتى كه فرعون متوجه سخنان موسى و هارون مى شود و سخنان آن دو را مى شنود، موسى را مى شناسد، و لذا خطاب را متوجه او، به تنهايى مى كند و مى گويد: «آيا تو نبودى كه ما، در كودكى تو را تربيت كرديم»؟ و مقصودش از اين سخن، اعتراض بر موسى بود از جهت دعايى كه موسى كرد.  

مراد فرعون از «كفر موسى»، كفران نعمت است و اين كه تو نمك پروردۀ ما بودى و مع ذلك، آن مرد قبطى ما را كشتى، و در سرزمين ما، فساد انگيختى، با اين كه سال ها از نعمت ما برخوردار بودى، و ما تو را مانند ساير مواليد بنى اسرائيل نكشتيم، و در عوض، در خانۀ خود تربيت كرديم. از اين همه بالاتر (البته به زعم فرعون)، تو مانند ساير بنى اسرائيل، بردۀ ما بودى. چون بنى اسرائيل همه بندگان ما هستند و من به آنان نعمت مى دهم. آن وقت تو، كه يكى از همين بردگان هستى، مردى از قوم و فاميل مرا كشتى و از رسم عبوديت و شكر نعمت من سر باز زدى؟!

پس خلاصۀ اعتراض فرعون در اين دو آيه، اين است كه: تو همان كسى هستى كه ما در كودكى و خردسالى ات، تو را تربيت كرديم و سال هايى چند از عمرت را نزد ما به سر بردى، و با كشتن مردى از دودمان من، كفران نعمت من كردى، با اين كه تو عبدى از عبيد من، يعنى از بنى اسرائيل بودى. آن وقت با اين سوابق سوئى كه دارى، ادعاى رسالت هم مى كنى. تو را چه به رسالت؟ اگر تو را نمى شناختيم، باز مطلبى بود. ما كه تو را و نمك نشناسى ها و فسادت را مى دانيم و كاملا تو را مى شناسيم.