۱۶٬۸۸۰
ویرایش
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
۱ - «تقديم» در اين آيه، به معناى «تقدّم» است. يعنى اگر كلمه «تقديم» در جاهاى ديگر، متعدّى و به معناى جلو انداختن چيزی است، در اين جا به معناى تقدّم و جلو افتادن است. و معناى آيه اين است كه: از خدا و رسولش جلو نيفتيد، و قبل از امر و نهى خدا و رسول، امر و نهى نكنيد، و قبل از دستور خدا و رسول، هيچ كارى را فيصله ندهيد. | ۱ - «تقديم» در اين آيه، به معناى «تقدّم» است. يعنى اگر كلمه «تقديم» در جاهاى ديگر، متعدّى و به معناى جلو انداختن چيزی است، در اين جا به معناى تقدّم و جلو افتادن است. و معناى آيه اين است كه: از خدا و رسولش جلو نيفتيد، و قبل از امر و نهى خدا و رسول، امر و نهى نكنيد، و قبل از دستور خدا و رسول، هيچ كارى را فيصله ندهيد. | ||
و چه بسا گفته باشند كه: «تقديم» در آيه، به همان معناى معروف كلمه است، ليكن در اين جا، با صرف نظر از متعلقاتش استعمال شده. مانند آيه «يُحيِى وَ يُمِيتُ»، كه معنايش متعدّى است، ولى كارى ندارد به اين كه چه كسى را زنده و چه كسى را مى ميراند. در نتيجه معنايش همان معناى تقدم مى شود، يعنى جلو قرار گرفتن چيزى از چيز ديگر. و چون لفظ آيه مطلق | و چه بسا گفته باشند كه: «تقديم» در آيه، به همان معناى معروف كلمه است، ليكن در اين جا، با صرف نظر از متعلقاتش استعمال شده. مانند آيه «يُحيِى وَ يُمِيتُ»، كه معنايش متعدّى است، ولى كارى ندارد به اين كه چه كسى را زنده و چه كسى را مى ميراند. در نتيجه معنايش همان معناى تقدم مى شود، يعنى جلو قرار گرفتن چيزى از چيز ديگر. و چون لفظ آيه مطلق است، تمامى انواع «تقدّم» را مى گيرد: | ||
تقدّم در سخن گفتن. تقدّم در عمل. و حتّى تقدّم در راه رفتن. و تقدّم در نشستن. و تقدّم در عبادت هايى كه وقت معين دارد. مثل نماز ظهر خواندن در قبل از ظهر، و تقدّم هاى ديگر. | |||
۲ - مراد از آيه شريفه، اين است كه مؤمنان را نهى كند از سخن گفتن قبل از رسول خدا. يعنى وقتى رسول خدا «صلّى اللّه عليه و آله و سلّم»، در مجلس حاضر است و شخصى از آن جناب سؤالى مى كند، قبل از آن كه آن جناب پاسخ بگويد، شما در پاسخ گفتن جلو نيفتيد. | |||
۳ - معناى آيه اين است كه: مادام كه خدا و رسول دستورى به شما نداده اند، هيچ سخنى مگوييد، و هيچ عملى انجام ندهيد. | |||
اشكالى كه در سه وجه اخير | ۴ - معناى آيه اين است كه: سخن خود را مقدّم بر سخن رسول خدا مكنيد، و عمل خود را مقدّم بر عمل او نسازيد، و به احدى اجازه ندهيد جلوتر از او راه برود. | ||
اشكالى كه در سه وجه اخير است، اين است كه: منظور از آيه را، نهى از تقدّم بر رسول خدا دانسته اند، و حال آن كه در آيه نهى فرموده از تقدّم بر خدا و بر رسول خدا، و ظاهرا خواسته اند بگويند آوردن كلمه «اللّه» در آيه شريفه، تنها جنبه تشريف دارد. مثل اين كه مى گويى: «أعجَبَنِى زَيدٌ وَ كَرَمُهُ - مرا به شگفت آورد زيد و كرامت او». پس آوردن نام خدا قبل از نام رسول خدا، تنها براى اين است كه اشاره كند به اين كه سبقت جستن به رسول خدا «صلّى اللّه عليه و آله و سلّم»، سبقت جستن بر خدا هم هست. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۴۵۸ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۴۵۸ </center> | ||
و شايد دقت در آنچه ما در تفسير آيه | و شايد دقت در آنچه ما در تفسير آيه گفتيم، خواننده را باز بدارد از اين كه يكى از اين وجوه را بپذيرد. | ||
«''' | |||
«'''وَ اتّقُوا اللّهَ إنّ اللّهَ سَمِيعٌ عَلِيم'''» - در اين جمله، بندگان را امر به تقوا مى كند، و چون موقف بنده، موقف پيروى و عبوديت است، و انسان جز ظرف عبوديت، ظرفى ديگر ندارد، لذا تقوا را مطلق آورد و نفرمود از چه چيز بپرهيزيد. | |||
و جمله | و جمله «إنّ اللّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ»، نهى از تقدّم و امر به تقوا را تعليل مى كند. مى فرمايد: از خدا بترسيد، و اين امر را اطاعت و آن نهى را امتثال كنيد، و با زبان سَر و با زبان سِرّ، بر خدا و رسولش تقدم مجوييد، كه خدا سخنان شما را مى شنود و از اعمال ظاهر و باطن شما خبر دارد. | ||
<span id='link315'><span> | <span id='link315'><span> | ||
ویرایش