۱۷٬۲۳۲
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱۹ بخش۴۷: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←مقصود از انشاء و ایجاد بشر
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
و منظور از «انشاى بشر» صرف خلقت او نيست، بلكه منظور خلقت بدون سابقه اوست. يعنى حتى در ماده هم سابقه نداشت، و در ماده چيزى به نام انسان نبود. همچنان كه در آيه زير، خلقت جسم و ماده بشر را سابقه دار مى داند، و از پديد آوردن جسمش تعبير به خلقت مى كند، ولى وقتى به خود او مى رسد، از ايجادش تعبير به انشاء نموده، مى فرمايد: | و منظور از «انشاى بشر» صرف خلقت او نيست، بلكه منظور خلقت بدون سابقه اوست. يعنى حتى در ماده هم سابقه نداشت، و در ماده چيزى به نام انسان نبود. همچنان كه در آيه زير، خلقت جسم و ماده بشر را سابقه دار مى داند، و از پديد آوردن جسمش تعبير به خلقت مى كند، ولى وقتى به خود او مى رسد، از ايجادش تعبير به انشاء نموده، مى فرمايد: | ||
«وَ لَقَد خَلَقنَا الإنسَانَ مِن سُلالَةٍ مِن طِينٍ ثُمّ جَعَلنَاهُ نُطفَةً فِى قَرارٍ مَكِين ثُمّ خَلَقنَا النّطفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقنَا العَلَقَةَ مُضغَةً... ثُمّ أنشَأنَاهُ خَلقاً آخَر»، كه از آن فهميده مى شود انسان سميع و بصير، و متفكر شدن مُضغه به وسيله تركيب شدن نفس بشر با آن مضغه، خلقتى ديگر است، و سنخيتى با خلقت انواع صورت هاى مادى قبل، يعنى صورت خاكى و گِلى و نطفه اى و علقه اى و مضغه اى ندارد. اين ها همه اطوارى است كه ماده انسان به خود گرفته، و اما خود انسان داراى شعور در هيچ يك از اين اطوار وجود نداشته، و شبيه به هيچ يك از آن ها نيست، و اين، همان إنشا است. | «وَ لَقَد خَلَقنَا الإنسَانَ مِن سُلالَةٍ مِن طِينٍ * ثُمّ جَعَلنَاهُ نُطفَةً فِى قَرارٍ مَكِين * ثُمّ خَلَقنَا النّطفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقنَا العَلَقَةَ مُضغَةً... ثُمّ أنشَأنَاهُ خَلقاً آخَر»، كه از آن فهميده مى شود انسان سميع و بصير، و متفكر شدن مُضغه به وسيله تركيب شدن نفس بشر با آن مضغه، خلقتى ديگر است، و سنخيتى با خلقت انواع صورت هاى مادى قبل، يعنى صورت خاكى و گِلى و نطفه اى و علقه اى و مضغه اى ندارد. اين ها همه اطوارى است كه ماده انسان به خود گرفته، و اما خود انسان داراى شعور در هيچ يك از اين اطوار وجود نداشته، و شبيه به هيچ يك از آن ها نيست، و اين، همان إنشا است. | ||
و نظير آيه سوره مؤمنون: «وَ مِن آيَاتِهِ أن خَلَقَكُم مِن تُرابٍ ثُمّ إذَا أنتُم بَشَرٌ تَنتَشِرُون» است. (كلمۀ «إذَا - ناگهان» را از نظر دور نداريد). | و نظير آيه سوره مؤمنون: «وَ مِن آيَاتِهِ أن خَلَقَكُم مِن تُرابٍ ثُمّ إذَا أنتُم بَشَرٌ تَنتَشِرُون» است. (كلمۀ «إذَا - ناگهان» را از نظر دور نداريد). | ||
