تفسیر:المیزان جلد۱ بخش۷: تفاوت میان نسخه‌ها

==شبهه ماديّون در وجود علم و ردّ بر آن ها و اثبات تجرّد و غير مادى بودن علم و ادراك ==

توضيح اين كه: بحث هاى علمى اين معنا را به ثبوت رسانده كه علم طبيعت در تحوّل و تكامل است و هر جزء از اجزاء عالَم طبيعت كه فرض شود، در مسير حركت قرار دارد، و رو به سوى كمال دارد. و بنابراين اساس، هيچ موجودى نيست مگر آن كه در آن دوّم از وجودش، غير آن موجود در آن اوّل وجودش می باشد.

از سوى ديگر مى دانيم و هيچ شكّى نداريم، در اين كه فكر و انديشه از خواص مغز و دماغ است، و چون دماغ، خود موجودى مادّى است، فكر نيز اثرى مادّى خواهد بود، و قهرا مانند ساير موجودات در تحت قانون تحوّل و تكامل قرار دارد. پس تمامى ادراكات ما كه يكى از آن ها ادراك هایى است كه نامش را علم نهاده ايم، در مسير تغير و تحوّل قرار دارد، و ديگر معنا و مفهومى براى علم ثابت و لا يتغير باقى نمى ماند.