ظُلَل
«ظُلَل» جمع «ظُلَّة» (بر وزن قلّه) به هر چیزى گفته مى شود که سایه افکن باشد.
مفسران نیز براى آن چند معنا ذکر کرده اند: «راغب» در «مفردات» مى گوید: «ظُلّه» به معناى «ابرى است که سایه مى افکند»، و غالباً در مواردى به کار مى رود که موضوع ناخوشایندى در کار است.
بعضى نیز، آن را به معناى «سایبان» از مادّه «ظلّ» دانسته اند. و بعضى نیز، آن را به معناى کوه گرفته اند.
گر چه این معانى ـ در رابطه با آیه 32 سوره «لقمان» ـ تفاوت زیادى با هم ندارد، ولى، با توجّه به این که در قرآن کراراً این کلمه به معناى ابرهاى سایه افکن آمده، و با توجّه به این که تعبیر «غَشِیَهُم» (آنها را مى پوشاند) تناسب بیشترى با معناى ابر دارد ، این تفسیر نزدیک تر به نظر مى رسد. یعنى امواج عظیم دریا آن چنان برمى خیزد، و اطراف آنها را احاطه مى کند که گویى ابرى بر سر آنان سایه افکنده است،سایه اى وحشتناک وهول انگیز.
«ظُلَل» به معناى پرده اى است که در طرف بالا نصب شود، بنابراین اطلاق آن در سوره «زمر» بر فرشى که در زیر پا گسترده است، یک نوع اطلاق مجازى و از باب توسعه در مفهوم کلمه است.
بعضى از مفسران، گفته اند: چون دوزخیان در میان طبقات جهنم گرفتارند پرده هاى آتش هم بالاى سر آنها، و هم زیر پاى آنها است، و حتى اطلاق کلمه «ظُلَل» بر پرده هاى پایینى، مجاز نیست.
ریشه کلمه
- ظلل (۳۵ بار)
