الزمر ٢٤

از الکتاب
کپی متن آیه
أَ فَمَنْ‌ يَتَّقِي‌ بِوَجْهِهِ‌ سُوءَ الْعَذَابِ‌ يَوْمَ‌ الْقِيَامَةِ وَ قِيلَ‌ لِلظَّالِمِينَ‌ ذُوقُوا مَا کُنْتُمْ‌ تَکْسِبُونَ‌

ترجمه

آیا کسی که با صورت خود عذاب دردناک (الهی) را در روز قیامت دور می‌سازد (همانند کسی است که هرگز آتش دوزخ به او نمی‌رسد)؟! و به ظالمان گفته می شود: «بچشید آنچه را به دست می‌آوردید (و انجام می‌دادید)!»

ترتیل:
ترجمه:
الزمر ٢٣ آیه ٢٤ الزمر ٢٥
سوره : سوره الزمر
نزول : ١ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٥
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَفَمَن یَتَّقِی ...»: هنگامی که خطری متوجّه صورت می‌شود، انسان دست و بازو و سایر اعضای پیکر خود را سپر آن قرار می‌دهد تا چهره را از خطر مصون کند. امّا در دوزخ، حال دوزخیان به گونه‌ای است که باید با صورت از خود دفاع کنند. چرا که دست و پای دوزخیان در غل و زنجیر است (نگا: یس / انسان / . جواب (مَنْ) محذوف است و تقدیر چنین است: أَفَمَن یَتَّقِی بِوَجْهِهِ سُوءَ الْعَذَابِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ کَمَنْ هُوَ آمِنٌ مِّن کُلِّ مَکْرُوهٍ، وَ مُتَنَعِّمٌ فِی الْجِنَانِ. «ذُوقُوا مَا کُنتُمْ تَکْسِبُونَ»: (نگا: عنکبوت / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر


نکات آیه

۱ - کافران و مشرکان دوزخى، ناتوان از دفاع از خود در برابر عذاب الهى (أفمن یتّقى بوجهه سوء العذاب یوم القیمة) «إتّقاء» (مصدر «یتّقى») به معناى سپر گرفتن جهت حفظ و دفاع از خود در برابر گزند است. دفاع از خود در برابر عذاب الهى به وسیله صورت - در حالى که اصولاً انسان ها براى دفاع از خود از دست و پا استفاده مى کنند تا گزندى به صورتشان نرسد - بیانگر اوج ناتوانى دوزخیان از دفع عذاب از خویش است.

۲ - تلاش مذبوحانه و بى ثمر کافران و مشرکان دوزخى، در جهت دفع عذاب الهى از خود (أفمن یتّقى بوجهه سوء العذاب یوم القیمة)

۳ - وجود اختلاف اساسى میان دو انسان مؤمن خداترس و کافر خداگریز، از نظر شخصیت و سرنوشت (فویل للقسیة قلوبهم من ذکر اللّه ... أفمن یتّقى بوجهه سوء العذاب یوم القیمة) «من» در آیه شریفه، اسم موصول بوده و مبتدا و خبر آن، جمله اى محذوف است و تقدیر کلام چنین مى باشد: «أفمن یتّقى بوجهه سوء العذاب... کمن آمن منه». بنابراین مى توان گفت آیه شریفه درصدد مقایسه میان شخصیت دو انسان مؤمن و کافر وسرنوشت آنان در آینده است.

۴ - مقایسه کردن میان نیکان و بدان، از روش هاى تربیتى قرآن (أفمن یتّقى بوجهه سوء العذاب یوم القیمة)

۵ - قیامت، از نام هاى جهان آخرت (یوم القیمة)

۶ - ستمگران، گرفتار عذاب سخت و گریزناپذیر در قیامت (و قیل للظلمین ذوقوا ما کنتم تکسبون)

۷ - عذاب سخت و گریزناپذیر ستمگران، نتیجه رفتار و کردار خود آنان است. (و قیل للظلمین ذوقوا ما کنتم تکسبون)

۸ - کیفر و عذاب الهى در قیامت، نتیجه و بازتاب رفتار و کردار زشت خود انسان ها است. (و قیل للظلمین ذوقوا ما کنتم تکسبون) خداوند متعال در این جا چشیدن عذاب را به خود رفتار و کردار نسبت داده است. این مطلب گویاى این حقیقت است که عذاب، نتیجه و حاصل خود رفتار آدمى است.

۹ - کفر و شرک، ظلم است. (و قیل للظلمین ذوقوا ما کنتم تکسبون) مقصود از «ظالمان»، کافران و مشرکان است. توصیف آنان با صفت ظلم، بیانگر این حقیقت است که کفر و شرک ظلم است و همین ظلم، موجب دوزخى شدن آنان مى گردد.

۱۰ - ظلم، موجب عذاب سخت الهى (و قیل للظلمین ذوقوا ما کنتم تکسبون)

۱۱ - ظالمان، مورد سرزنش و تحقیر در قیامت (و قیل للظلمین ذوقوا ما کنتم تکسبون) تعبیر «بچشید...» براى سرزنش و تحقیر مى باشد.

۱۲ - سرنوشت حیات اخروى انسان، به دست خود او است. (و قیل للظلمین ذوقوا ما کنتم تکسبون)

۱۳ - نظام جزا و کیفر الهى، عادلانه است. (ذوقوا ما کنتم تکسبون) خداوند، عذاب قیامت را برابر و نتیجه دستاوردهاى خود انسان دانسته است. این بیان گویاى این حقیقت است که عذاب قیامت - هر چند سخت است - ولى چون نتیجه رفتار و کردار خود انسان است، عادلانه و به دور از ظلم و اجحاف مى باشد.

موضوعات مرتبط

  • آخرت: نامهاى آخرت ۵
  • انسان: نقش انسان ۱۲
  • تربیت: روش تربیت ۴
  • جهنمیان: عجز جهنمیان ۱
  • خدا: حتمیت عذابهاى خدا ۱، ۲; عدالت خدا ۱۳
  • سرنوشت: عوامل مؤثر در سرنوشت اخروى ۱۲
  • شرک: ظلم شرک ۹
  • ظالمان: تحقیر اخروى ظالمان ۱۱; حتمیت عذاب اخروى ظالمان ۷،۶ ; سرزنش اخروى ظالمان ۱۱
  • ظلم: آثار ظلم ۷، ۱۰
  • عذاب: مراتب عذاب ۱۰; موجبات عذاب ۷، ۱۰; موجبات عذاب اخروى ۸
  • عمل: آثار اخروى عمل ناپسند ۸
  • قیامت: ۵
  • کافران: تلاش اخروى کافران ۲; حتمیت عذاب کافران ۲; سرنوشت کافران ۳; شخصیت کافران ۳; عجز اخروى کافران ۲; عجز کافران ۱
  • کفر: ظلم کفر ۹
  • کیفر: عوامل کیفر اخروى ۸
  • مؤمنان: تفاوت مؤمنان با کافران ۳; خشیت مؤمنان ۳; سرنوشت مؤمنان ۳; شخصیت مؤمنان ۳
  • مشرکان: تلاش اخروى مشرکان ۲; حتمیت عذاب مشرکان ۲; عجز مشرکان ۱
  • نظام جزایى: ۱۳
  • نیکان: قیاس نیکان و بدان ۴

منابع