الانسان ١٢

وَ جَزَاهُمْ‌ بِمَا صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَرِيراً

گسترشکپی متن آیه
وَ جَزَاهُمْ‌ بِمَا صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَرِيراً

ترجمه

مکارم شیرازیبهرامپورفولادوندالهی قمشه‌ایانصاریانآیتیخرمشاهیمجتبویخرمدلصادقی تهرانیمعزیenglish

و در برابر صبرشان، بهشت و لباسهای حریر بهشتی را به آنها پاداش می‌دهد!

|و به پاس آن كه صبر كردند، بهشت و حرير پاداششان دهد

و به [پاس‌] آنكه صبر كردند، بهشت و پرنيان پاداششان داد.

و پاداش آن صبر کامل بر ایثارشان باغ بهشت و لباس حریر بهشتی لطف فرمود.

و آنان را برای اینکه [در برابر تکالیف دینی و حوادث روزگار] شکیبایی ورزیدند، بهشتی [عنبرسرشت] و لباسی ابریشمین پاداش می دهد.

به پاداش صبرى كه كرده‌اند پاداششان را بهشت و حرير داد.

و به آنان به خاطر شکیبی که ورزیده‌اند بوستانی [بهشتی‌] و [جامه‌] ابریشم پاداش دهد

و ايشان را به سبب آنكه شكيبايى كردند بهشت و پرنيان پاداش دهد.

و در برابر صبری که نموده‌اند، خداوند بهشت و جامه‌ی ابریشمین را پاداششان می‌کند.

و به (پاس) آنکه صبر کردند، بهشت و پرنیان پاداششان داد.

و پاداششان داد بدانچه شکیبا شدند بهشتی و حریری‌

And will reward them for their patience with a Garden and silk.

ترتیل:

ترجمه:

الانسان ١١	آیه ١٢	الانسان ١٣
سوره : سوره الانسان نزول : ٤ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٧ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«حَرِیراً»: ابریشم که جامه بهشتیان است (نگا: حجّ / ، فاطر / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

رِجَالٌ‌ لاَ تُلْهِيهِمْ‌ تِجَارَةٌ وَ... (۰)

تفسیر

المیزاننمونهتفسیر نوراثنی عشریروان جاویداطیب البیانبرگزیده تفسیر نمونهتسنیم

---

• آيات ۱ - ۲۲ سوره دهر
• اشاره به مضامين سورۀ دهر
• مراد از اين كه انسان شئ قابل ذكرى نبوده
• فرق بين هدايت تكوينى و هدايت تشريعى
• مراد از «ابرار» و صفات آنان
• بیان تجسم اعمال «ابرار» در جهان آخرت
• سبب و محلّ نزول آيه: «وَ يُطعِمُونَ الطّعامَ عَلى حُبِّهِ...»
• معناى انجام عمل «لِوَجه اللّه» چیست؟
• وصف نعمت هاى بهشتى ابرار
• مقصود از «شراب طَهُور» كه در بهشت، به ابرار نوشانده مى شود
• چرا در سورۀ دهر، از نعمت «زنان بهشتی»، نام برده نشده است
• چند روایت حاكى از مدنى بودن سورۀ «هَل أتى»
• روايات نزول سورۀ دهر، در شأن اميرمؤمنان و حضرت فاطمه «ع»
• بررسى روايات فوق و اثبات نزول سوره در شأن اهل بيت«ع»
• رواياتى در بيان معناى جمله: «لَم يَكُن شَيئاً مَذكُوراً»
• گفتاری پیرامون هویّت انسان از نظر قرآن کریم

---

• تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً «11» وَ جَزاهُمْ بِما صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَرِيراً «12» مُتَّكِئِينَ فِيها عَلَى الْأَرائِكِ لا يَرَوْنَ فِيها شَمْساً وَ لا زَمْهَرِيراً «13» وَ دانِيَةً عَلَيْهِمْ ظِلالُها وَ ذُلِّلَتْ قُطُوفُها تَذْلِيلًا «14» وَ يُطافُ عَلَيْهِمْ بِآنِيَةٍ مِنْ فِضَّةٍ وَ أَكْوابٍ كانَتْ قَوارِيرَا «15» قَوارِيرَا مِنْ فِضَّةٍ قَدَّرُوها تَقْدِيراً «16» وَ يُسْقَوْنَ فِيها كَأْساً كانَ مِزاجُها زَنْجَبِيلًا «17» عَيْناً فِيها تُسَمَّى سَلْسَبِيلًا «18»

جلد 10 - صفحه 330

پس خداوند آنان را از شرّ آن روز مصون دارد و آنان را با شادى و سُرورى بس بزرگ روبرو كند. و به سبب صبرى كه كردند، بهشتى بزرگ و پوششى از حرير پاداششان دهد. در حالى كه در آن بر تخت‌ها تكيه زده‌اند، در آنجا نه آفتابى بينند و نه سرمايى. و سايه‌هاى درختان بر سرشان نزديك و خوشه‌هاى ميوه در دسترس آنان. بر دور آنان ظرف‌هاى نقره‌فام و تنگ‌هاى بلورين گردانده شود.

بلورهايى از نقره كه در اندازه‌هايى (معيّن و متفاوت) اندازه‌گيرى كرده‌اند. در آن بهشت، جامى نوشانده مى‌شوند كه با زنجبيل آميخته است. چشمه‌اى در آنجا است كه سلسبيل ناميده مى‌شود.

نکته ها

«نَضْرَةً» به معناى زيبايى و شادابى است. چنانكه در جاى ديگر مى‌خوانيم: «وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ ناضِرَةٌ» «1» «ارائك» جمع «اريكة» به معناى تخت زينت داده شده است.

«زمهرير» به معناى سرماى شديد و «قطوف» جمع «قطف»، به معناى چيدن است.

«تذليل» در معناى رام كردن و در اختيار گذراندن است.

«أَكْوابٍ» جمع «كوب» به معناى كاسه و «قوارير» جمع «قارورة» به معناى شيشه و «سلسبيل» نام چشمه‌اى در بهشت است.

امام باقر عليه السلام ذيل آيه‌ «جَزاهُمْ بِما صَبَرُوا» فرمود: پاداش ابرار به خاطر صبرى است كه در برابر فقر و مصيبت‌هاى دنيا داشتند. «2» چنانكه حضرت على عليه السلام فرمود: «صبرت و فى العين قذى و فى الحلق شجى» «3» صبر كردم در حالى كه در چشم، خار و در گلو تيغ داشتم. و درباره امام حسين عليه السلام مى‌خوانيم: «لقد عجبت من صبرك ملائكة السماوات» «4» همانا از صبر تو فرشتگان آسمان به تعجّب افتادند.

اطعام ابرار براى دو هدف صورت گرفت: «لِوَجْهِ اللَّهِ» و «نَخافُ مِنْ رَبِّنا» و به آن دو

---

«1». قيامت، 22.

«2». بحارالأنوار، ج 75، ص 186.

«3». نهج البلاغه، خطبه 3.

«4». بحارالانوار، ج 98، ص 239.

جلد 10 - صفحه 331

هدف هم رسيدند. «فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً»

صابران نه تنها در قيامت پاداش مى‌بينند، بلكه در دنيا، سلام و صلوات الهى را دريافت مى‌كنند. «سَلامٌ عَلَيْكُمْ بِما صَبَرْتُمْ» «1»، «بَشِّرِ الصَّابِرِينَ‌ أُولئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ» «2»، «إِنِّي جَزَيْتُهُمُ الْيَوْمَ بِما صَبَرُوا» «3»

نعمت‌هاى بهشتى در اعلى‌ درجه خوبى هستند. تنوين در كلمات‌ «نَضْرَةً»، «سُرُوراً»، «جَنَّةً»، «حَرِيراً» براى عظمت است.

پیام ها

1- خداوند، مخلصان را به مراد خود مى‌رساند. إِنَّا نَخافُ‌ ... يَوْماً عَبُوساً- فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ‌

2- ثمره خوف از خدا، نجات از قهر اوست. إِنَّا نَخافُ‌ ... فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ‌

3- كيفر و پاداش بايد متناسب با عمل باشد. (حفظ و نجات محرومان، سبب حفظ و نجات انسان در قيامت است.) «فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِكَ»

4- ترس امروز، امنيّت فردا و مسرور كردن امروز، مسرور شدن فردا را به دنبال دارد. نَخافُ مِنْ رَبِّنا ... فَوَقاهُمُ اللَّهُ‌ ... وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً

5- پاداش‌هاى الهى به خاطر صبر است. «جَزاهُمْ بِما صَبَرُوا»

6- بهشتيان در آسايش و آرامش به سر مى‌برند. «مُتَّكِئِينَ فِيها عَلَى الْأَرائِكِ»

7- هواى بهشت بسيار مطبوع است. «لا يَرَوْنَ فِيها شَمْساً وَ لا زَمْهَرِيراً»

8- در بهشت، نعمت‌ها تسليم ابرار هستند. «ذُلِّلَتْ قُطُوفُها تَذْلِيلًا»

9- خادمان بهشتيان، پروانه‌وار به دور آنان مى‌چرخند. «يُطافُ عَلَيْهِمْ»

10- ظرف‌هاى بهشت در شكل و اندازه‌هاى متفاوت و مطابق با اراده و ميل بهشتيان ساخته شده است. «قَدَّرُوها تَقْدِيراً»

---

«1». رعد، 24.

«2». بقره، 155.

«3». مؤمنون، 111.

تفسير نور(10جلدى)، ج‌10، ص: 332

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

وَ جَزاهُمْ بِما صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَرِيراً «12»

وَ جَزاهُمْ بِما صَبَرُوا: و پاداش دهد ايشان را به سبب صبر كردن ايشان بر اداى واجبات و ترك محرمات و ايثار طعام در حين احتياج به آن، جَنَّةً وَ حَرِيراً: بوستانهاى مملو از ثمار و ساير اطعمه و اشربه و جامه ابريشم بهشتى كه بپوشند.

جلد 13 - صفحه 416

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً «11» وَ جَزاهُمْ بِما صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَرِيراً «12» مُتَّكِئِينَ فِيها عَلَى الْأَرائِكِ لا يَرَوْنَ فِيها شَمْساً وَ لا زَمْهَرِيراً «13» وَ دانِيَةً عَلَيْهِمْ ظِلالُها وَ ذُلِّلَتْ قُطُوفُها تَذْلِيلاً «14» وَ يُطافُ عَلَيْهِمْ بِآنِيَةٍ مِنْ فِضَّةٍ وَ أَكْوابٍ كانَتْ قَوارِيرَا «15»

قَوارِيرَا مِنْ فِضَّةٍ قَدَّرُوها تَقْدِيراً «16» وَ يُسْقَوْنَ فِيها كَأْساً كانَ مِزاجُها زَنْجَبِيلاً «17» عَيْناً فِيها تُسَمَّى سَلْسَبِيلاً «18» وَ يَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدانٌ مُخَلَّدُونَ إِذا رَأَيْتَهُمْ حَسِبْتَهُمْ لُؤْلُؤاً مَنْثُوراً «19» وَ إِذا رَأَيْتَ ثَمَّ رَأَيْتَ نَعِيماً وَ مُلْكاً كَبِيراً «20»

عالِيَهُمْ ثِيابُ سُندُسٍ خُضْرٌ وَ إِسْتَبْرَقٌ وَ حُلُّوا أَساوِرَ مِنْ فِضَّةٍ وَ سَقاهُمْ رَبُّهُمْ شَراباً طَهُوراً «21» إِنَّ هذا كانَ لَكُمْ جَزاءً وَ كانَ سَعْيُكُمْ مَشْكُوراً «22»

ترجمه‌

پس نگاه داشت ايشانرا خداوند از آسيب آنروز و پيش آورد براى آنان گشاده روئى و شادمانى را

و پاداش داد آنانرا بسبب صبرشان بهشت‌

---

جلد 5 صفحه 319

و لباس ابريشمى را

تكيه زنندگانند در آن بر تختهائى آراسته نمى‌بينند در آن آفتابى و نه سرمائى را

و بهشت نزديك است بايشان سايه‌هايش و آسان شده است چيدن ميوه‌هايش آسان شدنى مخصوص‌

و به گردش در آورده ميشود گرد ايشان جامهائى از نقره و تنگهائى از آبگينه‌هائى‌

كه از نقره است ساخته و اندازه نموده‌اند آنها را به اندازه‌ئى كه موافق ميل آنان باشد

و نوشانده ميشوند در آن جاميكه باشد ممزوج بآن زنجبيل‌

از چشمه‌اى كه در آنست كه ناميده ميشود سلسبيل‌

و ميگردند گرد ايشان پسرانى باقى در جمال و خوبى كه چون بينى آنانرا پنداريشان مرواريد پراكنده‌

و چون به بينى آنجا را ميبينى نعمت و پادشاهى بزرگى را

در برشان جامه‌هاى حرير لطيف سبز و ديباى برّاق محكم است و آراسته شده‌اند بدستبندهائى از نقره و نوشانيده بآنان پروردگارشان شرابى پاكيزه‌

همانا اين است براى شما پاداش و ميباشد كوشش شما قدر دانى شده.

تفسير

خداوند متعال كسانيرا كه از ترس روز جزا و براى رضاى خدا عمل بوظائف خود نمودند و در آيات سابقه ذكر شد از شرّ و عذاب آنروز نگهدارى و حفظ فرمود و پيش آورد براى ايشان گشاده روئى و سرور قلبى را چنانچه در مجالس از امام باقر عليه السّلام نقل نموده و پاداش داد بآنها در عوض صبرى كه در دنيا بر اطاعت و ترك معصيت خدا نموده بودند بهشت را براى سكونت و پارچه ابريشمى را براى لباس و فراش آنها در حاليكه تكيه زنندگانند بر تختهائى آراسته و پيراسته مانند حجله عروس چنانچه مستفاد از حديث سابق است نميبينند در آن آفتاب گرم و نه هواى سرد را چون هواى بهشت معتدل است و خورشيد آنجا نيست و لذا فرموده و آن بهشت چنانستكه نزديك است بايشان سايه‌هايش يعنى هميشه هست و براى بلند شدن خورشيد از بين نميرود و سهل و آسان شده است چيدن ميوه‌هاى آن بنحو خوشى كه در هر حال باشند از ايستاده و نشسته و بر بالش آرميده در دسترس ايشان است و گردانيده شود در گرد ايشان جامهائى از نقره بهشتى و تنگ‌هائى از بلور ولى بلورش مانند نقره است در سفيدى و استحكام و نقره‌اش مانند بلور است در روشنى و صفا چون هر دو از زمين بهشت اتّخاذ شده و سازندگان‌

---

جلد 5 صفحه 320

آنها ميل اهل بهشت را در شكل و ظرفيّت آنظروف اندازه گيرى نموده‌اند بطوريكه أشكال آنها با سليقه اهل بهشت موافق باشد و از مقدار اشتهاى ايشان كمتر و زيادتر جا نگيرد و بعضى گفته‌اند اندازه آنظروف بقدر رتبه و بر حسب اعمال صالحه ايشان مقدّر شده است و بعضى گفته‌اند ساقيان اندازه شراب را بقدر اشتهاى اهل بهشت تقدير مينمايند چون اگر مشروب در ظرف بقدر ميل باشد نه كم نه زياد گواراتر است و در مجمع از امام صادق عليه السّلام و قمّى ره نقل نموده كه نفوذ ميكند ديده در نقره بهشتى چنانچه نفوذ ميكند در شيشه و جام شرابى هم بايشان مى‌نوشانند كه ممزوج با زنجبيل بهشتى است براى معطر و گرم شدنش اگر طبعشان مايل بگرمى باشد و الا براى خنكى ممزوج بكافور خواهد شد كه در آيات سابقه ذكر گرديد از چشمه‌اى در بهشت كه نامش سلسبيل است چون بسيار روان و سهل التّناول و خوشگوار و بى‌آزار است و گزندگى زنجبيل در آن نيست و بر حسب بعضى از روايات آنچشمه از آن امير المؤمنين عليه السّلام و كوثر از آن پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم است و ميگردند گرد آنان پسران خوش روئى هميشه براى خدمتگزارى مانند مرواريد غلطان پراكنده شده در صفاء و تلألؤ و درخشندگى و زيادى و گردش نمودن و وقتى مؤمن بهشت را با اين اوضاع مشاهده نمايد آنجا نعمت لا يزال و سلطنت بزرگ بى‌زوال را براى خود مشاهده خواهد نمود در حاليكه اهل ايمان يا خدمتگزاران ايشان در برشان لباس حرير است كه آن لباس ديباى سبز نازك و ديباى برّاق محكم است و آراسته شده‌اند بدستبندهائى از نقره بهشتى و علاوه بر دو شراب كه قبلا ذكر شد خداوند بايشان شراب طهور مى‌آشاماند كه ظاهر و باطن آنانرا از تمام پليديهاى صورى و معنوى پاك و پاكيزه مينمايد و بايشان گفته ميشود اين نعمتها و الطاف الهيّه پاداش اعمال شما است و سعى و زحمت شما در دنيا از طرف خداوند قدر دانى شده و بى‌نتيجه نمانده و مورد قبول واقع شده است و در بعضى از روايات صادقين عليهما السلام ملك كبير به استيذان ملائكه از ايشان براى ورود بر آنان تفسير شده و آنكه بدون اذن پيام آوران از جانب خداوند بر ايشان وارد نميشوند و سلطنت بزرگ اين است و چون قبلا ذكر شد كه تا اينجا

---

جلد 5 صفحه 321

آيات در شأن اهل بيت رسالت نازل شده و البته آنچه از نعم الهيّه شامل اهل ايمان شود ببركت ولايت آن خاندان است بنظر حقير بعيد نيست آيه تطهير اينجا نازل شده باشد و اهل عناد آنرا در سوره احزاب ذيل احوال ازواج پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم وضع نموده باشند چون آنجا نامناسب و اينجا بسيار مناسب است و منافات با حجيّت ترتيب آيات ندارد چنانچه در اوائل كتاب ذكر شد و اللّه اعلم.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

وَ جَزاهُم‌ بِما صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَرِيراً «12»

و جزا داد خداوند ‌آنها‌ ‌را‌ بسبب‌ آنچه‌ صبر كردند بهشت‌ و لباس‌ حرير و ابريشم‌ ‌را‌.

وَ جَزاهُم‌ بِما صَبَرُوا صبر اينها مجرد سه‌ روز روزه‌ و بگرسنگي‌ بسر بردن‌ و طعام‌ ‌خود‌ ‌را‌ ‌به‌ مسكين‌ و يتيم‌ و اسير دادن‌ نيست‌ صبر ‌آنها‌ بسيار بوده‌ پيغمبر (ص‌) فرمود ‌در‌ حديث‌ ‌است‌ ‌که‌:

(‌ما أوذي‌ نبي‌ مثل‌ ‌ما أوذيت‌)

خاكروبه‌ ‌بر‌ سرش‌ ريختند شكمبه‌ شتر ‌بر‌ سرش‌ ريختند سنگ‌ بقدمهايش‌ زدند، ساحر و كذاب‌ و مفتري‌ گفتند،

جلد 17 - صفحه 322

سنگ‌ بدهان‌ مباركش‌ زدند، اصحابش‌ ‌را‌ مثل‌ عم‌ بزرگوارش‌ حمزه‌ ‌را‌ بچه‌ كيفيت‌ كشتند پسر عمش‌ جعفر طيار ‌را‌ چه‌ كردند و ‌غير‌ اينها ‌را‌ و نفرين‌ نكرد و ‌در‌ حق‌ ‌آنها‌ دعا ميكرد:

(اللهم‌ اهد قومي‌ فانهم‌ ‌لا‌ يعلمون‌)

‌بر‌ ‌آنها‌ استغفار ميكرد ‌حتي‌ اينكه‌ خداوند فرمود: استَغفِر لَهُم‌ أَو لا تَستَغفِر لَهُم‌ إِن‌ تَستَغفِر لَهُم‌ سَبعِين‌َ مَرَّةً فَلَن‌ يَغفِرَ اللّه‌ُ لَهُم‌ توبه‌ ‌آيه‌ 81. ‌از‌ امير المؤمنين‌ ‌است‌ ‌که‌ فرمود:

(صبرت‌ و ‌في‌ العين‌ قذي‌ و ‌في‌ الحلق‌ شجي‌)

، ‌در‌ حق‌ ابي‌ ‌عبد‌ اللّه‌ گفتند: (لقد عجبت‌ ‌من‌ صبرك‌ ملائكة السماوات‌) ‌با‌ صديقه‌ طاهره‌ چه‌ كردند، ‌با‌ حضرت‌ مجتبي‌ چه‌ زخم‌ زبانها و چند مرتبه‌ زهر ‌در‌ كامش‌ ريختند و چه‌ اهانتها كردند و حلم‌ كرد و ‌غير‌ اينها.

جَنَّةً وَ حَرِيراً جنت‌ مجرد دخول‌ ‌در‌ جنت‌ نيست‌ بلكه‌ اختيار بهشت‌ بدست‌ ‌آنها‌ ‌است‌ ‌هر‌ ‌که‌ ‌را‌ بخواهند وارد كنند و درجات‌ ‌هر‌ يك‌ ‌را‌ معين‌ كنند، و حرير ‌که‌ لباس‌ ابريشم‌ ‌است‌ و ‌بر‌ رجال‌ ‌در‌ دنيا حرام‌ ‌است‌ و نماز ‌در‌ ‌آن‌ باطل‌ ‌است‌ ‌اگر‌ بقدر ساتر ‌باشد‌ مثل‌ طلا ‌که‌ زينت‌ كنند لكن‌ جوانان‌ امروزه‌ حلقه‌ طلا و بند ساعت‌ طلا بمچ‌ ميبندند ولي‌ ‌در‌ بهشت‌ مباح‌ ‌است‌ آنهم‌ چه‌ حريري‌ ‌که‌ ‌از‌ زير هفتاد لباس‌ ‌در‌ حوري‌ها مخ‌ ساق‌ پاي‌ ‌آنها‌ پيدا ‌است‌ و خانمهاي‌ امروزه‌ مخصوصا لباس‌ بدن‌ نما ‌که‌ ‌از‌ فرق‌ سر ‌تا‌ مچ‌ پا پيدا ‌است‌ بلكه‌ ‌از‌ سر ‌تا‌ سينه‌ ‌از‌ دست‌ ‌تا‌ كتف‌ ‌از‌ پا ‌تا‌ ران‌ بلكه‌ بالاتر لباس‌ ندارد اي‌ كاش‌ اسم‌ ‌خود‌ ‌را‌ مسلمان‌ نميگذاشتند و ‌اينکه‌ ننگ‌ ‌را‌ ‌از‌ اسلام‌ ‌بر‌ ميداشتند.

برگزیده تفسیر نمونه

---

]

(آیه 12)- پاداشهای عظیم بهشتی! بعد از اشاره اجمالی در آیات گذشته به نجات «ابرار و نیکان» از عذابهای دردناک روز قیامت، و رسیدن آنها به لقای محبوب، در اینجا به شرح این نعمتهای بهشتی پرداخته، حد اقل پانزده نعمت را در طی این آیات بر می‌شمرد:

نخست از مسکن و لباس این بهشتیان سخن می‌گوید، می‌فرماید: خداوند «در برابر صبرشان بهشت و لباسهای حریر بهشتی را به آنها پاداش می‌دهد» (و جزاهم بما صبروا جنة و حریرا).

نه تنها در این آیه، که در آیات دیگر قرآن نیز به این حقیقت تصریح شده که پاداشهای قیامت در مقابل صبر و شکیبائی انسان است- صبر در طریق اطاعت، صبر در برابر معصیت، و صبر و استقامت در برابر مشکلات و مصائب.

در آیه 24 سوره رعد می‌خوانیم، فرشتگان به بهشتیان چنین خوشامد می‌گویند:

سلام علیکم بما صبرتم درود بر شما به خاطر صبر و استقامتی که داشتید».

---

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - بوستانى بزرگ و پرنعمت و لباسى فاخر از حریر، پاداش ابرار در قیامت (إنّ الأبرار ... و جزیهم بما صبروا جنّة و حریرًا) «جنّة» به معناى بوستان است و تنکیر آن بر تعظیم و تفخیم دلالت مى کند.

۲ - صبر و شکیبایى ابرار در راه خدا، سبب بهره مندى آنان از بهشت و موهبت هاى آن است. (و جزیهم بما صبروا جنّة و حریرًا)

۳ - وفاى به نذر، ایثار و انفاق به نیازمندان جامعه بدون چشمداشتى و خوف از قیامت، از موجبات ورود به بهشت و بهره مندى از موهبت هاى آن است.    یوفون بالنذر و یخافون یومًا ... إنّما نطعمکم لوجه اللّه ... و جزیهم بما صبروا جنّة و حریرًا از مصادیق مورد نظر صبر در این آیه، موارد یاد شده است که در آیات پیش در وصف ابرار آمده است.

۴ - دین دارى و نیل به کمالات معنوى و سعادت ابدى، نیازمند به صبر و شکیبایى است. (جزیهم بما صبروا جنّة و حریرًا)

۵ - نقش اساسى و محورى صبر در راه خدا، در رسیدن انسان به مقام ابرار (إنّ الأبرار ... جزیهم بما صبروا جنّة و حریرًا)

۶ - صبر در راه خدا، از موجبات ورود به بهشت و بهره مندى از موهبت هاى آن است. (و جزیهم بما صبروا جنّة و حریرًا)

روایات و احادیث

۷ - «عن أبى جعفر(ع) فى قوله: «و جزاهم بما صبروا جنّة و حریراً» قال: بما صبروا على الفقر و مصائب الدنیا; از امام باقر(ع) درباره سخن خداوند «و جزاهم بما صبروا جنّة و حریرًا» روایت شده که فرمود: [این پاداش] براى این است که بر فقر و مصیبت هاى دنیا صبر کرده اند».

موضوعات مرتبط

• ابرار: آثار صبر ابرار ۲; پاداش اخروى ابرار ۱; زمینه دستیابى به مقام ابرار ۵; لباس اخروى ابرار ۱
• انفاق: آثار انفاق ۳
• بهشت: باغهاى بهشت ۱; زمینه نعمتهاى بهشت ۲، ۳، ۶; موجبات بهشت ۲، ۳، ۶
• ترس: آثار ترس از قیامت ۳
• دیندارى: اهمیت صبر در دیندارى ۴; شرایط دیندارى ۴
• سعادت: زمینه سعادت ۴
• صبر: آثار صبر ۵، ۶; اهمیت صبر ۵; پاداش صبر ۷
• فقر: صبر در فقر ۷
• لباس: لباس حریر ۱
• مصیبت: صبر در مصیبت ۷
• نذر: آثار وفاى به نذر ۳