الحجر ٣٧

قَالَ‌ فَإِنَّکَ‌ مِنَ‌ الْمُنْظَرِينَ‌

ترجمه

فرمود: «تو از مهلت یافتگانی!

|گفت: تو از مهلت يافتگانى

فرمود: «تو از مهلت‌يافتگانى،

خدا فرمود: آری تو را مهلت خواهد بود.

[خدا] گفت: تو از مهلت یافتگانی،

گفت: تو در شمار مهلت‌يافتگانى.

فرمود تو از مهلت یافتگانی‌

گفت: تو از مهلت‌يافتگانى

فرمود: هم اینک تو از مهلت یافتگانی.

فرمود: «پس بی‌چون تو از مهلت‌یافتگانی،»

گفت همانا توئی از مهلت‌دادگان‌

الحجر ٣٦	آیه ٣٧	الحجر ٣٨
سوره : سوره الحجر نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الْمُنظَرِینَ»: مهلت داده‌شدگان.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ اسْتَفْزِزْ مَنِ‌ اسْتَطَعْتَ‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۲۶ - ۴۸،سوره حجر
• معناى خلقت انسان از ((صلصال من حماء مسنون ))
• توضيحاتى درباره معناى لغوى ((جن ))
• آيا ((جان )) همان جن است ؟!
• بحث در مبداء خلقت جن و تناسل و ذيريه داشتن او
• معناى كلمه ((بشر)) و نكته اى كه در التفات از تكلم به غيب در آيه : ((و اذاقال ربك )) هست
• معناى ((سويته )) و ((نفخت فيه من روحى )) و توضيحى در رابطه بين روح و بدن
• اشاره به وجه استثناء ابليس از ملائكه با اينكه او از جن است و نه از ملائكه
• وجه تقييد و تحديد لعنت بر شيطان تا روز جزا در: ((ان عليك اللعنة الى يوم الدين ))
• وجه اينكه خداوند لعنت خود را به ابليس اختصاص داد ((عليك لعنتى ))
• وجه تقيد و تحديد لعنت بر شيطان تا روز جزا در: ((ان عليك اللعنة الى يوم الدين ))
• ابليس ماءمور به سجده بر نوع بشر بودند نه تنها آدم
• روزى كه تا آن به شيطان مهلت داده شده روز قيامت نيست !
• ((وقت معلوم )) به چه معناست و براى چه كسى معلوم است ؟!
• توضيح در مورد نسبت اغواء به خدا در ((رب بما اعوتينى ...))
• وجوهى كه مفسران براى توجيه حمل جمله : ((بما اغويتنى )) براضلال ابتدائى خدا ذكر كرده اند
• جواب كلى به مفسران مزبور
• معناى جمله : ((لا زينن لهم فى الارض )) و دلالت آن بر اينكه زمين ظرف اغواى شيطاناست
• مراد از ((عبادت مخلصين )) كه از اغواى شيطان مصون هستند
• معناى بر خدا بودن راه شيطان ((هذا صراط على مستقيم )
• آيه : ((ان عبادى ليس لك عليهم سلطان ...)) متضمن سه جواب به ابليس است
• رواياتى چند درباره نفخ روح در كالبد آدم عليه السلام
• مقصود از ((عبادى )) و استثناء در آيه شريفه و نقد نظر مفسران در اين خصوص
• اثبات سلطنت و ولايت براى ابليس ، با سلطنت مطلقه خدا منافات ندارد
• معناى اينكه جهنم هفت در دارد: ((لها سبعة الواب ...))
• ((متقين )) در آيه : ((ان متقين فى جنات ...)) اعم از ((مخلصين )) در آيه : ((الا عبادكمنهم المخلصين )) است
• نقد و ابطال سخن ((فخر رازى )) كه گفته است مراد از ((متقين )) كسانى است كه ازشرك بپرهيزند
• بيان حال متقين در ورودشان به بهشت
• قضاهاى رانده شده اى كه در قرآن حكايت شده است
• رواياتى درباره نفخ روح در كالبد آدم عليه السلام
• چند روايت درباره وقت يوم معلوم در آيه ((فانك من المنظرين الى يوم الوقت المعلوم ))
• روايتى در بيان مراد از درهاى جهنم در ذيل جمله : ((لها سبعة ابواب ...))
• چند روايت در تفسير و بيان مراد جمله : ((اخوانا على سرر متقابلين ))

• آيه ۲۶ - ۴۴
• تفسير :
• نكته ها:
• ۱ - تكبر و غرور سرچشمه بزرگترين بدبختيها است
• ۲ - شيطان بر چه كسانى تسلط مى يابد؟
• ۳ - درهاى جهنم !
• ۴ - ((گل تيره )) و ((روح خدا)).
• ۵ - جان چيست ؟
• ۶ - قرآن و خلقت انسان .

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- درخواست ابلیس براى ادامه حیات خویش تا روز قیامت، مورد اجابت خداوند قرار گرفت. (قال فإنک من المنظرین)

۲- موجودات دیگرى جز ابلیس، داراى حیات طولانى تا روز قیامت (فإنک من المنظرین) از اینکه خداوند، در جواب درخواست مهلت ابلیس مى فرماید: «تو از مهلت داده شدگانى» نکته فوق به دست مى آید.

۳- گفت و گوى مستقیم و بدون واسطه ابلیس با خداوند (قال ربّ فأنظرنى إلى یوم یبعثون. قال فإنک من المنظرین)

۴- هیچ کس، حتى مطرودین درگاه الهى و لعن شدگان، نباید از رحمت خداوند مأیوس شوند; بلکه باید خواسته هاى خویش را از او طلب کنند. (و إن علیک اللعنة إلى یوم الدین . قال ربّ فأنظرنى إلى یوم یبعثون . قال فإنک من المنظرین)

۵- امکان اجابت دعاى مطرودین درگاه الهى و لعن شدگان (فاخرج منها ... و إن علیک اللعنة ... قال ربّ فأنظرنى ...قال فإنک من المنظرین)

روایات و احادیث

۶- «و من خطبة له علیه السلام: ... فقال سبحانه: اسجدوا لأدم فسجدوا إلاّ إبلیس ... فأعطاه الله النظرة إستحقاقاً للسخطة و إستتماماً للبلیة وإنجازاً للعدة فقال: «إنک من المنظرین إلى یوم الوقت المعلوم»...; از امیرالمؤمنین(ع) روایت شده است که ضمن خطبه اى فرمود: خداى سبحان فرمود: بر آدم سجده کنید; پس ملائکه سجده کردند مگر ابلیس ... پس خدا به او مهلت عطا کرد تا استحقاق بیشترى براى سخط پیدا کند و آزمایش او تکمیل گردد و خدا به وعده خود وفا کند. پس فرمود: إنک من المنظرین إلى یوم الوقت المعلوم...».

۷- «قال أبوعبدالله(ع): إن على بن الحسین(ع) ... قال: ... یا من استجاب لأبغض خلقه إلیه إذ قال أنظرنى إلى یوم یبعثون، إستجب لى...; از امام صادق(ع) روایت شده است: على بن الحسین(ع) فرمود: اى کسى که [خواسته] مبغوض ترین خلق خود را اجابت کردى! آن گاه که گفت: «أنظرنى إلى یوم یبعثون» خواسته مرا اجابت فرما...».

موضوعات مرتبط

• ابلیس: اجابت استمهال ابلیس ۱; اجابت دعاى ابلیس ۷; عمر طولانى ابلیس ۲; فلسفه مهلت به ابلیس ۶; گفتگوى ابلیس با خدا ۳
• امیدوارى: امیدوارى به رحمت خدا ۴
• دعا: آداب دعا ۷
• لعن: اجابت دعاى مشمولان لعن ۵
• مطرودان خدا: اجابت دعاى مطرودان خدا ۵
• موجودات: طول عمر موجودات ۲
• یأس: ممنوعیت یأس از رحمت خدا ۴