الرعد ٢٣
ترجمه
| الرعد ٢٢ | آیه ٢٣ | الرعد ٢٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«عَدْنٍ»: جای ماندن و جاودانه بسر بردن (نگا: توبه / ). «جَنَّاتُ عَدْنٍ»: بَدَل کلّ از کلّ (عُقْبَی الدّارِ) است. «وَ مَن صَلَحَ ...»: همراه با کسی که مؤمن صالحی بوده باشد. «مِن کُلِّ بَابٍ»: از هر دری. مراد از هر طرف و از هر سوئی است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۲۶ - ۱۷، سوره رعد
- وصف طريق حق و باطل و بيان حال اهل حق و باطل با ذكر يكمثال
- معناى ((حق )) و ((باطل )) بدن موجودات وافعال
- طبيعت حق و باطل در ضمن بيان يك مثال
- بيان معناى ((كذلك يضرب الله الحق و الباطل ))
- مثل هايى كه ارباب بصيرت را به حقايق عالم غيب رهنمون مى سازند
- چند مطلب راجع به كليات معارف الهى كه ازمثل كف ، در آيه شريفه ، استفاده مى شود
- هيچ امر حقى معارض و مزاحم حق ديگر نيست
- منظور از ((حسنى )) كه اجابت كنندگان دعوت پرودرگارشان داراى آن هستند
- وصف گروندگان به حق و ((اولوالالباب )) و مقايسه آنان با جاهلان به حق
- حجت الهى فقط از طريق فطرت تمام نمى شود
- فرق ميان ((خشيت )) و ((خوف )) و موارد استعمال هر يك
- معناى : ((صبروا ابتغاء وجه ربهم ))
- اشاره به اينكه جهت عمل و الهى بودن آن مقصود حق گرايان مى باشد
- وجوهى كه درباره جهت اختلاف در بيان وصف اولوالالباب گفته شده است
- وجه اختلاف در بيان وصف اولواالالباب در آيه شريفه
- معناى ((عقبى الدار)) و نقطه مقابل آن ((سوءالدار))
- مژده به صله رحم كنندگان كه با ارحام صالح خويش در بهشت عدن جمع خواهند شد
- معناى جمله : ((و ما الحيوة الدنيا فى الآخرة الامتاع ))
- بحث روايتى
- رواياتى درباره صله رحم و پيوند ارتباط باآل محمد (عليه السلام ) در ذيل جمله : ((و الذين يصلون ...))
- چند روايت در ذيل جمله : ((و يخافون سوء الحساب ))
- روايتى درباره صبر و اقسام آن
نکات آیه
۱- بهشت ، سرانجام و فرجام حیات دنیاست. (أُولئک لهم عقبى الدار. جنّت عدن) «جنات عدن» عطف بیان و یا بدل براى «عقبى الدار» در آیه قبل است.
۲- بهشت عدن ، پاداش وفا کردن به پیمانهاى الهى ، نشکستن عهدها و برقرار کردن پیوندهایى که خدا به برقرارى آن امر کرده است. (الذین یوفون بعهد الله ... أُولئک لهم عقبى الدار. جنّت عدن)
۳- بهشت عدن ، پاداش صبر و استقامت بر فرمانهاى الهى ، برپا داشتن نماز و انفاق کردن (والذین صبروا ... أُولئک لهم عقبى الدار. جنّت عدن)
۴- بهشت عدن دربردارنده باغها و بوستانهاى متعدد (جنّت عدن)
۵- پدران ، همسران و فرزندان واردشدگان به بهشت عدن در صورتى که صالح باشند به ایشان ملحق خواهند شد. (جنّت عدن یدخلونها و من صلح من ءابائهم و أزوجهم و ذریّ-تهم)
۶- وارد شدگان به بهشت عدن متشکل از طایفه اى که بالأصاله مستحق آن جایگاهند و طایفه اى که به تبع آنان به آن جایگاه برین برده خواهند شد. (جنّت عدن یدخلونها و من صلح من ءابائهم و أزوجهم و ذریّ-تهم) عطف شدن «من صلح ...» بر ضمیر «یدخلون» حاکى است که طوایف مذکور (اباءهم و ...) از کسانى نیستند که داراى همه اوصاف یاد شده در آیات قبل باشند و در نتیجه بالأصاله مستحق جنات عدن باشند و گرنه لازم به عطف نبود زیرا جمله «یدخلونها» شامل آنان نیز مى شد.
۷- بهشت جایگاه صالحان است. (و من صلح من ءابائهم و أزوجهم و ذریّ-تهم)
۸- فرشتگان از هر سو براى تهنیت گویى به بهشتیان بر آنان وارد مى شوند. (والملئکة یدخلون علیهم من کل باب)
۹- بهشت عدن داراى دربهاى بسیار (والملئکة یدخلون علیهم من کل باب)
روایات و احادیث
۱۰- «قال رسول الله(ص): ... جنات عدن قضیب غرسه الله بیده ثم قال له: کن فکان ... ;[۱] از رسول خدا(ص) روایت شده است که فرمود: «جنات عدن» شاخه اى است که خداوند با دست خود کاشته سپس فرموده: [بهشت] باش ، پس آن شد ...».
۱۱- «رسول الله(ص) قال: جنة عدن و هى فى وسط الجنان ... فسورها یاقوت أحمر و حصاها اللؤلؤ ... ;[۲] از رسول خدا(ص) روایت شده است که فرمود: بهشت عدن در وسط بهشت هاست ... پس دیوار آن یاقوت سرخ و سنگریزه هاى آن لؤلؤ مى باشد ...».
۱۲- «عن أبى جعفر(ع) قال: سأل على(ع) رسول الله(ص): ... فقال: لماذا بنیت هذه الغرف (فى الجنة) یارسول الله؟ فقال: یا على تلک غرف بناها الله لأولیائه... فإذا دخل المؤمن إلى منازله فى الجنة ... فإذا استقرت لولىّ الله منازله فى الجنة... یبعث الله ألف ملک یهنّونه بالجنة ... فینتهون إلى أوّل باب من جنانه فیقولون للملک الموکل ... إستأذن لنا على ولىّ الله ... فیأذن لهم فیدخلون على ولىّ الله و هو فى الغرفة و لها ألف باب ... فیدخل کل ملک من باب من أبواب الغرفة فیبلّغونه رسالة الجبّار و ذلک قول الله: «و الملئکة یدخلون علیهم من کلّ باب» ; یعنى: من أبواب الغرفة «سلام علیکم بما صبرتم فنعم عقبى الدار»... ;[۳] از امام باقر(ع) روایت شده است که فرمود: حضرت على - علیه السلام - از رسول الله(ص) پرسید: اى رسول خدا! چرا این غرفه ها [دربهشت] ساخته شده است؟ فرمود: اى على! اینها غرفه هایى اند که خداوند آنها را براى دوستانش بنا کرده است، هنگامى که مؤمن وارد منزلهاى خود در بهشت شود و براى ولىّ خدا منزلهاى او در بهشت تثبیت گردد، خداوند هزار فرشته مى فرستد که بهشت را به او تهنیت گویند. آنها به اولین درب از بهشتهاى او مى رسند و به فرشته اى که گماشته آن جاست مى گویند: براى ما اذن ورود بر ولىّ خدا بگیر. آن گاه [او] به ایشان اذن مى دهد و بر ولىّ خدا وارد مى شوند، در حالى که او در غرفه خویش است و براى آن غرفه هزار درب است. آن گاه هر فرشته اى از یکى از دربهاى غرفه وارد مى شود و پیام خداى غالب را مى رساند و این است گفته خداوند: و الملائکة یدخلون علیهم من کلّ باب مقصود این است که از دربهاى غرفه وارد مى شوند [و مى گویند:] سلام علیکم بما صبرتم فنعم عقبى الدار».
موضوعات مرتبط
- انفاق: پاداش انفاق ۳
- بهشت: ۱ باغهاى بهشت عدن ۴; بهشت عدن ۶; حقیقت بهشت عدن ۱۰; درهاى بهشت عدن ۹; مکان بهشت عدن ۱۱; موجبات بهشت ۲، ۳; نعمتهاى بهشت عدن ۴; ویژگیهاى بهشت عدن ۵، ۱۱، ۱۲
- بهشتیان: ۲، ۷ اقسام بهشتیان ۶; پدران بهشتیان ۵; تبریک به بهشتیان ۸; سلام بر بهشتیان ۱۲; فرزندان بهشتیان ۵; همسران بهشتیان ۵; همنشینان بهشتیان ۵
- تکلیف: پاداش استقامت در تکلیف ۳
- خدا: عهد با خدا ۲
- دنیا: فرجام دنیا ۱
- روابط: پاداش روابط واجب ۲
- صالحان: صالحان در بهشت ۷
- صبر: پاداش صبر ۳
- عهد: پاداش وفاى به عهد ۲
- ملائکه: تبریک ملائکه ۸; سلام ملائکه ۱۲
- نماز: پاداش برپایى نماز ۳
