هود ٨٣
ترجمه
| هود ٨٢ | آیه ٨٣ | هود ٨٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مُسَوَّمَةً»: نشاندار. نشاندار به نشان عذاب و نشانه‌گیری شده به سوی نقطه معلوم و فرد معیّن. مسخّر و مسلّط. غیرقابل جلوگیری و پیشگیری. «مُسَوَّمَةً عِندَ رَبِّکَ»: سنگها به فرمان خدا مشخّص و معلوم شده بود که به کجا و به چه کسی اصابت کنند. سنگها از سوی خدا بر آنجا و ساکنان آن مسخّر و مسلّط شده بود و چیزی و کسی نمی‌توانست از آنها جلوگیری کند و مانع اجرای فرمان خدا شود (نگا: المنار، جلد، صفحه . «مَا هِیَ مِنَ الظَّالِمِینَ بِبَعِیدٍ»: چنین عذابی از سایر ستمکاران هم به دور نیست و مردمان ستم‌پیشه در هر عصر و زمانی باید انتظار این گونه مجازات را داشته باشند. سرزمین قوم لوط از ستمکاران مکّه چندان دور نیست و سر راه آنان در کوچهای زمستان و تابستان قرار دارد (نگا: حجر / ، صافّات / و .
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ أَمْطَرْنَا عَلَيْهِمْ مَطَراً... (۰) وَ أَمْطَرْنَا عَلَيْهِمْ مَطَراً... (۰) وَ الْمُؤْتَفِکَةَ أَهْوَى (۰)
تفسیر
- آيات ۸۳ - ۷۷، سوره هود
- مراد از ((بناتى )) و ((اطهرلكم )) در سخن لوط (ع ) به قوم خود: ((هؤ لاء بناتى هناطهرلكم ))
- معناى جواب قوم لوط (ع ) به او، كه گفتند: ((تو مى دانى كه ما، در دختران تو حقىنداريم ...)) و وجوهى كه در مورد آن گفته شده است
- توضيح اين كلام لوط (ع ) كه بعد از ماءيوس شدن از انصراف قوم خود گفت : ((لو انلى بكم قوة او آوى الى ركن شديد)). و اقوال مختلف در اين باره
- فرشتگان ماءمور عذاب ، خود را معرفى كرده ، به لوط (ع ) مى گويند از آن سرزمين دورشود
- عذاب و هلاك قوم لوط (ع ) با زيرورو شدن زمين و بارش سنگ
- تهديد همه ستمكاران به نزول عذابى همانند عذاب قوم لوط (ع ) بر آنان
- بحث روايتى (رواياتى درباره قوم لوط، فرشتگان ميهمانان لوط و داستان هلاكت قوم او)
- داستان لوط (ع ) و قوم او از زبان امام باقر عليه السلام
- بررسى روايتى كه متضمن بيان كيفيت مخصوصى در مورد زيرو رو شدن سرزمين قوملوط (ع ) است و بيان ضعف آن
- سخن صاحب المنار در رد آنچه درباره كيفيت زيرو رو كردن سرزمين قوم لوط (ع ) توسطجبرئيل ، نقل شده است
- نقاط ضعف در سخنان صاحب المنار
- حجت اخبار مربوط به مسائلى كه موضوع حكم تكليف نيستند، تعبدپذير وقابل جعل شرعى نيست
- توجيه مراد از (ركن شديد) كه لوط (ع ) تمناى وجود آنرا در خانه اش مى كرد
- ۱- داستان قوم لوط در قرآن
- ۲- عاقبت امر قوم لوط (ع )
- ۳- شخصيت معنوى لوط (ع )
- ۴- داستان لوط و قوم او در تورات
- نقاط تفاوت بين داستان قوم لوط در تورات فعلى و آنچه در قرآن كريم آمده است
نکات آیه
۱- سنگهاى فرو ریخته شده برقوم تبه کار لوط ، سنگهایى داراى علامتى ویژه که تنها خداوند به آن علامت آگاه بود. (مسوّمة عند ربک) «سیمة» و «سیماء» به معناى نشانه و علامت است و «تسویم» (مصدر مسوّمة) به معناى قرار دادن نشانه مى باشد. بنابراین «مسوّمة»; یعنى ، نشان دار و داراى علامت. در برداشت فوق «عند ربک» متعلق به «مسوّمة» گرفته شده است.
۲- سنگهاى فرو ریخته بر قوم لوط ، در جایگاهى بود که غیر از خداوند ، کسى بدان دسترسى نداشت. (حجارة من سجیل منضود. مسوّمة عند ربک) برداشت فوق، مبتنى بر این نکته است که «عند ربک» همانند «مسوّمة» صفت براى «حجارة» باشد نه متعلق به «مسوّمة». بر این اساس «عند ربک» گویاى این است که سنگهاى نازل شده در نزد خدا بود; یعنى، در جایگاهى بود که تنها خداوند بدان دسترسى داشت.
۳- کیفر ستم کاران و گنه پیشگان ، مقتضاى ربوبیت خداوند و در جهت تدبیر امور انسانهاست. (مسوّمة عند ربک)
۴- قوم لوط ، به خاطر آلوده بودن به عمل شنیع لواط ، در پیشگاه خداوند مردمى ستمکار محسوب مى شدند. (و ما هى من الظلمین ببعید)
۵- دیار قوم لوط ، در فاصله اى نه چندان دور از سرزمین مکه قرار داشت. (و ما هى من الظلمین ببعید) برداشت فوق ، مبتنى بر این است که ضمیر «هى» به قریه یا قریه هاى قوم لوط باز گردد و مقصود از «الظالمین» مشرکان و کافران مکه باشد.
۶- خداوند ، مشرکان و کافران به پیامبر(ص) را به کیفرهاى دنیوى و فرو ریختن سنگهاى عذاب تهدید کرد. (و ما هى من الظلمین ببعید) واقع شدن جمله «و ما هى ...» پس از مخاطب قرار دادن پیامبر(ص) (عند ربک) مى تواند قرینه بر این باشد که: از مصداقهاى مورد نظر براى «الظالمین» مشرکان و کافران عصر بعثت است.
۷- جوامع ستمگر ، در معرض گرفتار شدن به کیفرهاى دنیوى و در خطر هدف قرار گرفتن سنگهاى عذاب (و ما هى من الظلمین ببعید) «هى» مى تواند به قریه یا قریه هایى که از سیاق کلام برمى آید، باز گردد و مى تواند به «حجارة» در آیه قبل ارجاع شود. معناى جمله «و ما هى ...» بنابر احتمال دوم چنین است: آن سنگهاى کذایى دور از ستمگران نیست; یعنى، ستمگران در معرض چنین عذابهایى اند و آن گونه سنگها براى آنان مهیاست.
۸- همجنس بازى ، ظلم است و جوامع مبتلا به آن ، در معرض عذابهاى دنیوى اند. (و ما هى من الظلمین ببعید) مصداق مورد نظر براى «الظالمین» به قرینه آیات گذشته ، همجنس بازان مى باشد.
۹- خداوند ، انسانها را به مطالعه آثار گذشتگان و عبرت گیرى از فرجام شوم ستم کاران ، فرا خوانده است. (و ما هى من الظلمین ببعید) بر اساس اینکه مراد از ضمیر «هى» آبادیهاى قوم لوط باشد ، هدف از جمله «ما هى ...» ترغیب انسانها به گذر کردن بر دیار قوم لوط و دیدن آثار عذاب الهى است; تا بدین وسیله عبرت گیرند.
روایات و احادیث
۱۰- «عن أبى جعفر(ع): ... قال الله عزوجل لمحمد(ص): «و ما هى من الظالمین ببعید» من ظالمى أمتک إن عملوا ما عمل قوم لوط ...;[۱] از امام باقر(ع) روایت شده است: ... خداوند به حضرت محمد(ص) فرمود: آن سنگها از ظالمان به دور نیست; یعنى ، ظالمان امت تو اگر عمل قوم لوط را انجام دادند».
موضوعات مرتبط
- انسان: دعوت ازانسان ها ۹; مدبر انسان ها ۳
- خدا: آثار ربوبیت خدا ۳; تهدیدهاى خدا ۶; دعوتهاى خدا ۹; علم خدا ۱
- سرزمینها: جغرافیاىسرزمین قوم لوط ۵; سرزمین قوم لوط ومکه۵
- سنگ: تهدید به بارش سنگ ۶
- ظالمان: ۴ بارش سنگ بر ظالمان ۷; عبرت از فرجام ظالمان ۹; کیفر دنیوى ظالمان ۷; کیفر ظالمان ۳; مطالعه فرجام ظالمان ۹; نزدیکى عذاب ظالمان ۱۰
- ظلم: موارد ظلم ۴، ۸
- عبرت: عوامل عبرت ۹
- عذاب: تهدید به عذاب ۶; عذاب با سجّیل ۱، ۷
- قوم لوط: جایگاه سنگهاى عذاب قوم لوط ۲; ظلم قوم لوط ۴; لواط در قوم لوط ۴; نشانه سنگهاى عذاب قوم لوط ۱
- کافران: تهدید کافران ۶
- کیفر: تهدید به کیفر هاى دنیوى ۶
- گناهکاران: کیفر گناهکاران ۳
- لواط: ظلم لواط ۸
- محمد(ص): کیفر کافران به محمد(ص) ۶
- مشرکان: تهدید مشرکان ۶
- همجنس بازان: عذاب دنیوى همجنس بازان ۸
- همجنس بازى: ظلم همجنس بازى ۸
منابع
- ↑ کافى ، ج ۵ ، ص ۵۴۶ ، ح ۵; نورالثقلین ، ج ۲ ، ص ۳۷۷ ، ح ۱۵۵.
