يونس ٩٨

فَلَوْ لاَ کَانَتْ‌ قَرْيَةٌ آمَنَتْ‌ فَنَفَعَهَا إِيمَانُهَا إِلاَّ قَوْمَ‌ يُونُسَ‌ لَمَّا آمَنُوا کَشَفْنَا عَنْهُمْ‌ عَذَابَ‌ الْخِزْيِ‌ فِي‌ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ مَتَّعْنَاهُمْ‌ إِلَى‌ حِينٍ‌

ترجمه

چرا هیچ یک از شهرها و آبادیها ایمان نیاوردند که (ایمانشان بموقع باشد، و) به حالشان مفید افتد؟! مگر قوم یونس، هنگامی که آنها ایمان آوردند، عذاب رسوا کننده را در زندگی دنیا از آنان برطرف ساختیم؛ و تا مدّت معیّنی [= پایان زندگی و اجلشان‌] آنها را بهره‌مند ساختیم.

|چرا هيچ شهرى نبود كه [به موقع‌] ايمان بياورد تا ايمان او سودش دهد؟ مگر قوم يونس كه وقتى ايمان آوردند عذاب خوارى را در زندگى دنيا از آنها برداشتيم و تا مدتى [از زندگى دنيا] برخوردارشان كرديم

چرا هيچ شهرى نبود كه [اهل آن‌] ايمان بياورد و ايمانش به حال آن سود بخشد؟ مگر قوم يونس كه وقتى [در آخرين لحظه‌] ايمان آوردند، عذاب رسوايى را در زندگى دنيا از آنان برطرف كرديم، و تا چندى آنان را برخوردار ساختيم.

پس چرا باید از هیچ شهری در وقتی که ایمانشان سود می‌بخشد ایمان نیاورند (و تا زمان معاینه عذاب لجاجت کنند) و تنها قوم یونس باشند که چون ایمان آوردند ما عذاب ذلت را در دنیا از آنها برداشتیم و تا زمانی معین (که وقت مرگ طبیعی بود) آنها را متمتّع و بهره‌مند گردانیدیم.

پس چرا هیچ شهری نبوده است که [اهلش] ایمان بیاورد تا ایمانشان به آنان سود دهد؟ مگر قوم یونس که وقتی ایمان آوردند، عذاب رسوایی را در زندگی دنیا از آنان برطرف کردیم و آنان را تا پایان عمرشان [از الطاف و نعمت های خود] برخوردار نمودیم.

چرا مردم هيچ قريه‌اى به هنگامى كه ايمانشان سودشان مى‌داد ايمان نياوردند مگر قوم يونس كه چون ايمان آوردند عذاب ذلت در دنيا را از آنان برداشتيم و تا هنگامى كه اجلشان فرا رسيد از زندگى برخوردارشان كرديم.

چرا اهل هیچ شهری [بهنگام‌] ایمان نیاورد که ایمانش سود دهد، مگر قوم یونس که چون [بهنگام‌] ایمان آوردند، عذاب رسواگر را در زندگانی دنیویشان از آنان برداشتیم و آنان را تا زمانی [معین‌] بهره‌ور ساختیم‌

پس چرا هيچ آبادى و شهرى نبود كه مردمش ايمان بياورند و ايمانشان سودشان دهد مگر قوم يونس، كه چون ايمان آوردند عذاب خوارى و رسوايى را در زندگى اين جهان از آنان برداشتيم و آنان را تا هنگامى- تا زمان مرگشان- برخوردار كرديم.

هیچ قوم و ملّتی (که در شهرها در گذشته زندگی می‌کرده‌اند به طور دسته‌جمعی در برابر پیغمبران الهی به موقع) ایمان نیاورده‌اند تا ایمانشان برایشان سودمند باشد، مگر قوم یونس که چون ایمان آوردند، عذاب خوارکننده را در دنیا از آنان به دور داشتیم و ایشان را تا مدّت زمانی (که خواسته‌ایم بمانند، از زندگی) برخوردار کردیم.

پس چرا هرگز هیچ گروهی نبوده است که (به هنگام عذاب) ایمان بیاورد، پس ایمانشان به حالشان سودی بخشد؟ مگر قوم یونس که وقتی (در آخرین لحظات) ایمان آوردند، عذاب رسوایی را در زندگی دنیا از آنان بر طرف کردیم و تا چندی آنان را برخوردار ساختیم (چندان که توبه خود را نشکنند).

پس چرا نبود شهری که ایمان آورد و سود دهدش ایمانش مگر قوم یونس هنگامی که ایمان آوردند برگشودیم از ایشان عذاب خواری را در زندگانی دنیا و کامیابیشان دادیم تا سرآمدی‌

يونس ٩٧	آیه ٩٨	يونس ٩٩
سوره : سوره يونس نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«فَلَوْلا»: چرا نمی‌بایست که. «قَرْیَةٌ»: شهر. مراد مردمان شهر است و انبیاء همه در شهرها مبعوث شده‌اند. «الْخِزْیِ»: خواری و رسوائی. در اینجا معنی خوارکننده و رسواکننده دارد. یادآوری این نکته لازم است که اخطارها و هشدارهائی که معمولاً قبل از عذاب نهائی می‌آید، برای قوم یونس به قدر کافی بیدارکننده بود و آنان این اخطارها را جدّی گرفتند و از زشتیها و پلشتیها توبه کردند و توبه آنان پذیرای آستان خدا گردید.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ ذَا النُّونِ‌ إِذْ ذَهَبَ‌ مُغَاضِباً... (۱) فَآمَنُوا فَمَتَّعْنَاهُمْ‌ إِلَى‌... (۳)

وَ لَوْ أَنَ‌ أَهْلَ‌ الْقُرَى‌ آمَنُوا... (۳) يَا حَسْرَةً عَلَى‌ الْعِبَادِ مَا... (۱) وَ أَرْسَلْنَاهُ‌ إِلَى‌ مِائَةِ أَلْفٍ‌... (۰) فَآمَنُوا فَمَتَّعْنَاهُمْ‌ إِلَى‌... (۵) إِنَّا کَاشِفُو الْعَذَابِ‌ قَلِيلاً... (۲) وَ کَذٰلِکَ‌ مَا أَرْسَلْنَا مِنْ‌... (۱) کَذٰلِکَ‌ مَا أَتَى‌ الَّذِينَ‌ مِنْ‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۱۰۳ - ۹۴، سوره يونس
• استشهاد از اهل كتاب براى اثبات حقانيت معارف قرآن مجيد
• مراد از حتمى شدن كلمه پروردگار، كه در بيان علت زيانكارى مكذبين آمده است ، حتمىشدن عذاب آتش است بر آنها
• سه نكته كه از آيات گذشته روشن گرديد
• معناى استثناء ((الا قوم يونس )) در آيه : ((فلو لا كانت قرية آمنت ...))و اشاره به بعضوجوهى كه در معناى اين استثناء گفته شده است
• معناى اينكه هيچ كس جز به اذن خدا ايمان نمى آورد
• در آيه شريفه : ((و ما كان لنفس ...)) از شك و ترديد (درمقابل ايمان ) به رجس و پليدى تعبير شده است
• وعده خداوند به نجات دادن مؤ منين از امت اسلام ، همانطور كه پيامبران و مؤ منين از اممگذشته را نجات داد
• بحث روايتى
• (رواياتى در ذيل آيه : ((و ان كنت فى شك ...))، قوم يونس و...)

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - سرگذشت اقوام تکذیب کننده پیشین، شاهد صدق این ادعاست که محکومان به عذاب استیصال، توفیق ایمان آوردن را تا لحظه وقوع عذاب از دست خواهند داد. (إن الذین حقت علیهم کلمت ربک لایؤمنون ... فلولا کانت قریة ءامنت فنفعها إیمنها) با توجّه به ارتباط این آیه با آیه قبل، جمله «فلولا کانت قریة آمنت»، مى تواند جواب براى شرط مقدر باشد و تقدیر آن چنین مى شود: «إن کنت فى شک من هذا فلولا کانت ...»; یعنى، اگر در این مطلب (کسانى که از سوى خداوند محکوم به عذاب استیصال شوند تا لحظه وقوع عذاب، ایمان نخواهند آورد) تردید دارید، پس بگویید: چرا و به چه دلیل، اقوام تکذیب کننده پیشین تا لحظه وقوع عذاب ایمان نیاوردند؟

۲ - هیچ قومى از اقوام تکذیب کننده سابق - به جز قوم یونس - پیش از نزول عذاب استیصال، به دست کشیدن از تکذیب پیامبر خود و اظهار ایمان به او موفق نشدند. (فلولا کانت قریة ءامنت فنفعها إیمنها إلا قوم یونس)

۳ - ایمان ثمربخش و مورد قبول خداوند، ایمانى است که از روى اختیار و پیش از نزول عذاب استیصال باشد. (إن الذین حقت علیهم ... لایؤمنون ... حتى یروا العذاب الألیم. فلولا کانت قریة ءامنت فنفعها إیمنها)

۴ - ایمان اجبارى و از روى استیصال، مورد قبول خداوند واقع نشده و ثمربخش نخواهد بود. (إن الذین حقت علیهم ... لایؤمنون ... حتى یروا العذاب الألیم. فلولا کانت قریة ءامنت فنفعها إیمنها)

۵ - سرزنش شدن اقوام پیشین، به خاطر عدم ایمان به موقع و ثمربخش (فلولا کانت قریة ءامنت فنفعها إیمنها) «لولا» به معناى «هلّا» است که براى ملامت بر گذشته و ترغیب بر آینده است (لسان العرب).

۶ - قوم یونس، پیامبر خویش را در آغاز تکذیب کرده و از ایمان آوردن به دعوتهاى او سرباز زدند. (إلا قوم یونس لما ءامنوا کشفنا عنهم عذاب)

۷ - قوم یونس بر اثر تکذیب پیامبر خود و سرباز زدن از ایمان به دعوتهاى او، در معرض عذاب استیصال قرار گرفتند. (إلا قوم یونس لما ءامنوا کشفنا عنهم عذاب الخزى فى الحیوة الدنیا)

۸ - از تمام اقوام تکذیب کننده پیشین، تنها قوم یونس پیش از وقوع عذاب استیصال، از تکذیب دست برداشته و ایمان آوردند. (فلولا کانت قریة ءامنت فنفعها إیمنها إلا قوم یونس لما ءامنوا کشفنا عنهم عذاب الخزى)

۹ - جامعه هاى کفرپیشه و تکذیب گر، در معرض عذاب ذلتبار الهى اند. (فلولا کانت قریة ءامنت ... لها ءامنوا کشفنا عنهم عذاب الخزى)

۱۰ - خداوند، توبه و ایمان قوم یونس را پذیرفت و عذاب استیصال را از آنان برداشت. (إلا قوم یونس لما ءامنوا کشفنا عنهم عذاب الخزى فى الحیوة الدنیا)

۱۱ - ایمان به موقع قوم یونس موجب شد که آنان تا پایان عمر، همراه با برخوردارى از مواهب دنیوى، به زندگى خویش ادامه دهند. (إلا قوم یونس لما ءامنوا کشفنا عنهم عذاب الخزى ... و متعنهم إلى حین)

۱۲ - عذاب استیصال، عذابى شکننده و ذلتبار است. (کشفنا عنهم عذاب الخزى)

۱۳ - تکذیب کنندگان پیامبران، مردمى مستکبر و سرکش بوده اند. (عذاب الخزى) «خزى» به معناى خوارى و ذلت است، اضافه «عذاب» به «خزى» از باب اضافه موصوف به صفت مى باشد. توصیف عذاب به خزى مى تواند اشاره به این حقیقت داشته باشد که خداوند، عذاب استیصال را در ازاى وضعیت روحى و عملکرد عذاب شوندگان، مقرر کرده است و چون تکذیب گران پیامبران، مردمانى مستکبر و سرکش بودند، خداوند آنان را گرفتار عذابى کرد که آنان را بشکند و به ذلت بکشاند.

۱۴ - سرگذشت قوم یونس، درسى بزرگ براى جوامع بشرى است. (فلولا کانت قریة ءامنت فنفعها إیمنها إلا قوم یونس) با توجّه به اینکه از سرگذشت قوم یونس در این سوره تنها همین جمله آن هم به صورت بخشى از یک آیه آمده و بدین جهت قابل مقایسه با سرگذشت قوم موسى و نوح نیست ولى در عین حال بر این سوره به جاى نام نوح یا موسى نام یونس نهاده شده، مى توان برداشت فوق را استفاده کرد.

موضوعات مرتبط

• آیات خدا: عذاب ذلت بار مکذبان آیات خدا ۹
• اقوام: تاریخ اقوام پیشین ۲، ۸; سرزنش اقوام پیشین ۵; سرنوشت اقوام پیشین ۱
• انبیا: آثار تکذیب انبیا ۷; استکبار مکذبان انبیا ۱۳; عصیان مکذبان انبیا ۱۳; کفر مکذبان انبیا ۲، ۸
• ایمان: آثار ایمان ۱۱; اختیار در ایمان ۳; اکراه در ایمان ۴; ایمان ارزشمند ۳; ایمان بىثمر ۴، ۵; ایمان مقبول ۳; ایمان هنگام عذاب ۲; محرومان از ایمان ۱، ۲
• عبرت: عوامل عبرت ۱۴
• عذاب: اهل عذاب ۷; دلایل کفر اهل عذاب ۱; دلایل محرومیت اهل عذاب ۱; سختى عذاب استیصال ۱۲; عذاب ذلت بار ۹، ۱۲; مراتب عذاب ۹، ۱۲; موجبات عذاب استیصال ۷
• قوم یونس: ایمان قوم یونس ۲، ۸، ۱۱; عبرت از فرجام قوم یونس ۱۴; قبول ایمان قوم یونس ۱۰; قبول توبه قوم یونس ۱۰; قصه قوم یونس ۶، ۷، ۱۰; کفر قوم یونس ۶; موجبات حیات قوم یونس ۱۱
• کافران: عذاب ذلت بار کافران ۹
• مستکبران: ۱۳
• یونس: مکذبان یونس ۶