المائدة ١٦

يَهْدِي‌ بِهِ‌ اللَّهُ‌ مَنِ‌ اتَّبَعَ‌ رِضْوَانَهُ‌ سُبُلَ‌ السَّلاَمِ‌ وَ يُخْرِجُهُمْ‌ مِنَ‌ الظُّلُمَاتِ‌ إِلَى‌ النُّورِ بِإِذْنِهِ‌ وَ يَهْدِيهِمْ‌ إِلَى‌ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ‌

ترجمه

خداوند به برکت آن، کسانی را که از خشنودی او پیروی کنند، به راه‌های سلامت، هدایت می‌کند؛ و به فرمان خود، از تاریکیها به سوی روشنایی می‌برد؛ و آنها را به سوی راه راست، رهبری می‌نماید.

خدا هر كس را كه در پى جلب رضاى اوست، به وسيله آن [كتاب‌] به راه‌هاى امن و سلامت رهنمون مى‌شود، و به خواست خود، آنها را از تاريكى‌ها به نور مى‌برد و به راهى راست هدايتشان مى‌كند

خدا هر كه را از خشنودى او پيروى كند، به وسيله آن [كتاب‌] به راه‌هاى سلامت رهنمون مى‌شود، و به توفيق خويش، آنان را از تاريكيها به سوى روشنايى بيرون مى‌برد و به راهى راست هدايتشان مى‌كند.

خدا بدان کتاب هر کس را که از پی خشنودی او رود به راههای سلامت هدایت کند و آنان را از تاریکی‌های (جهل و گناه) بیرون آورد و به عالم نور داخل گرداند و به راه راست رهبری کند.

خدا به وسیله آن [نور و کتاب] کسانی را که از خشنودی او پیروی کنند به راه های سلامت راهنمایی می کند، و آنان را به توفیق خود از تاریکی ها [یِ جهل، کفر، شرک و نفاق] به سوی روشناییِ [معرفت، ایمان و عمل صالح] بیرون می آورد، و به جانب راه راست هدایت می کند.

تا خدا بَدان هر كس را كه در پى خشنودى اوست به راه‌هاى سلامت هدايت كند و به فرمان خود از تاريكى به روشناييشان ببرد و آنان را به راه راست هدايت كند.

که خداوند در پرتو آن کسانی را که از رضای او پیروی می‌کنند به راههای امن و عافیت رهنمون می‌گردد، و آنان را به توفیق خویش از تاریکیها به سوی روشنایی بازمی‌برد و به راه راست هدایتشان می‌کند

كه خداوند به وسيله آن هر كه را پيرو خشنودى او باشد به راه‌هاى سلامت راه مى‌نمايد و آنان را به خواست خود از تاريكيها به روشنايى بيرون مى آرد و به راه راست راه مى‌نمايد.

خداوند با آن (کتاب) کسانی را به راههای امن و امان (از ترس و هراس دنیا و آخرت) هدایت می‌کند که جویای خوشنودی او باشند، و با مشیّت و فرمان خود، آنان را از تاریکیهای (کفر و جهل) بیرون می‌آورد و به سوی نور (ایمان و علم) می‌برد، و ایشان را به راه راست رهنمود می‌شود.

خدا هر کس را که خشنودیش را پیروی کند، به وسیله‌ی آن (کتاب) به راه‌های سلامت رهنمون می‌شود و به اذن خویش، آنان را از تاریکی‌ها سوی روشنایی برون می‌برد و به راهی راست رهبریشان می‌کند.

هدایت می‌کند خدا بدان هر که را پیرو خوشنودی او باشد به راه‌های آشتی (و آرامش) و برون می‌برد ایشان را از تاریکیها به سوی روشنائی به اذن خود و رهبریشان می‌کند به راهی راست‌

المائدة ١٥	آیه ١٦	المائدة ١٧
سوره : سوره المائدة نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٠ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«رِضْوَانَهُ»: خوشنودی کامل خود. «سُبُلَ السَّلامِ»: راههای امن و امان. راه نجات. «بِإِذْنِهِ»: برابر خواست و فرمان خود.

تفسیر

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- خداوند کسانى را که در پى جلب رضایت اویند در راههاى سلامت، امنیت و صلح قرار مى دهد. (یهدى به اللّه من اتبع رضونه سبل السلم) مراد از هدایت، رساندن به راههاى سلامت است، نه فقط راهنمایى به آن. چون صرف راهنمایى براى همه انسانها موجود است، چه در پى رضایت الهى باشند و یا نباشند.

۲- خداوند، هدایتگر انسانها به راههاى سلامت، امنیت و صلح، به وسیله پیامبر (ص) و قرآن (یهدى به اللّه من اتبع رضونه سبل السلم) مقصود از ضمیر «به»، پیامبر (ص) نیز مى تواند باشد. زیرا پیامبر (نور) و قرآن (کتاب مبین) پیگیر هدفى واحد هستند و به منزله یک چیز به شمار مى آیند.

۳- قرآن و پیامبر (ص)، داراى حقیقتى واحد و هدفى یکسان (هدایت بشر) (یهدى به اللّه من اتبع رضونه سبل السلم) ارجاع ضمیر مفرد «به» به قرآن و پیامبر (ص) بیانگر این معناست که آنها داراى یک حقیقت هستند و در هدایتگرى یک چیز به شمار مى آیند.

۴- انسان، زمینه ساز هدایت (سرنوشت) خویش (یهدى ... من اتبع رضونه)

۵- اهمیت تحصیل رضایت خداوند (من اتبع رضونه)

۶- رسیدن به راههاى سلامت و امنیت، از اهداف رسالت پیامبر (ص) (قد جاءکم رسولنا ... یهدى به اللّه من اتبع رضونه سبل السلم)

۷- صلح و امنیت، در سایه هدایتهاى انبیاى الهى (یهدى به اللّه من اتبع رضونه سبل السلم)

۸- رفع کینه و دشمنى اهل کتاب با یکدیگر در گرو پیروى از پیامبر (ص) و جلب رضوان الهى (فاغرینا بینهم العداوة و البغضاء ... یهدى به اللّه من اتبع رضونه)

۹- قرآن و پیامبر (ص)، خارج کننده انسانها از تاریکى و گمراهى به نور و هدایت با اذن خداوند (و یخرجهم من الظلمت إلى النور باذنه) در برداشت فوق «باذنه» متعلق به «یخرجهم» گرفته شده است. بر این مبنا ضمیر در «یخرجهم» باید به «نور» و «کتاب» برگردانده شود، نه به «اللّه»، چون معنا ندارد که خدا با اذن خودش کارى انجام دهد.

۱۰- خداوند، خارج کننده انسانها از ظلمت و تاریکى به نور و هدایت (یخرجهم من الظلمت إلى النور) بنابر اینکه ضمیر فاعلى در «یخرجهم» به «اللّه» برگردانده شود. بر این مبنا «باذنه» به معناى «بعلمه» خواهد بود.

۱۱- تعدد راههاى گمراهى و باطل، و یکتایى راه هدایت و حق (و یخرجهم من الظلمت إلى النور) برداشت فوق با توجه به جمع بودن «ظلمات» و مفرد بودن «نور» استفاده مى شود.

۱۲- دستیابى انسان به هدایت، به اذن خداوند است. (یخرجهم من الظلمت إلى النور باذنه)

۱۳- انسانها، تنها با اذن و خواست خداوند مى توانند در پى جلب رضایت و خشنودى او باشند.* (من اتبع رضونه ... باذنه) بنابر اینکه «باذنه» متعلق به «اتبع» باشد، نه «یخرجهم».

۱۴- انسانها در اعمال خویش نه مجبورند و نه رها و آزاد. (امر بین الامرین). (من اتبع رضونه ... باذنه)

۱۵- قرآن و پیامبر (ص)، هدایتگر انسانها به راه مستقیم (و یهدیهم إلى صرط مستقیم) بنابر اینکه فاعل «یهدیهم»، قرآن و پیامبر (ص) باشد.

۱۶- خداوند، هدایتگر انسانها به راه مستقیم (و یهدیهم إلى صرط مستقیم) بنابر اینکه فاعل «یهدیهم» خدا باشد. نیاوردن قید «باذنه»، مؤید این احتمال است.

۱۷- هدف نهایى انبیا، هدایت انسانها به صراط مستقیم (یهدیهم إلى صرط مستقیم) از اینکه به هنگام شمارش اهداف رسالت، هدایت به صراط مستقیم در آخر آمده است، برداشت فوق استفاده مى شود.

۱۸- صراط مستقیم، راهى والاتر از سبل السلام و نیازمند هدایتى ویژه (یهدى به اللّه من اتبع رضونه سبل السلم ... و یهدیهم إلى صرط مستقیم) مقدم داشتن هدایت به «سبل السلام» بر هدایت به «صراط مستقیم»، گویاى این است که براى رسیدن به صراط مستقیم باید از «سبل السلام» گذشت.

۱۹- دستیابى اهل کتاب به راههاى سلامت و رهایى آنان از گمراهیها و قرار گرفتن آنان در صراط مستقیم، در گرو ایمان به قرآن و پیامبر (ص) (یاهل الکتب قد جاءکم رسولنا ... یهدیهم إلى صرط مستقیم)

موضوعات مرتبط

• امنیت: اهمیّت امنیت ۲، ۶ ; عوامل امنیت ۱، ۷
• انبیا: اهداف انبیا ۶، ۱۷ ; نقش انبیا ۷ ; هدایتگرى انبیا ۷
• انسان: سرنوشت انسان ۴ ; نقش انسان ۴
• اهل کتاب: دشمنى اهل کتاب ۸
• ایمان: آثار ایمان ۱۹ ; ایمان به قرآن ۱۹ ; ایمان به محمّد (ص) ۱۹ ; متعلق ایمان ۱۹
• باطل: تعدد راههاى باطل ۱۱
• بُغض: عوامل رفع بُغض ۸
• جبر و اختیار:۱۴
• خدا: آثار رضایت خدا ۸ ; اذن خدا ۹، ۱۲، ۱۳ ; افعال خدا ۱۰ ; جلب رضایت خدا ۱۳ ; رضایت خدا ۵ ; هدایت خدا ۲، ۷، ۱۰، ۱۶
• دشمنى: عوامل رفع دشمنى ۸
• رشد: عوامل رشد ۱۹
• سبل السلام: ارزش سبل السلام ۱۸
• سبیل اللّه:۱۱
• صراط مستقیم:۱۵، ۱۶، ۱۷، ۱۹ ارزش صراط مستقیم ۱۵، ۱۶، ۱۷، ۱۹ ۱۸
• صلح: اهمیّت صلح ۲ ; عوامل صلح ۱، ۷، ۱۹
• طالبان رضایت خدا:۱
• ظلمت: خروج از ظلمت ۱۰
• قرآن: اهداف قرآن ۳ ; نقش قرآن ۲، ۹، ۱۵ ; هدایتگرى قرآن ۳، ۱۵
• گمراهى: تعدد راههاى گمراهى ۱۱ ; موانع گمراهى ۹ ; نجات از گمراهى ۱۹
• محمّد (ص): آثار اطاعت از محمّد (ص) ۸ ; اهداف محمّد (ص) ۳، ۶ ; محمّد (ص) و قرآن ۳ ; نقش محمّد (ص) ۲، ۹، ۱۵ ; هدایتگرى محمّد (ص) ۳، ۱۵
• نور: و ظلمت ۹
• هدایت: زمینه هدایت ۴ ; عوامل هدایت ۹، ۱۰، ۱۲، ۱۵، ۱۶، ۱۷ ; هدایت به نور ۱۰ ; هدایت خاص ۱۸