النساء ٤٢
ترجمه
| النساء ٤١ | آیه ٤٢ | النساء ٤٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«لَوْ تُسَوَّی بِهِمُ الأَرْضُ»: کاش زمین بر روی آنان صاف می‌شد! کاش می‌شد زمین از هم بشکافد و آنان را ببلعد و دوباره به هم برآید! کاش همچون زمین خاک بودند و از عقاب و عذاب می‌رستند!
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
إِنَّا أَنْذَرْنَاکُمْ عَذَاباً... (۱)
ثُمَ لَمْ تَکُنْ فِتْنَتُهُمْ... (۰) قُلْ أَ إِنَّکُمْ لَتَکْفُرُونَ... (۲)
تفسیر
نکات آیه
۱- نیستى و نابودى، آرزوى کافران و عصیانگران بر پیامبر (ص)، در قیامت (یومئذ یودّ الذین کفروا و عصوا الرسول لو تسوّى بهم الارض) «لو» در «لو تسوّى» به معناى لیت (اى کاش) است، و جمله «لو تسوّى ... » کنایه از هیچ و پوچ شدن است.
۲- شرمسارى و رسوایى بى اندازه کافران به خدا و منکران معاد در قیامت (ماذا علیهم لو امنوا ... یومئذ یودّ الذین کفروا ... لو تسوّى بهم الارض) به دلیل آیات گذشته، مراد از کفر، کفر به خدا و معاد است.
۳- صحنه شهادت پیامبر (ص) در قیامت، موجب شرم و تأسف بى اندازه کافران (و جئنا بک على هؤلاء شهیداً. یومئذ یودّ الذین کفروا ... لو تسوّى بهم الارض) «یومئذ» متعلق به «شهیداً» است. یعنى آن روز که پیامبر (ص) بر اعمال گواهى دهد.
۴- عصیان از فرمانهاى پیامبر (ص)، موجب سرافکندگى و شرمسارى مرگبار در قیامت (و عصوا الرسول لو تسوّى بهم الارض)
۵- انکار رسالت پیامبر اسلام (ص)، موجب سرافکندگى و شرمسارى در قیامت (یومئذ یودّ الذین کفروا و عصوا الرسول لو تسوّى بهم الارض) «الرسول» مى تواند از باب تنازع، مفعول «کفروا» نیز باشد.
۶- عصیان از فرمانهاى پیامبر (ص)، کفر به آن حضرت است. (یومئذ یودّ الذین کفروا و عصوا الرسول) چنانچه «الرسول»، مفعول «کفروا» گرفته شود، به نظر مى رسد جمله «عصوا»، بیان و تفسیر انکار رسالت باشد; یعنى انکار پیامبر (ص) در عمل.
۷- لزوم تبعیت از اوامر حکومتى پیامبر(ص). (و عصوا الرسول) در صورتى نافرمانى از رسول خدا مصداق پیدا مى کند که آن حضرت غیر از دستوراتى که از جانب خدا ابلاغ مى کند خود نیز داراى اوامرى باشد که از آنها به اوامر حکومتى تعبیر مى شود.
۸- پشیمانى و تأسف شدید کافران در قیامت از کتمان کردن حقایق در دنیا (یومئذ یودّ الذین کفروا و عصوا الرسول ... و لا یکتمون اللّه حدیثاً) بنابر اینکه «لا یکتمون» عطف بر جمله «تسوّى» باشد.
۹- مردم در قیامت، هیچ حقیقتى را از خداوند پنهان نخواهند ساخت. (و لا یکتمون اللّه حدیثاً) بنابر اینکه جمله «و لا یکتمون» عطف بر «یودّ» باشد، نه عطف بر «تسوّى».
۱۰- قیامت، روز بروز نهفته هاى درونى انسان (و لا یکتمون اللّه حدیثاً) بر این مبنا که جمله «و لا یکتمون» عطف بر «یودّ» باشد.
۱۱- شرمسارى و پشیمانى کافران در قیامت، از کتمان حقانیت رسالت پیامبر (ص) (و عصوا الرسول ... و لا یکتمون اللّه حدیثاً) مصداق مورد نظر از کتمان حدیث در آیه شریفه، به دلیل «کفروا و عصوا الرسول»، کتمان حقّانیّت پیامبر (ص) است.
موضوعات مرتبط
- خجلت: اخروى ۵ ; عوامل خجلت ۴، ۵
- عصیان: آثار عصیان ۴
- عصیانگر: آرزوى عصیانگر ۱ ; عصیانگر در قیامت ۱، ۴
- عمل: آثار اخروى عمل ۴
- قیامت: ظهور حقایق در قیامت ۱، ۹، ۱۰ ; ویژگى قیامت ۱۰
- کافران: آرزوى کافران ۱ ; پشیمانى کافران ۸، ۱۱ ; خجلت کافران ۲، ۳، ۱۱ ; رسوایى کافران ۲ ; کافران در قیامت ۱، ۲، ۳، ۸، ۱۱ ; کافران و کتمان حق ۸، ۱۱
- کفر: به خدا ۲ ; کفر به محمّد (ص) ۶ ; موارد کفر ۶
- گواهان: در قیامت ۳
- محمّد (ص): آثار تکذیب محمّد (ص) ۵ ; اطاعت از محمّد (ص) ۷ ; تکذیب محمّد (ص) ۱۱ ; عصیان از محمّد (ص) ۱، ۴، ۶ ; گواهى محمّد (ص) ۳ ; محمّد (ص) و کافران ۳
- معاد: تکذیب معاد ۲
