القيامة ٥
ترجمه
| القيامة ٤ | آیه ٥ | القيامة ٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«لِیَفْجُرَ»: تا گناه کند. علل گرایش به مادیگری و انکار مبدأ و معاد، غیر مقیّد بودن به چیزی، یعنی کسب آزادی برای انجام گناهان، و گریز از مسؤولیّتها، و اقناع کاذب وجدان است. وگرنه کسی برای نفی مبدأ و معاد، ادلّه و براهینی در دست ندارد، و از درون به مادیگری خود قانع و راضی نمی‌باشد. «أُمَامَهُ»: آینده‌ای را که در پیش دارد. یعنی مادام که زنده است.
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۵، سوره قيامت
- مقصود از ((نفس لوّامه )) كه بدان قسم ياد شده است
- آزادى طلبى انسان براى انجام هر كار دلخواه ، انگيزه تكذيب قيامت و پرسش انكارآميز اززمان آن است
- اشاره به اينكه جستجو گريزگاه در قيامت از باب ظهور ملكات آدمى است ،
- و بيان مراد از اينكه در روز قيامت ((مستقّر انسان فقط به سوى پروردگار است ))
- وجوهى كه درباره مقصود از ((ماقدّم و اخّر)) گفته شده است
- مراد از اينكه انسان بر نفس خود بصيرة است
- (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته : نفس لّوامه ، وجدان ، و...)
نکات آیه
۱ - انکار و زیر سؤال بردن برپایى قیامت، بهانه کافران براى انجام هرگونه فسق و فجور (أیحسب الإنسن ألّن نجمع عظامه ... بل یرید الإنسن لیفجر أمامه) «فجور» (مصدر «یفجر») به معناى فسق (صحاح اللغة) و لام در «لیفجر» براى تعلیل است. «أمام» اسم مکان و در این آیه مجازاً در زمان مستقبل - که مفید استمرار است - استعمال شده است. بنابراین مفاد آیه چنین مى شود: «بلکه انسان مى خواهد تا راه فسق و فجور، براى همیشه به روى او باز باشد و آن را ادامه دهد و همین سبب انکار معاد از جانب او است».
۲ - ایمان به قیامت، بازدارنده انسان از فسق و فجور (بل یرید الإنسن لیفجر أمامه)
۳ - منشأ انکار معاد، تمایل انسان به فسق و فجور است; نه وجود شبهه اى علمى. (أیحسب الإنسن ألّن نجمع عظامه ... بل یرید ألإنسن لیفجر أمامه)
۴ - هواهاى نفسانى، مانع پذیرش حقایق دینى و ایمان و اذعان به آن (بل یرید الإنسن لیفجر أمامه)
۵ - گرایش به فسق و فجور، از تمایلات طبیعى انسان ها است. (بل یرید الإنسن لیفجر أمامه)
موضوعات مرتبط
- انسان: گرایشهاى انسان ۳، ۵
- ایمان: آثار ایمان به قیامت ۲; موانع ایمان ۴
- دین: آسیب شناسى دینى ۴
- فسق: موانع فسق ۲
- قیامت: فلسفه تکذیب قیامت ۱
- کافران: بهانه جویى کافران ۱; زمینه فسق کافران ۱
- گرایشها: گرایش به فسق ۳، ۵
- معاد: منشأ تکذیب معاد ۳
- هواپرستى: آثار هواپرستى ۴
