القلم ٢٨
ترجمه
| القلم ٢٧ | آیه ٢٨ | القلم ٢٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَوْسَطُهُمْ»: بهترین ایشان از نظر عقل و دین (نگا: بقره / . «لَوْ لا»: (نگا: کهف / ). سخنان این نیکمرد جنبه سرزنش دارد.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۳۳، سوره قلم
- محتويات سوره مباركه قلم و محل نزول آن
- محتويات سوره مباركه قلم و محل نزول آن وجوهى كه درباره قسم به ((قلم )) و ((مايسطرون )) گفته شده است
- مراد از نعمت در آيه : ((و ما انت بنعمة ربك بمجنون ))
- معناى اينكه فرمود پيامبر اجر غير ممنون دارد و بر ((خلق عظيم )) است
- نهى خداوند پيامبر را از مداخله و مماشات با كفار و اطاعت از آنان
- تهديد تكذيب گران نبوت رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم كه به آن حضرتتهمت جنون مى زند
- اشاره اى به يك داستان براى تشبيه برائى كه بر سر مكذبان پيامبر مى آيد
- رواياتى درباره مراد از ((ن ))، ((قلم )) و ((ما يسطرون ))
- رواياتى درباره مراد از ((خلق عظيم ))، مراد از((كل حلاف مهين ....)) و...
- ماجراى صاحبان باغى كه به عذاب الهى نابود گشت
نکات آیه
۱ - وجود فردى عاقل و معتدل در میان باغداران یمنى (قال أوسطهم ألم أقل لکم لولا تسبّحون) «أوسط» (مرادف «وسط») به معناى معتدل و شخص مبرّا از افراط و تفریط است. (برگرفته از مصباح المنیر و مفردات راغب) و از چنین کسى به عاقل تعبیر مى شود. از آن جا که معتدل در این آیه، در مقایسه با دیگر صاحبان باغ سنجیده شده است (أوسطهم)، مفسران از آن به بهترین ایشان تعبیر کرده اند.
۲ - ترغیب و برانگیخته شدن باغداران یمنى، به تسبیح و یاد خدا از سوى برادر عاقل و معتدل خود (قال أوسطهم ألم أقل لکم لولا تسبّحون) «لولا» براى تحضیض و ترغیب است و تسبیح در این آیه، به معناى یاد خداوند است; یعنى، «لولا تذکرون اللّه».
۳ - ترغیب و برانگیخته شدن باغداران یمنى، از سوى برادر عاقل و معتدل خویش، بر رعایت حقوق مستمندان و پرهیز از محروم ساختن آنان از محصولات باغ (أن لایدخلنّها الیوم علیکم مسکین ... قال أوسطهم ألم أقل لکم لولا تسبّحون)
۴ - مخالفت برادر عاقل و معتدل، از میان برادران صاحب باغ، با محروم ساختن مستمندان از محصولات خویش (قال أوسطهم ألم أقل لکم لولا تسبّحون)
۵ - باغداران یمنى، نصیحت و هشدار برادر عاقل و معتدل خود را درباره حقِ مستمندان و یاد خداوند نمى پذیرفتند. (قال أوسطهم ألم أقل لکم لولا تسبّحون)
۶ - سرزنش شدن باغداران یمنى از سوى برادر خردمند و معتدل خود، به سبب فراموش کردن یاد خدا و محروم ساختن مستمندان از محصولات باغ (قال أوسطهم ألم أقل لکم لولا تسبّحون) مطلب یاد شده، با توجه به این نکته است که همزه در «ألم» براى استفهام توبیخى است.
۷ - خردمندى و اعتدال، برانگیزاننده آدمى به دستگیرى از مستمندان و مانع از بخل و مال دوستى است. (قال أوسطهم ألم أقل لکم لولا تسبّحون) از این که برادر عاقل و معتدل، دیگر برادرانش را به انفاق و دستگیرى از مستمندان ترغیب کرد، مى توان مطلب یاد شده را به دست آورد.
۸ - باغداران یمنى، گرفتار جهل و افراط و تفریط (قال أوسطهم ألم أقل لکم لولا تسبّحون)
۹ - تسبیح و یاد خدا، برانگیزاننده آدمى به انفاق و دستگیرى از مستمندان و مانع بخل و مال دوستى (قال أوسطهم ألم أقل لکم لولا تسبّحون) توصیه به تسبیح و یاد خداوند، درباره اداى سهم فقیران (لولا تسبّحون)، مى رساند که آن دو در برانگیختن آدمى به انفاق و دورى از بخل، مؤثر است و نقش دارد.
موضوعات مرتبط
- اصحاب الجنة: افراط اصحاب الجنة ۸; بهترین شخص اصحاب الجنة ۱; تشویق اصحاب الجنة ۲; تفریط اصحاب الجنة ۸; جهل اصحاب الجنة ۸; رد موعظه عاقل اصحاب الجنة ۵; سرزنشهاى عاقل اصحاب الجنة ۶; سرزنش اصحاب الجنة ۶; عاقل اصحاب الجنة ۱; غفلت اصحاب الجنة ۶; لجاجت اصحاب الجنة ۵; مخالفت عاقل اصحاب الجنة ۴; نقش عاقل اصحاب الجنة ۲، ۳
- اعتدال: آثار اعتدال ۷
- انفاق: زمینه انفاق ۹
- انگیزش: عوامل انگیزش ۷، ۹
- باغ سوخته: قصه باغ سوخته ۲، ۳، ۴، ۵، ۶
- بخل: موانع بخل ۷، ۹
- تسبیح: آثار تسبیح خدا ۹; تشویق به تسبیح خدا ۲
- تعقل: آثار تعقل ۷
- ذکر: آثار ذکر خدا ۹; تشویق به ذکر خدا ۲
- غفلت: غفلت از خدا ۶
- مال دوستى: موانع مال دوستى ۷، ۹
- مساکین: تشویق به رعایت حقوق مساکین ۳; زمینه امداد به مساکین۷، ۹
