البقرة ٢٠٤
ترجمه
البقرة ٢٠٣ | آیه ٢٠٤ | البقرة ٢٠٥ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«یُعْجِبُکَ»: تو را به شگفت میآورد. توجّه تو را به خود جلب میکند. «فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا»: در زندگی دنیا. درباره امور زندگی دنیا. «یُشْهِدُ اللهَ»: خدا را گواه میگیرد. «أَلَدُّ»: صفت مشبّهه و به معنی سخت و شدید است، یا این که اسم تفضیل و به معنی سرسختترین و گردنکشترین است. «الْخِصَامِ»: مصدر باب مفاعله و به معنی خصومت و دشمنی است، و یا این که جمع مکسّر خَصْم، به معنی دشمنان است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
نَشْهَدُ إِنَّکَ لَرَسُولُ اللَّهِ وَ... (۲) فَإِنَّمَا يَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِکَ... (۱)
يَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَ لاَ... (۲) فَإِنَّمَا يَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِکَ... (۱)
تفسیر
- آيات ۲۰۷ - ۲۰۴ ، سوره بقره
- تقسيم مردم از نظر صفات و ذكر احوال و خصائص منافق
- فساد تكوينى و فساد تشريعى و آنچه در آيه : و الله لا يحب الفساد، مورد نظر است
- معناى عزت در آيه : اءخذته العزة بالاثم ، و اينكه عزت حقيقى مراد نيست
- بحث در معناى باء، در (بالاثم ) و متعلق آن در آيه (اءخذته العزة بالاثم )
- دسته اى ديگر از مردم (در مقابل منافق )
- بحث روايتى شامل رواياتى در باره شان نزول آيات يادشده
- روايات زيادى نقل شده كه آيه : و من الناس من يشرى ، در شاءن اميرالمؤ منين (ع ) در شب فراش نازل شده است
نکات آیه
۱ - برخى با وجود دشمنى با مسلمانان، براى اصلاح امور دنیوى آنان طرحهاى فریبنده ارائه مى دهند. (و من الناس من مع یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا ... و هو الد الخصام) بنابراینکه «فى الحیوة» متعلق به «قوله» باشد.
۲ - شگفتى پیامبر (ص) از سخنان فریبنده برخى مردم (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا) با توجّه به توضیح فیش قبل
۳ - امکان تأثیرپذیرى پیامبر (ص) از ریاکارى و فریبکارى منافقان (و من الناس من یعجبک)
۴ - منافقان براى فریب مردم، هم سخن خوب مى گویند و هم خوبْ سخن مى گویند. (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا) خوب سخن گفتن از جمله «یعجبک قوله»، و سخن خوب از «فى الحیوة الدنیا» برداشت شده است. البتّه اگر «فى الحیوة الدنیا»، متعلّق به «قوله» باشد ; یعنى آنان درباره دنیا، طرحهاى زیبا و شگفت آورى داشتند.
۵ - منافقان ریاکار و متظاهرند. (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا ... و هو الدّ الخصام)
۶ - ظاهرسازى و فریفتن دیگران، فقط در تنگناى حیات دنیا ممکن است. (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا) بنابراینکه «فى الحیوة الدنیا»، متعلّق به «یعجبک» باشد ; یعنى شگفتى گفتارشان در دنیاست ; در آخرت که روز حقیقت است.
۷ - توجّه پیامبر (ص) به ظاهر گفتار مردم (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا)
۸ - محدودیّت علم پیامبر (ص) (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا)
۹ - قَسَم و شاهد گرفتن خداوند، دستاویز منافقان براى اثبات اظهاراتِ خود (و یُشهد اللّهَ على ما فى قلبه)
۱۰ - بهره گیرى منافقان از باورها و مقدّسات مؤمنان، براى رسیدن به اغراض خویش و یُشهد اللّهَ على ما فى قلبه قسم به خداوند که از مقدّسات مسلمین است، دستاویز برخى از مردم براى قبولاندن عقاید بى پایه خویش.
۱۱ - منافقان، سرسخت ترین دشمن مسلمانان و اصلاح جامعه (و من الناس ... و هو اَلَدُّ الخصام) «الخصام»، جمع خَصْم، به معناى دشمن است.
۱۲ - منافقان، سرسخت ترین انسانها در جدال با مسلمانان (و من الناس ... و هو اَلَدُّ الخصام) بنابراینکه «الخصام»، مصدر باشد و به معنى خصومت و جدال.
۱۳ - افشاى چهره برخى منافقان براى پیامبر (ص)، از سوى خداوند (و من الناس ... و هو اَلَدُّ الخصام)
۱۴ - ظاهر افراد، ملاک مطمئنى براى پى بردن به اعتقاد واقعى آنان نیست. (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا و هو اَلَدُّ الخصام)
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱۳
- تظاهر: محدوده تظاهر ۶
- دشمنان: توطئه دشمنان ۱ ; دشمنان و اصلاح ۱۱ ; مکر دشمنان ۱
- دنیا: حیات دنیوى ۶
- رفتار: پایه هاى رفتار ۱۴
- سوگند: سوگند به خدا ۹
- عقیده: ملاک درستى عقیده ۱۴
- گروههاى اجتماعى: ۵
- محمّد (ص): تعجّب محمّد (ص) ۲ ; سیره محمّد (ص) ۷ ; علم محمّد (ص) ۸ ; محمّد (ص) و دشمنان ۳ ; محمّد (ص) و مردم ۷
- مسلمانان: دشمنان مسلمانان ۱۱، ۱۲ ; دشمنى با مسلمانان ۱ ; مسلمانان و منافقان ۱۲
- مقدّسات: سوء استفاده از مقدّسات ۹، ۱۰
- مکر: محدوده مکر ۶
- منافقان: افساد منافقان ۱۱ ; افشاى منافقان ۱۳ ; دشمنى منافقان ۱۱، ۱۲ ; روش برخورد منافقان ۴، ۵، ۹، ۱۰ ; ریاکارى منافقان ۳، ۵ ; مجادله منافقان ۱۲ ; مکر منافقان ۳، ۴، ۹، ۱۰