الأحزاب ٤٣
ترجمه
| الأحزاب ٤٢ | آیه ٤٣ | الأحزاب ٤٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یُصَلِّی»: این فعل از ماده (صَلاة) است که به معنی توجّه و عنایت و مهربانی و عطوفت است. در اینجا مراد از (صَلاة) خدا رحمت، و از (صَلاة) فرشتگان طلب مغفرت و مرحمت است (نگا: غافر / - .
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
الَّذِينَ يَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَ... (۲) إِنَ اللَّهَ وَ مَلاَئِکَتَهُ... (۴)
کَمَا أَرْسَلْنَا فِيکُمْ رَسُولاً... (۱) فَاذْکُرُونِي أَذْکُرْکُمْ وَ... (۰) أُولٰئِکَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِنْ... (۲) رَبَّنَا وَ أَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ... (۰) وَ قِهِمُ السَّيِّئَاتِ وَ مَنْ تَقِ... (۱) بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ... (۲)
تفسیر
- آيات ۴۱ - ۴۸، سوره احزاب
- معنى و مراد از ذكر و تسبيحى كه مؤ منان بدان امر شده اند و وجه اينكه فرمود: ((سبحوهبكرة و اصيلا))
- مقصود از درود فرستادن خدا بربندگان كه بسيار ياد خدا مى كنند
- اشاره به معناى ((شاهد)) و ((سراج منير)) بودن پيامبر گرامى (صلى الله عليه وآله و سلم )
- بحث روايتى رواياتى درباره فضيليت ذكر خدا درذيل آيه : ((يا ايها الذين آمنوا ذكروا الله ذكرا كثيرا))
نکات آیه
۱ - خداوند، اعطا کننده رحمت ویژه خویش، بر مؤمنان است. (هو الذى یصلّى علیکم) به قرینه «و کان بالمؤمنین رحیماً» مراد از صلوات خدا بر مؤمنان، اعطاى رحمت است.
۲ - اعطاى رحمت ویژه خداوند به مؤمنان، به منظور بیرون بردن آنان از ظلمت هاو رساندن شان به نور است. (هو الذى یصلّى علیکم ... لیخرجکم من الظلمت إلى النور)
۳ - رحمت ویژه خداوند براى مؤمنان، مقتضى ذکر و تسبیح فراوان او از سوى آنان (یأیّها الذین ءامنوا اذکروا اللّه ذکرًا کثیرًا . و سبّحوه... هو الذى یصلّى علیکم ... و کان بالمؤمنین رحیمًا)
۴ - دعا و تحیت فرشتگان بر مؤمنان (هو الذى یصلّى علیکم و ملئکته)
۵ - دعا و تحیت فرشتگان به مؤمنان، به سبب فراوانى ذکر و تسبیح خدا از سوى آنان است. (یأیّها الذین ءامنوا اذکروا اللّه ... و سبّحوه ... هو الذى یصلّى علیکم و ملئکته)
۶ - دعا و تحیت ملائکه بر مؤمنان، زمینه ساز بیرون بردن آنان از ظلمت ها به نور است. (هو الذى یصلّى علیکم و ملئکته لیخرجکم من الظلمت إلى النور)
۷ - راه هاى باطل، پراکنده و مختلف، و راه حق، یکى است. (لیخرجکم من الظلمت إلى النور) مراد از «ظلمت» و «نور» در این آیه، معنوى است و منظور از آن دو - به قرینه این که خداوند، با اعطاى رحمت، خواسته است تا مؤمنان را از ظلمت ها به نور رهنمون سازد - بردن آنان از باطل و بى راهه ها به حق و راه خدا است. لازم به ذکر است که جمع آورده شدن «ظلمات» دلالت بر تعدد راه هاى باطل، و مفرد آورده شدن «نور»، دلالت بر یکى بودن راه حق مى کند.
۸ - خداوند، «رحیم» (مهربان) است. (و کان بالمؤمنین رحیمًا)
۹ - خداوند، بر مؤمنان رحیم (مهربان) است. (و کان بالمؤمنین رحیمًا)
۱۰ - ایمان مؤمنان، زمینه ساز برخوردارى آنان از رحمت خداوندى است. (و کان بالمؤمنین رحیمًا) قرار دادن اسم ظاهر «المؤمنین» به جاى ضمیر، مى تواند به نکته بالا اشعار داشته باشد.
۱۱ - مؤمنان، در پیش گاه خداوند، شخصیتى برجسته دارند. (و کان بالمؤمنین رحیمًا) آوردن اسم ظاهر به جاى ضمیر، مى تواند به خاطر تمجید و ستایش از مؤمنان باشد.
۱۲ - برخوردار کردن مؤمنان از رحمت ویژه، برخاسته از عنایت و مهربانى خداوند به آنان است. (هو الذى یصلّى علیکم ... و کان بالمؤمنین رحیمًا)
موضوعات مرتبط
- اسماء و صفات: رحیم ۸
- ایمان: آثار ایمان ۱۰
- باطل: پراکندگى باطل ۷
- تسبیح: آثار تسبیح خدا ۵; تسبیح خدا ۳
- حق: وحدت حق ۷
- خدا: آثار رحمت خدا ۱۲; رحمت خاص خدا ۱، ۲، ۳، ۱۲; زمینه رحمت خدا ۱۰; عطایاى خدا ۱، ۲
- ذکر: آثار ذکر خدا ۵; ذکر خدا ۳
- رحمت: مشمولان رحمت ۹
- مؤمنان: اخراج مؤمنان از ظلمت ۲، ۶; تحیت به مؤمنان ۴، ۵، ۶; دعا به مؤمنان ۴; رحمت بر مؤمنان ۱، ۲، ۳، ۹، ۱۲; مقامات مؤمنان ۱۱; ورود مؤمنان به نور ۶
- ملائکه: تحیت ملائکه ۴، ۵، ۶; دعاى ملائکه ۴، ۵، ۶
