السجدة ٦
ترجمه
السجدة ٥ | آیه ٦ | السجدة ٧ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الْغَیْبِ»: آنچه از مردم نهان است. «الشَّهَادَةِ»: آنچه بر مردم عیان است.
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۴، سوره سجده
- اجمال مطالبى كه سوره مباركه سجده متضمن است
- مقصود از قومى كه پيش ز پيامبر اسلام (صلى الله عليه و اله و سلم )، پيامبر بهسويشان فرستاده نشده بود (ما اتيهم ن نذير من قبلك )
- استواء خداوند بر عرش كنيه از مقام تدبير موجودات بعد از خلقت آنها است
- تحليل معناى شعاعت و اينكه جز خداوند ولى و شفيعى نيست
- معناى ديگرى كه مفسرين براى جمله : ((ما لكم من دونه من ولى و لا شفيع ))قائل شده ند و براى آن توجيهاتى كرده اند
- توضيح مفاد آيه : ((يدبر الامر من السماء الى االارض ثم يعرج اليه فى يوم كانمقداره الف سنة مما تعدون ))
- اشاره به حقيقت حسن و بيان اينكه خلقت و حسن متلازمند (احسنكل شى ء خلقه ) و زشتى و بدى ذاتى مخلوقات نيست
- مراد از انسان در جمله : ((و بدء خلق الانسان من طين ))
- سخن كفار در مقام استعباد معاد، و جواب به آن
- بيان اينكه مرگ انسان نابودى انسان نابودى او نيست با توضيحى راجه به تجرد نفس
- جلوه اى از حال مشركين در روز قيامت
- اشاره به قضاى الهى در امر هدايت و ضلالت انسانها
- بحث روايتى (رواياتى درباره توفى ملك السموات و...)
- گفتارى پيرامون پيدايش انسان نخستين
- نظريان و فرضيات مختلف در اين باره ، از آن جمله فرضيه تطور انواع
- بيان عدم دلالت آياتى كه احيانا براى تاءييد فرضيه تطور بدانها استشهاد شده استبر صحت اين فرضيه
نکات آیه
۱ - خداوند، به همه حقایق پنهان و آشکار جهان، آگاه است. (ذلک علم الغیب و الشهدة) مشارالیه «ذلک» خداوندى است که از او در آیات پیش با چندین صفت یاد شده است.
۲ - خداوندِ خالق عالم و مدبر امور آن، آگاه به غیب و شهود است. (اللّه الذى خلق السموت و الأرض ... یدبّر الأمر ... ذلک علم الغیب و الشهدة)
۳ - غیب و شهود و نهان و آشکار، در پیشگاه خداوند مساوى است. (علم الغیب و الشهدة)
۴ - نظام و قوانین حاکم بر هستى، عالمانه است. (یدبّر الأمر من السماء إلى الأرض ... ذلک علم الغیب و الشهدة) بیان عالم بودن خداوند، پس از ذکر تدبیر عالم، بیان کننده این نکته است که تدبیر، براساس علم و آگاهى انجام پذیرفته است.
۵ - اداره هر مجموعه، به آگاهى از آن، نیاز دارد. (یدبّر الأمر ... علم الغیب و الشهدة)
۶ - خداوند، عزیز (شکست ناپذیر) و رحیم (داراى رحمت گسترده) است. (ذلک ... العزیز الرحیم)
۷ - اداره و تدبیر امور جهان، برخاسته از علم و عزت و رحمت الهى است. (یدبّر الأمر ... ذلک علم الغیب و الشهدة العزیز الرحیم)
۸ - عزت و شکست ناپذیرى خدا، آمیخته با رحمت او است. (العزیز الرحیم)
روایات و احادیث
۹ - «عن أبى عبداللّه(ع) فى قول اللّه عزّوجلّ: «عالم الغیب و الشهادة». فقال: الغیب، ما لم یکن و الشهادة، ما قد کان;[۱] از امام صادق(ع) درباره این سخن خداوند عزّوجلّ: «عالم الغیب و الشهادة» روایت شده که گفت: غیب چیزى است که هنوز واقع نشده و شهادت، چیزى است که محقق گشته است».
موضوعات مرتبط
- آفرینش: تدبیر آفرینش ۲; خالق آفرینش ۲; منشأ تدبیر آفرینش ۷; نظام آفرینش ۴
- اسماء و صفات: رحیم ۶; عالم الغیب و الشهاده ۲; عزیز ۶
- خدا: آثار رحمت خدا ۷; آثار عزت خدا ۷; آثار علم خدا ۷; تدبیر خدا ۲، ۷; خالقیت خدا ۲; رحمت خدا ۸; علم خدا ۱، ۲، ۳; علم غیب خدا ۱، ۲، ۳، ۹; ویژگیهاى عزت خدا ۸
- شهود: مراد از شهود ۹
- غیب: مراد از غیب ۹
- مدیریت: شرایط مدیریت ۵; علم در مدیریت ۵
منابع
- ↑ معانى الأخبار، ص ۱۴۶، ح ۱; نورالثقلین، ج ۳، ص ۵۵۱، ح ۱۰۹.