النمل ٥٢
ترجمه
| النمل ٥١ | آیه ٥٢ | النمل ٥٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«خَاوِیَةً»: فروتپیده و ویران. خالی از سکنه (نگا: بقره / کهف / ، حجّ / ). حال است. «آیَةً»: عبرت. اندرز.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
أَ وَ لَمْ يَهْدِ لَهُمْ کَمْ... (۱)
فَعَقَرُوا النَّاقَةَ وَ عَتَوْا عَنْ... (۰) وَ قَدْ مَکَرَ الَّذِينَ مِنْ... (۲)
تفسیر
نکات آیه
۱ - خانه هاى ویران و خالى از سکنه ثمودیان، نشانه اى گویا از فرود آمدن کیفر الهى بر آنان (أنّا دمّرنهم و قومهم أجمعین . فتلک بیوتهم خاویة) «خواء» (مصدر «خاویة») به معناى ویرانى و نیز خالى از سکنه شدن است. در برداشت فوق هر دو معنا لحاظ شده است.
۲ - هلاکت قوم ثمود، بازتاب ظلم و حق ستیزى خود آنان (فتلک بیوتهم خاویة بما ظلموا) قید «بما ظلموا» بیان علت هلاکت قوم ثمود است; یعنى، آنان بدان سبب که ستم کردند... .
۳ - ظلم و گناه، بنیان برافکن جوامع بشرى (یقوم لم تستعجلون بالسیّئة قبل الحسنة... فتلک بیوتهم خاویة بما ظلموا) ثمودیان، به صورت جامعه اى متشکل بودند که در نتیجه ظلم و گناه خود به گونه دسته جمعى و فراگیر هلاک شدند و این نشان مى دهد که هر جامعه اى که معصیت و ستم در آن رواج پیدا کند، در معرض خطر نابودى قرار مى گیرد.
۴ - خانه هاى ویران و خالى از سکنه ثمودیان، دربردارنده درس عبرتى بزرگ براى اهل فهم و دانش (فتلک بیوتهم خاویة ... إنّ فى ذلک لأیة لقوم یعلمون) واژه «آیة» در آیه یاد شده معادل «عبرة» و تنکیر آن بیانگر بزرگى است; یعنى، «إنّ فى ذلک لعبرة عظیمة لقوم یعلمون».
۵ - علم و دانش، زمینه ساز درک آیات و نشانه هاى خدا و موجب پندآموزى از درس هاى نهفته در سرگذشت اقوام هلاک شده پیشین (إنّ فى ذلک لأیة لقوم یعلمون) قید «لقوم یعلمون» نشانگر آن است که جهل و نادانى، مانع از شناخت درس ها و آیات الهى است و تنها با داشتن درک و پیش فرض هاى معرفتى، مى توان از آیات الهى پند گرفت.
۶ - وجود بقاى شهر ثمودیان تا عصر پیامبراکرم(ص) و امکان مشاهده آن براى مردم (فتلک بیوتهم خاویة) با توجه به این که کلمه «تلک» که براى اشاره به مشارالیه محسوس و مشهود وضع شده است، به کارگیرى آن در این جا نشان مى دهد که آثار شهر ثمودیان تا زمان پیامبر(ص) باقى مانده و قابل شهود بوده است.
۷ - توطئه علیه خط رسالت و رهبران الهى، بارزترین نمود ظلم (قالوا تقاسموا باللّه لنبیّتنّه و أهله ... فتلک بیوتهم خاویة بما ظلموا) با توجه به ارتباط آیه مورد بحث با آیات پیشین و این که در آیات گذشته، تصمیم گروه هاى نُه گانه فسادگر مبنى بر ترور صالح پیامبر(ع) و خانواده اش، به عنوان مهم ترین فسادگرى مطرح شده، قید «بما ظلموا» بیانگر آن است که توطئه، بارزترین و مهم ترین مصداق ظلم نیز مى باشد.
موضوعات مرتبط
- آثارباستانى: آثارباستانى در صدراسلام ۶
- آیات خدا: زمینه فهم آیات خدا ۵
- اقوام پیشین: عبرت از اقوام پیشین ۵
- جامعه: آسیب شناسى اجتماعى ۳; عوامل انحطاط جامعه ۳
- رهبران دینى: توطئه علیه رهبران دینى ۷
- ظلم: آثار اجتماعى ظلم ۳; موارد ظلم ۷
- عبرت: عوامل عبرت ۴، ۵
- علم: آثار علم ۵
- علما: عبرت علما ۴
- قوم ثمود: آثار باستانى قوم ثمود ۶; آثار حق ستیزى قوم ثمود ۲; آثار ظلم قوم ثمود ۲; تاریخ قوم ثمود ۱; عبرت از فرجام قوم ثمود ۴; عوامل هلاکت قوم ثمود ۲; نشانه هاى کیفر قوم ثمود ۱; ویرانى خانه هاى قوم ثمود ۱، ۴
- گناه: آثار اجتماعى گناه ۳
- نبوت: توطئه علیه نبوت ۷
