الشعراء ٦١

فَلَمَّا تَرَاءَى‌ الْجَمْعَانِ‌ قَالَ‌ أَصْحَابُ‌ مُوسَى‌ إِنَّا لَمُدْرَکُونَ‌

ترجمه

هنگامی که دو گروه یکدیگر را دیدند، یاران موسی گفتند: «ما در چنگال فرعونیان گرفتار شدیم!»

|و چون دو گروه همديگر را ديدند، ياران موسى گفتند: ما قطعا گرفتار خواهيم شد

چون دو گروه، همديگر را ديدند، ياران موسى گفتند: «ما قطعاً گرفتار خواهيم شد.»

چون دو لشکر روبرو شدند اصحاب موسی گفتند: اینک به دست فرعونیان خواهیم افتاد.

چون آن دو گروه یکدیگر را دیدند، اصحاب موسی گفتند: حتماً ما به چنگ آنان خواهیم افتاد.

چون آن دو گروه يكديگر را ديدند، ياران موسى گفتند: گرفتار آمديم.

و چون دو گروه همدیگر را دیدند، یاران موسی گفتند، ما گیر افتاده‌ایم‌

چون آن دو گروه يكديگر را ديدند، ياران موسى گفتند: همانا ما گرفتارشدگانيم.

هنگامی که هر دو گروه یکدیگر را دیدند، یاران موسی گفتند: ما (در چنگال فرعونیان) گرفتار می‌گردیم (و هلاک می‌شویم).

پس چون دو گروه، همدیگر را دیدند، همراهان موسی گفتند: «بی‌گمان ما ناگزیر(و ناگریز) مورد دستیابی هستیم.»

تا گاهی که نمودار شدند (دیدار کردند) دو گروه گفتند یاران موسی که مائیم دریافتگان‌

الشعراء ٦٠	آیه ٦١	الشعراء ٦٢
سوره : سوره الشعراء نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«تَرَاءَی»: دید. فعل ماضی باب تفاعل است و در رسم‌الخطّ قرآنی (تراءا) است. «مُدْرَکُونَ»: رسیدگان. گرفتارشدگان.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ جَاوَزْنَا بِبَنِي‌ إِسْرَائِيلَ‌... (۲) وَ لَقَدْ أَوْحَيْنَا إِلَى‌ مُوسَى‌... (۱)

تفسیر

• آيات ۱۰ - ۶۸، سوره شعراء
• غرض اين آيات : مقايسه قوم خاتم الانبياء (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) با قوم موسى وهارون ، ابراهيم و نوح و...
• اشاره به معناى ((خوف )) و فرق آن با ((خشيت ))
• بيان اينكه جمله : ((فارسل الى هارون اخى )) حاكى ازتعلل و شانه خالى كردن از مسئوليت نيست
• معناى ((ذنب )) و مراد از اينكه موسى عليه السّلام فرمود: ((و لهم على ذنب ))
• دلگرمى مى دادند خداوند به موسى و هارون : ما با شمائيم !
• گفتگوى موسى عليه السّلام با فرعون
• مفاد جمله : ((و انت من الكافرين )) كه در خطاب فرعون به موسى عليه السّلام آمده است
• پاسخ موسى عليه السّلام به سه اشكال و اعتراض فرعون بر آن حضرت
• مقصود از ضلالت در سخن موسى عليه السّلام :((قال فعلتها اذا و اءنا من الضالين ...))
• رد گفتار مفسرين در معناى ضلالت در آيه شريفه
• مراد از حكمى كه بعد از گريختن موسى عليه السّلام از مصر به او داده شده (فوهب لىربى حكما)
• توضيح مفاد (وجعلنى من المرسلين ) كه جواب اعتراضاول فرعون در استبعاد رسالت موسى عليه السّلام است
• توضيح مفاد (و تلك نعمة تمنها على ...) كه پاسخ اعتراض ديگر فرعون است
• بيان گفتار مفسرين درباره جمله ((الم نربك )) و اشكالات و توجهات مترتب برگفتارشان
• اشاره به معتقدات بت پرستان درباره خداى سبحان و ارباب و آلهه
• بيان علت اينكه فرعون گفت : ((رب العالمين چيست ؟))
• تقرير و توضيح جواب موسى عليه السّلام بهسوال فرعون (قال رب السموات و الارض و ما بينهما...)
• دو نكته در ارتباط با پاسخ موس عليه السّلام به فرعون و بيان فساد گفتار بعضىمفسرين در اين زمينه
• جواب دوم موسى عليه السّلام به فرعون به سؤال فرعون از حقيقت رب العالمين : ((قال ربكم و رب آبائكم الاولين ))
• فرعون به موسى عليه السّلام بر چسپ ديوانگى مى زند
• فرعون موسى عليه السّلام را به زندان تهديد مى كند
• موسى عليه السّلام با پيشنهاد اظهار معجزه مى كند
• معجزه عصى و يد بيضاء را نشان مى دهد و فرعون او را متهم به توطئه مى كند
• پيشنهاد بزرگان قوم به فرعون در برابر ارائه معجزات موسى عليه السّلام
• واكنش فرعون در مقابل ايمان آوردن ساحران
• قسمت ديگر داستان موسى عليه السّلام : كوچ شبانه بنىاسرائيل از مصر و غرق و هلاك فرعون و فرعونيان
• نتيجه گيرى از حكايت موسى عليه السّلام و فرعون

• آيه ۶۰- ۶۸
• آيه و ترجمه
• تفسير:
• نكته ها:
• ۲ - چگونگى نجات بنى اسرائيل و غرق فرعونيان .
• ۳ - در عين قدرت رحيم است

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - نزدیک شدن سپاه فرعون به بنى اسرائیل تا حدّ مشاهده یکدیگر (فلمّا ترءا الجمعان) «ترائى» (مصدر «ترءا») به معناى همدیگر را دیدن و «جمع» (مفرد «جمعان») به معناى گروه است. بنابراین «لمّا ترءا الجمعان»; یعنى، چون دو گروه همدیگر را دیدند.

۲ - اظهار نگرانى و وحشت همراهان موسى از گرفتار آمدن در کمند سپاه فرعون (قال أصحب موسى إنّا لمدرکون) «ادراک» (مصدر مجهول «مدرکون») به معناى گرفتار شدن است «إنّا لمدرکون»; یعنى، ما قطعاً گرفتار خواهیم شد.

۳ - عدم معرفت همراهان نزدیک موسى(ع) به مقام وى و شکست ناپذیرى طرح و برنامه الهى او (و أوحینا إلى موسى أن أسر بعبادى... قال أصحب موسى إنّا لمدرکون) تعبیر «أصحاب موسى» به جاى بنى اسرائیل، مى تواند تعریضى باشد به این که نه تنها بنى اسرائیل بلکه حتى یاران نزدیک موسى(ع) نیز به موفقیت آمیز بودن طرح و برنامه وى اطمینان نداشتند; بلکه با مشاهده فرعون، شکست موسى(ع) و گرفتارى خود را قطعى مى دانستند.

۴ - ناتوانى مشهود بنى اسرائیل از مقابله با سپاه فرعون (قال أصحب موسى إنّا لمدرکون)

موضوعات مرتبط

• بنى اسرائیل: تاریخ بنى اسرائیل ۱، ۲، ۴; ترس بنى اسرائیل ۲; تعقیب بنى اسرائیل ۱; عجز بنى اسرائیل ۴
• فرعون: قدرت سپاه فرعون ۴
• فرعونیان: ملاقات فرعونیان با بنى اسرائیل ۱
• موسى(ع): جهل به مقامات موسى(ع) ۳; جهل همراهان موسى(ع) ۳