الشعراء ٢٤

قَالَ‌ رَبُ‌ السَّمَاوَاتِ‌ وَ الْأَرْضِ‌ وَ مَا بَيْنَهُمَا إِنْ‌ کُنْتُمْ‌ مُوقِنِينَ‌

ترجمه

(موسی) گفت: «پروردگار آسمانها و زمین و آنچه میان آن دو است، اگر اهل یقین هستید!».

|گفت: او پروردگار آسمان‌ها و زمين و پديده‌هاى ميان آن دو است، اگر اهل يقين باشيد

گفت: «پروردگار آسمانها و زمين و آنچه ميان آن دو است-اگر اهل يقين باشيد.»

موسی جواب داد: خدای آسمانها و زمین است و آنچه ما بین آنهاست، اگر به یقین باور دارید.

گفت: اگر باور می کنید همان پروردگار آسمان ها و زمین و آنچه میان آنهاست.

گفت: اگر به يقين مى‌پذيريد، پروردگار آسمانها و زمين و هر چه ميان آنهاست.

گفت اگر ایقان داشته باشید، پروردگار آسمانها و زمین است و آنچه در میان آنهاست‌

گفت: خداوند آسمانها و زمين و هر چه ميان آنهاست، اگر بى‌گمان باور مى‌داريد.

(موسی) گفت: پروردگار آسمانها و زمین و آنچه میان آن دو است، اگر شما راه یقین می‌پوئید (و حقیقت را می‌جوئید، حق این است که گفتم).

گفت: «پروردگار آسمان‌ها و زمین و آنچه میان آن دو است، اگر از یقین‌آورندگان بوده‌اید.»

گفت پروردگار آسمانها و زمین و آنچه میان آنها است اگر هستید یقین‌دارندگان‌

الشعراء ٢٣	آیه ٢٤	الشعراء ٢٥
سوره : سوره الشعراء نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١١ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«رَبُّ»: خبر مبتدای محذوف است و تقدیر چنین است: هُوَ رَبُّ ... «إِن کُنتُم مُّوقِنینَ»: اگر به دنبال باور درست و سخن منطقی بوده باشید و هدف شما از این سؤال، درک و فهم حقیقت باشد.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

الْحَمْدُ لِلَّهِ‌ رَبِ‌ الْعَالَمِينَ‌ (۱)

تفسیر

• آيات ۱۰ - ۶۸، سوره شعراء
• غرض اين آيات : مقايسه قوم خاتم الانبياء (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) با قوم موسى وهارون ، ابراهيم و نوح و...
• اشاره به معناى ((خوف )) و فرق آن با ((خشيت ))
• بيان اينكه جمله : ((فارسل الى هارون اخى )) حاكى ازتعلل و شانه خالى كردن از مسئوليت نيست
• معناى ((ذنب )) و مراد از اينكه موسى عليه السّلام فرمود: ((و لهم على ذنب ))
• دلگرمى مى دادند خداوند به موسى و هارون : ما با شمائيم !
• گفتگوى موسى عليه السّلام با فرعون
• مفاد جمله : ((و انت من الكافرين )) كه در خطاب فرعون به موسى عليه السّلام آمده است
• پاسخ موسى عليه السّلام به سه اشكال و اعتراض فرعون بر آن حضرت
• مقصود از ضلالت در سخن موسى عليه السّلام :((قال فعلتها اذا و اءنا من الضالين ...))
• رد گفتار مفسرين در معناى ضلالت در آيه شريفه
• مراد از حكمى كه بعد از گريختن موسى عليه السّلام از مصر به او داده شده (فوهب لىربى حكما)
• توضيح مفاد (وجعلنى من المرسلين ) كه جواب اعتراضاول فرعون در استبعاد رسالت موسى عليه السّلام است
• توضيح مفاد (و تلك نعمة تمنها على ...) كه پاسخ اعتراض ديگر فرعون است
• بيان گفتار مفسرين درباره جمله ((الم نربك )) و اشكالات و توجهات مترتب برگفتارشان
• اشاره به معتقدات بت پرستان درباره خداى سبحان و ارباب و آلهه
• بيان علت اينكه فرعون گفت : ((رب العالمين چيست ؟))
• تقرير و توضيح جواب موسى عليه السّلام بهسوال فرعون (قال رب السموات و الارض و ما بينهما...)
• دو نكته در ارتباط با پاسخ موس عليه السّلام به فرعون و بيان فساد گفتار بعضىمفسرين در اين زمينه
• جواب دوم موسى عليه السّلام به فرعون به سؤال فرعون از حقيقت رب العالمين : ((قال ربكم و رب آبائكم الاولين ))
• فرعون به موسى عليه السّلام بر چسپ ديوانگى مى زند
• فرعون موسى عليه السّلام را به زندان تهديد مى كند
• موسى عليه السّلام با پيشنهاد اظهار معجزه مى كند
• معجزه عصى و يد بيضاء را نشان مى دهد و فرعون او را متهم به توطئه مى كند
• پيشنهاد بزرگان قوم به فرعون در برابر ارائه معجزات موسى عليه السّلام
• واكنش فرعون در مقابل ايمان آوردن ساحران
• قسمت ديگر داستان موسى عليه السّلام : كوچ شبانه بنىاسرائيل از مصر و غرق و هلاك فرعون و فرعونيان
• نتيجه گيرى از حكايت موسى عليه السّلام و فرعون

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - اقدام موسى(ع)، به معرفى پروردگار جهانیان براى فرعون وحاضران مجلس او (قال ربّ السموت و الأرض و ما بینهما إن کنتم موقنین)

۲ - پروردگار جهان، همان مربّى و مدبّر آسمان ها و زمین و موجودات میان آنها است. (قال فرعون و ما ربّ العلمین . قال ربّ السموت و الأرض و ما بینهما)

۳ - تلاش موسى(ع) براى زنده ساختن اشتیاق شناخت حق در وجود فرعون و فرعونیان (قال ربّ السموت ... إن کنتم موقنین) اقدام موسى(ع) به معلق کردن فهم گفته خویش بر شرط (إن کنتم موقنین) مى تواند بیانگر مطلب یاد شده باشد.

۴ - داشتن استعداد و روح حق پذیرى، شرط بهره مند شدن و تأثیر پذیرفتن از گفته هاى رسولان (ربّ السموت و الأرض و ما بینهماإن کنتم موقنین) جمله «إن کنتم موقنین» در حقیقت به معناى «إن کنتم مستعدین للإیقان و طالبین لمعرفة الحقایق» است.

۵ - بیان توحید و یگانگى پروردگار، مهم ترین پیام عقیدتى موسى(ع) براى فرعونیان (إنّا رسول ربّ العلمین ... قال فرعون و ما ربّ العلمین . قال ربّ السموت و الأرض و ما بینهما)

۶ - کنه ذات پروردگار، غیر قابل دسترسى و شناخت براى بشر (قال فرعون و ما ربّ العلمین . قال ربّ السموت و الأرض و ما بینهما) برداشت یاد شده با توجه به این نکته است که سؤال فرعون به وسیله «ما» سؤال از حقیقت بود; ولى پاسخ موسى(ع) به مظاهر وجود و صفات خدا اشاره دارد.

۷ - امکان شناخت ربوبیت بى همتاى خدا از مظاهر هستى (قال ربّ السموت و الأرض و ما بینهما إن کنتم موقنین)

۸ - جهان آفرینش، متشکل از آسمان هاى متعدد (ربّ السموت)

۹ - نیاز آسمان ها و زمین و همه موجودات میان آن دو به مربّى و مدبّر (ربّ السموت و الأرض و ما بینهما إن کنتم موقنین)

۱۰ - جهان طبیعت (آسمان ها، زمین و...) رو به رشد و کمال است. (قال ربّ السموت و الأرض و ما بینهما) «ربّ» به معناى تربیت کردن است و «تربیت» ایجاد حالتى در شىء پس از حالت قبل است تا آن گاه که به تمام و کمال برسد (مفردات راغب). این معنا حکایت از حرکت تکاملى و رو به رشد دارد. برداشت یاد شده نیز مبتنى بر این معنا است.

۱۱ - امکان شناخت و یقین به یگانگى خدا از طریق مطالعه در مظاهر هستى (قال ربّ السموت و الأرض و ما بینهما إن کنتم موقنین) «إن کنتم موقنین»; یعنى، اگر شما طالب یقین هستید و بناى رسیدن به شناخت و حق را دارید، کافى است که به حاکمیت تدبیر و ربوبیت واحد بر نظام آسمان ها و زمین و موجودات میان آنها توجه کنید.

موضوعات مرتبط

• آسمان: تعدد ها ۸; تکامل آسمان ها ۱۰; مدبر آسمان ها ۲; نیازهاى آسمان ها ۹
• آفرینش: آثار مطالعه آفرینش ۱۱; تکامل آفرینش ۱۰
• آیات خدا: آیات آفاقى ۷
• انبیا: شرایط تأثیر تبلیغ انبیا ۴
• توحید: تبلیغ توحید ربوبى ۵; شناخت ربوبى ۷
• حق: آثار حق پذیرى ۴
• خدا: حقیقت ذات خدا ۶; راههاى شناسى ۷
• رب العالمین: مراد از رب العالمین ۲
• زمین: تکامل زمین ۱۰; مدبر زمین ۲; نیازهاى زمین ۹
• فرعون: تلاش براى حق پذیرى فرعون ۳
• فرعونیان: تلاش براى حق پذیرى فرعونیان ۳
• فضا: مدبر موجودات فضا ۲; نیازهاى موجودات فضا ۹
• موسى(ع): تلاش موسى(ع) ۳; قصه موسى(ع) ۱، ۳، ۵; موسى(ع) در دربار فرعون ۱; موسى(ع) و رب العالمین ۱; مهمترین رسالت موسى(ع) ۵
• نیازها: نیاز به مدبر ۹; نیاز به مربى ۹
• یقین: زمینه یقین به توحید ۱۱