الفرقان ٦
ترجمه
| الفرقان ٥ | آیه ٦ | الفرقان ٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یَعْلَمُ السِّرَّ ...»: اشاره به این است که قرآن ساخته و پرداخته مغز بشر نیست و با کمک این و آن تنظیم نشده است، بلکه تألیف خدا است و معجزه بوده و یکی از اسرار است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ إِنْ تَجْهَرْ بِالْقَوْلِ... (۳)
لَقَدْ کَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَ... (۱) أَ فَلاَ يَتُوبُونَ إِلَى اللَّهِ وَ... (۲) إِنَ الَّذِينَ فَتَنُوا... (۰) وَ مَا کُنْتَ تَتْلُو مِنْ قَبْلِهِ... (۱) أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ قُلْ... (۵) وَ إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا... (۲)
تفسیر
- آيات ۴ - ۲۰، سوره فرقان
- حكايت طعنه ها و افترائاتى كه كفار عرب در باره قرآن كريم بهرسول الله (صلى اللّه عليه و آله ) زدند
- تقرير و تبيين جوابى كه خداى تعالى به كفار داده(قل انزله الذى يعلم السرّ...)
- طعنه كفار به پيامبر (صلى اللّه عليه و آله ) به اينكه او همچون سايرين غذا مى خوردو...
- جواب خداى تعالى به اين احتجاج و انكار كفار
- مراد از جنات و قصور در آيه شريفه
- مبداء و منشاء تكذيب رسول الله (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) انكار قيامت است
- مقايسه بين احوال دوزخيان و بهشتيان
- طرح يك اشكال و پاسخ به آن در ارتباط با مشيت مطلقاهل بهشت
- پاسخ معبودهاى كفار به سؤ ال خداى سبحان در قيامت از آنها..آيا شما اين بندگان مراگمراه كرديد؟
- معناى جمله ((كانوا قوما بورا)) كه در جواب آلهه به خداى سبحان آمده
- رد استناد بعضى از مفسرين به اين جمله ((كانوا قوما بورا)) براى اثبات جبر، وشقاوت ذاتى كفار
- پاسخ دوم به اشكال مشركين
- دو نكته
- روايتى درباره شاءن نزول آيه : ((و قالوا ما لهذاالرسول ياكل الطعام ...)) و دو روايت درباره جهنم و ورود در آن
نکات آیه
۱ - پیامبر(ص)، مأمور ابلاغ وحى و پاسخ گویى به دروغ پردازى ها و اتهام هاى واهى کافران، علیه رسالت خویش و قرآن (و قال الذین کفروا إن هذا ... قل أنزله الذى یعلم)
۲ - قرآن، جلوه اى از علم مطلق و گسترده خداوند است. (قل أنزله الذى یعلم السرّ فى السموت و الأرض)
۳ - قرآن، کتابى است عمیق و عالمانه. (قل أنزله الذى یعلم السرّ فى السموت و الأرض) برداشت یاد شده، از آن جا است که خداوند، در مقام اثبات حقانیت و وحى بودن قرآن، علم گسترده خویش را یادآور شد. این یاد آورى مى تواند گویاى این حقیقت باشد که قرآن، کتاب عمیق و عالمانه است; نه افسانه و داستان ساختگى.
۴ - قرآن، از سنخ اسرار نهفته در عالم آفرینش است که نزول آن، تنها از سوى خداوند داناى به اسرار امکان پذیر است.* (قل أنزله الذى یعلم السرّ فى السموت و الأرض) ربط بین نزول قرآن و علم به اسرار، مى تواند گویاى این نکته باشد که این کتاب از ساخته هاى دست بشر نیست; بلکه جزء اسرار عالم است.
۵ - قرآن، کتابى حاوى تعالیمى اسرار آمیز* (قل أنزله الذى یعلم السرّ فى السموت و الأرض) همان گونه که برخى از مفسران (مانند علامه طباطبایى و آلوسى در المیزان و روح المعانى) گفته اند، رابطه «یعلم السرّ» با انزال قرآن، احتمالاً به جهت نکته یاد شده باشد.
۶ - جهان آفرینش، داراى آسمان هاى متعدد (السموت)
۷ - جهان آفرینش، افزون بر موجودات آشکار و شهودى، داراى حقایق نهان و غیبى (یعلم السرّ فى السموت و الأرض)
۸ - خداوند، به یقین غفور (آمرزنده) و رحیم (مهربان) است. (إنّه کان غفورًا رحیمًا)
۹ - غفران و رحمت خداوند، دلیل و فلسفه تأخیر و یا انصراف از نزول عذاب بر برخى از بندگان گنه کار (انّه کان غفورًا رحیمًا) جمله «إنّه کان غفوراً رحیماً» تعلیل براى جمله اى مقدر و مناسب آن (مانند «أخر عقوبته» و «انصرف عن عذابه») است.
۱۰ - گناه، هر چند بزرگ باشد (مانند افترا و دروغ بر خدا و رسول او) در صورت توبه و استغفار از آن، قابل بخشش و غفران الهى است. (و قال الذین کفروا إن هذا إلاّ إفک افتریه ... إنّه کان غفورًا رحیمًا) تذکر به غفران و رحمت الهى، پس از ردّ تهمت ها و افتراهاى کافران بر پیامبر(ص) و قرآن، مى تواند به منظور تشویق به توبه و استغفار و نوید به غفران و بخشش باشد.
۱۱ - تشویق و ایجاد امید، از روش هاى قرآن براى هدایت و تربیت کافران مخالف (و قال الذین کفروا إن هذا إلاّ إفک افتریه ...إنّه کان غفورًا رحیمًا)
موضوعات مرتبط
- آسمان: تعدد آسمان ها ۶
- آفرینش: حقایق آفرینش ۷; رازهاى آفرینش ۴; غیب آفرینش ۷; موجودات آفرینش ۷
- آمرزش: زمینه آمرزش ۱۰
- استغفار: آثار استغفار ۱۰
- اسماء و صفات: رحیم ۸; غفور ۸
- امیدوارى: آثار امیدوارى ۱۱
- تربیت: امیدوارى در تربیت ۱۱; تشویق در تربیت ۱۱; روش تربیت ۱۱
- تشویق: آثار تشویق ۱۱
- توبه: آثار توبه ۱۰
- خدا: آثار آمرزشهاى خدا ۹; آثار رحمت خدا ۹; نشانه هاى علم خدا ۲
- قرآن: اهمیت قرآن ۴; رازهاى قرآن ۵; فضیلت قرآن ۲; وحیانیت قرآن ۴; ویژگیهاى قرآن ۳، ۵
- کافران: رد تهمتهاى کافران ۱
- گناهکاران: دلایل تأخیر عذاب گناهکاران ۹
- محمد(ص): رسالت محمد(ص) ۱
- وحى: ابلاغ وحى ۱
- هدایت: روش هدایت ۱۱
