المؤمنون ٧٠
ترجمه
| المؤمنون ٦٩ | آیه ٧٠ | المؤمنون ٧١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«جِنَّةٌ»: جنون. دیوانگی (نگا: اعراف / مؤمنون / ). «الْحَقِّ»: حقیقت. مراد قرآن (نگا: مائده / و ) یا شریعت است (نگا: قصص / ، عنکبوت / ).
تفسیر
- آيات ۵۵ - ۷۷، سوره مؤ منون
- تاءخير در عذاب كافران و بهره مند ساختن آنان به مال و فرزندان براى املاء و استدراج آنان است نه براى خيرخواهى .
- شرح صفات مؤ منين
- ((خيرات )) در جمله : ((اولئك يسارعون فى الخيرات ...))اعمال صالحه ناشى از اعتقاد حق است .
- بيان اينكه در دين خدا تكليف حرجى نه در اعتقاد و نه درعمل وجود ندارد (لا يكلف الله نفسا الا وسعها)
- فايده وجود نامه اعمال و جواب به شبهه اى كه فخر رازى در اين باره ذكر كرده است .
- اعمال بد مانع از انجام اعمال صالحه است .
- رد عذرهايى كه مشركين براى قبول رسالت پيامبر صلى اللّه عليه و آله آوردند.
- معنائى كه آيه (ولو اتبع الحق اهدائهم لفسدت السموات و الارض ) بيانگر آن است .
- وجه اينكه از قرآن كريم به ((ذكر)) تعبير شده است .
- اشاره به اينكه حق صراط مستقيم است و كافران گريزان از حق ، منحرف از صراط مستقيم هستند.
- بحث روايتى (رواياتى درباره مراد از ((قلوبهم وجلة )) و معناى استكانت و تضرع و...)
نکات آیه
۱ - جنون، یکى از نسبت هاى نارواى کافران و رفاه زدگان به ساحت پیامبراکرم(ص) (أم یقولون به جنّة) «به جنّة»;یعنى، «او گرفتار نوعى جنون است »و این اتهام دیگرى بود که از سوى کافران و مترفان، به پیامبر(ص) زده مى شد.
۲ - شخصیت، منش و گویش خردمندانه پیامبر(ص) گواهى روشن بر مبرا بودن آن حضرت از اتهام کافران (جنون) (أم لم یعرفوا رسولهم ... أم یقولون به جنّة)
۳ - توبیخ کافران از سوى خداوند، به خاطر نسبت دادن جنون به پیامبر(ص)، على رغم آشنایى کاملشان با شخصیت خردمند آن حضرت (أم لم یعرفوا رسولهم ... أم یقولون به جنّة)
۴ - محتواى رسالت پیامبر(ص)، پیام ها و رهنمودهایى بود سراسر حق و مبرا از هر سخن یاوه و نادرست (بل جاءهم بالحقّ) عبارت «جاءهم بالحقّ»; یعنى، حق را براى آنان آورد.
۵ - حقانیت سخنان پیامبر(ص) (پیام ها و رهنمودهاى او)، گواه برخوردارى آن حضرت از روح و اندیشه اى سالم (أم یقولون به جنّة بل جاءهم بالحقّ)
۶ - قرآن، کتابى آمیخته با حق و مبرا از هر گونه سخن باطل (بل جاءهم بالحقّ)
۷ - رفاه زدگان کفرپیشه عصر بعثت، فاقد کمترین عذر قابل پذیرش در انکار رسالت پیامبر(ص) (حتّى اذا أخذنا مترفیهم ... أفلم یدّبّروا القول ... بل جاءهم بالحقّ)
۸ - حق ستیزى، انگیزه اصلى بیشتر کافران منکر قرآن و پیامبر(ص) بود، نه ناشناخته بودن حقانیت آن دو براى آنها. (أم یقولون به جنّة ... و أکثرهم للحقّ کرهون)
۹ - شالوده زندگى بیشتر کافران، بر پایه باطل و منافع آنان، ناسازگار با پذیرش حق (حتّى اذا أخذنا مترفیهم ... و أکثرهم للحقّ کرهون)
۱۰ - اذعان درونى کافران صدراسلام، به حقانیت رسالت پیامبر(ص) و قرآن (بل جاءهم بالحقّ و أکثرهم للحقّ کرهون) عبارت «أکثرهم للحقّ کارهون»; یعنى، بیشتر آنان حقیقت را خوش ندارند. بنابراین انکار رسالت پیامبر(ص) و آسمانى بودن قرآن، نه از آن رو است که آنان به حقانیت آن دو یقین ندارند; بلکه بدان جهت بود که آن دو حق است و آنها از حق خوششان نمى آید.
موضوعات مرتبط
- اقرار: اقرار به حقانیت قرآن ۱۰; اقرار به حقانیت محمد(ص) ۱۰
- خدا: سرزنشهاى خدا ۳
- قرآن: انگیزه مکذبان قرآن ۸; تنزیه قرآن ۶; حقانیت قرآن ۶; ویژگیهاى قرآن ۶
- کافران: اقرار کافران صدراسلام ۱۰; اکثریت کافران ۸، ۹; انگیزه کافران ۸; بى منطقى کافران صدراسلام ۷; تهمتهاى کافران ۱، ۲، ۳; حق ستیزى کافران ۸; حق ناپذیرى کافران ۹; سرزنش کافران ۳
- محمد(ص): انگیزه مکذبان محمد(ص) ۸; بى منطقى مکذبان محمد(ص) ۷; تاریخ محمد(ص) ۱; تنزیه محمد(ص) ۴; تهمت جنون به محمد(ص) ۱، ۲، ۳; حقانیت تعالیم محمد(ص) ۴، ۵; دلایل تنزیه محمد(ص) ۲; دلایل سلامت عقل محمد(ص) ۵; شخصیت محمد(ص) ۲; شناسایى محمد(ص) ۳
- مرفهان: بى منطقى مرفهان صدراسلام ۷; تهمتهاى مرفهان ۱
