المؤمنون ٢٣
ترجمه
المؤمنون ٢٢ | آیه ٢٣ | المؤمنون ٢٤ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«أَفَلا تَتَّقُونَ»: آیا از عذاب خدا خویشتن را به دور نمیدارید؟ آیا با وجود این امر روشن، از پرستش بتها پرهیز نمیکنید؟
تفسیر
- آيات ۲۳ - ۵۴، سوره مؤ منون
- اشاره به عقيده بت پرستان درباره عبادت آلهه و معناى خطاب نوح عليه السلام به قوم خود: ((اعبدوا الله ...))
- افترائات و احتجاجات قوم نوح عليه السّلام در مقام انكار رسالت آنحضرت .
- و دورى گزيدن از قوم خود كه بعد از انكار و تكذيبشان محكوم به عذاب شده بودند
- اشراف و بزرگان قوم نوح عامه مردم را عليه پيامبراشان مى شورانند.
- نزول عذاب الهى و آغاز آن با صيحه اى آسمانى
- يادآورى سنت الهى : هدايت امم با ارسال رسل ، تكذيب امتها آنان را و عذاب الهى و...
- اشاره اى به رسالت موسى و هارون
- خطابى از خداوند به عموم پيامبران
- بحث روايتى (روايتى در ذيل برخى آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - نوح(ع)، از رسولان الهى بود. (و لقد أرسلنا نوحًا)
۲ - نوح، نخستین فرستاده خدا به سوى جامعه بشرى (و لقد أرسلنا نوحًا إلى قومه) با توجه به این که در آیات پیشین، بحث با چگونگى خلقت انسان شروع شده بود و در ادامه آن، به اسرار نهفته در موجودات طبیعت اشاره گشته بود، ذکر حضرت نوح(ع) به عنوان فرستاده خدا به سوى خلق، مى تواند رساننده مطلب بالا باشد.
۳ - قلمرو رسالت نوح(ع)، محدود به قوم خودش بود. (و لقد أرسلنا نوحًا إلى قومه)
۴ - ارسال رسولان به سوى مردم، نعمتى معنوى در کنار سایر نعمت هاى الهى براى بشر و نمودى دیگر از ربوبیت، تدبیر و نظارت دقیق او بر احوال خلق است. (و ما کنّا عن الخلق غفلین ... و لقد أرسلنا نوحًا إلى قومه) در آیات پیشین، آوردن تعبیرهایى چون: «أنزلنا»، «أسکنّا»، «أنشأنا» و «نسقیکم»، براى بیان نمونه هایى از نعمت هاى مادى خداوند براى بشر و نمودهایى از تدبیر او بود. اکنون تعبیر «و لقد أرسلنا...» در کنار آن نعمت ها، بیانگر نعمت معنوى خدا و یادآور نمودى دیگراز ربوبیت و تدبیرونظارت اوبر کاربندگانش مى باشد.
۵ - دعوت به توحید و پرستش خداى یگانه، نخستین و مهم ترین سخن نوح(ع) با قوم خویش (فقال یقوم اعبدوا اللّه ... أفلاتتّقون)
۶ - قوم نوح، مردمى شرک پیشه و بت پرست بودند. (فقال یقوم اعبدوا اللّه ما لکم من إله غیره)
۷ - نوح(ع)، پیامبرى مهربان و دلسوز مردم (فقال یقوم) «یا قوم» (اى قوم من)، خطابى مهرآمیز و از سر دلسوزى است.
۸ - مهربانى و برخورد مشفقانه با مردم، وظیفه اى بر عهده رهبران و مبلغان دینى (فقال یقوم اعبدوا اللّه)
۹ - خدا، تنها معبود سزاوار پرستش (ما لکم من إله غیره)
۱۰ - توحید و پرهیز از شرک، زیربنایى ترین اصل عقیدتى و اساس هر تحول معنوى (اعبدوا اللّه ما لکم من إله غیره)
۱۱ - پیامد شرک ورزى، گرفتار شدن به قهر الهى است. (ما لکم من إله غیره أفلاتتّقون) متعلق «أفلاتتّقون» حذف شده است; یعنى: «أفلاتتّقون أن یعذبکم اللّه; آیا از عذاب قهر خدا نمى ترسید؟»
۱۲ - نوح(ع)، قومش را به عواقب شوم شرک ورزى هشدار داد. (ما لکم من إله غیره أفلاتتّقون)
۱۳ - گرایش به توحید، نیازمند داشتن تقوا و بیم از خداوند. (ما لکم من إله غیره أفلاتتّقون)
موضوعات مرتبط
- انبیا: اوّلین نبى ۲
- انذار: انذار از فرجام شرک ۱۲
- ایمان: زمینه ایمان به توحید ۱۳
- بت پرستى: تاریخ بت پرستى ۶
- ترس: آثار ترس از خدا ۱۳
- تقوا: آثار تقوا ۱۳
- توحید: آثار توحید ۱۰; توحید عبادى ۹; دعوت به توحید عبادى ۵
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۹
- خدا: اختصاصات خدا ۹; عذابهاى خدا ۱۱; نشانه هاى ربوبیت خدا ۴; نشانه هاى نظارت خدا ۴; نعمتهاى خدا ۴
- رسولان خدا ۱، ۲:
- رفتار : پایه هاى رفتار ۸
- رهبران دینى: مسؤولیت رهبران دینى ۸; مهربانى رهبران دینى ۸
- شرک: آثار شرک ۱۱; اهمیت اجتناب از شرک ۱۰; تاریخ شرک ۶
- عذاب: موجبات عذاب ۱۱
- عقیده: مبانى عقیده ۱۰
- قوم نوح: انذار قوم نوح ۱۲; بت پرستى قوم نوح ۶; تاریخ قوم نوح ۶; دعوت از قوم نوح ۵; شرک قوم نوح ۶، ۱۲
- مبلغان: مسؤولیت مبلغان ۸; مهربانى مبلغان ۸
- نعمت: نعمت انبیا ۴
- نوح(ع): انذارهاى نوح(ع) ۱۲; فضایل نوح(ع) ۷; محدوده رسالت نوح(ع) ۳; مقامات نوح(ع) ۱; مهربانى نوح(ع) ۷; مهمترین دعوت نوح(ع) ۵; نبوت نوح(ع) ۱; ویژگیهاى نوح(ع) ۲