الحج ٦٧
ترجمه
الحج ٦٦ | آیه ٦٧ | الحج ٦٨ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«مَنسَکاً»: مراسم شریعت. برنامه عبادت. مراد شیوه معاملات و کیفیّت عبادات است که با توجّه به ظروف و احوال، مختلف و متغیر بوده است؛ نه اصول عقائد و اصول اخلاق که در همه شریعتها و برنامههای انبیاء یکی بوده است (نگا: مائده / ، شوری / ). لذا برنامه عبادات و معاملات از بعثت موسی تا بعثت عیسی تورات، و از بعثت عیسی تا بعثت محمّد - صَلَواتُ اللهِ عَلَیْهِمْ أَجْمعین - انجیل، و از بعثت محمّد تا جهان باقی است قرآن میباشد و بقیّه مردود و منسوخ هستند. «نَاسِکُوهُ»: عاملین بدان. انجام دهندگان آن. «الأمْرِ»: کار و بار. مراد شریعت پیغمبر خاتم است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۶۷ -۷۸ سوره حج
- جواب به كفار و مشركين كه به روش مسلمين در عبادت خدا خرده مى گرفتند
- احتجاج بر اينكه مشركان برهان و علمى بر خدايى ((شركاء(( ندارند
- تمثيلى براى نفى الوهيت آلهه مشركين و بيان عدم دخالت آنها در خلق و تدبير موجودات
- تقرير حجت و برهانى كه از جمله ((ان الله سميع عليم (( براىاصل لزوم ارسال رسل استفاده مى شود
- تقرير حجت و برهانى كه از آيه :(يعلم ما بين ايديهم و ما خلفهم ...) براى عصمت انبياء(عليهم السلام ) استفاده مى شود
- معناى ((جهاد(( و اينكه فرمود: ((جاهدوا فى الله حق جهاده ((
- وجه اينكه ابراهيم (عليه السلام ) را پدر مسلمين ناميد
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات گذشته )
- روايتى در اين باره كه آيه ((... هو اجتباكم ...(( درباره اهل بيت (عليهم الصلاة و السلام ) نازل شده است
- چند روايت متضمن استشهاد به جمله ((ما جعل عليكم فى الدين من حرج (( براى رفع حكم حرجى
نکات آیه
۱ - قربانى کردن، از مراسم عبادى در همه ادیان و شریعت هاى الهى (لکلّ أُمّة جعلنا منسکًا هم ناسکوه) «منسک» مصدر میمى و مرادف با «نُسْک» است. «نُسک» به عمل ذبح کردن حیوان با قصد تقرب به خدا، گفته مى شود.
۲ - هر امتى از امت هاى گذشته موظف بودند مراسم قربانى را، آن گونه که از سوى خدا مقرر شده، برگزار کنند. (لکلّ أُمّة جعلنا منسکًا هم ناسکوه) جمله «هم ناسکوه» در محل نصب و صفت است براى «منسکاً» و جمله فوق انشا در قالب اخبار است; یعنى، هر امتى موظف بود آن منسک را، آن گونه که ما مقرر کردیم، انجام دهد. گفتنى است که قید «هم ناسکوه» متضمن دستورى است از سوى خدا به پیامبر(ص) و بالتبع به مسلمانان که آنان نیز موظف اند منسک خود را، آن گونه که خدا مقرر کرده، انجام دهند.
۳ - مسلمانان، موظف به انجام مراسم قربانى، آن گونه که از سوى خدا مقرر شده است. (لکلّ أُمّة جعلنا منسکًا هم ناسکوه)
۴ - مراسم قربانى مسلمانان، مورد اعتراض ستیزه جویانه مشرکان صدراسلام (لکلّ أُمّة جعلنا منسکًا هم ناسکوه فلاینزعنّک فى الأمر) «نزاع» (مصدر «ینازعون») به معناى مخاصمه و ستیزه جویى است. ضمیر فاعل در «لاینازعنّک» به مشرکان بازمى گردد و «ال» در «فى الأمر»، عوض از مضاف الیه و به تقدیر «فى أمر المنسک» مى باشد; یعنى، مشرکان در مسأله قربانى، نباید با تو به ستیزه جویى برخیزند.
۵ - خداوند، مشرکان را از درگیرى و ستیزه جویى با پیامبر(ص) در امر قربانى به شدت برحذر داشت. (فلاینزعنّک فى الأمر)
۶ - خدا، پروردگار انسان ها (و ادع إلى ربّک)
۷ - خداوند، به پیامبر(ص) دستور داد که از مشرکان بخواهد به جاى ستیزه جویى با وى و مخالفت با حدود و مقررات الهى، به سوى خداى یگانه بازگردند و به پرستش او برخیزند. (فلاینزعنّک فى الأمر و ادع إلى ربّک)
۸ - شرک و بت پرستى، گمراهى و انحراف از صراط مستقیم است. (فلاینزعنّک فى الأمر و ادع إلى ربّک إنّک لعلى هدًى مستقیم)
۹ - توحید و یکتاپرستى، راه هدایت و صراط مستقیم است. (و ادع إلى ربّک إنّک لعلى هدًى مستقیم)
۱۰ - پیامبر(ص)، شخصیتى ره یافته به صراط مستقیم (إنّک لعلى هدًى مستقیم)
۱۱ - دعوت گمراهان به راه هدایت و صراط مستقیم، وظیفه الهى تمامى ره یافتگان به آن (و ادع إلى ربّک إنّک لعلى هدًى مستقیم) جمله «إنّک لعلى هدًى مستقیم» تعلیل براى «و ادع إلى ربّک» است; یعنى، چون تو برطریق هدایت و در صراط مستقیم هستى، آن گمراهان شرک پیشه را به سوى پروردگارت دعوت کن، تا شاید از ضلالت و گمراهى نجات یابند و به راه تو باز گردند.
موضوعات مرتبط
- ادیان: قربانى در ادیان ۱; هماهنگى ادیان ۱
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۴
- امتهاى پیشین: تکلیف امتهاى پیشین ۲; قربانى در امتهاى پیشین ۲
- انسان: مربى انسان ها ۶
- بت پرستى: گمراهى بت پرستى ۸
- توحید: آثار توحید ۹; دعوت به توحید عبادى ۷
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۶
- خدا: اوامر خدا ۷; ربوبیت خدا ۶; نواهى خدا ۵
- شرک: گمراهى شرک ۸
- صراط مستقیم: گمراهى از صراط مستقیم ۸; موارد صراط مستقیم ۹; هدایت به صراط مستقیم ۱۰، ۱۱
- قربانى: عبادیت قربانى ۱; کیفیت قربانى ۳; منازعه درباره قربانى ۵
- گمراهان: دعوت از گمراهان ۱۱
- محمد(ص): دعوتهاى محمد(ص) ۷; رسالت محمد(ص) ۷; فضایل محمد(ص) ۱۰; نهى از منازعه محمد(ص) ۵; هدایت محمد(ص) ۱۰
- مسلمانان: تکلیف مسلمانان ۳
- مشرکان: اعتراض مشرکان صدراسلام ۴; دعوت از مشرکان ۷; مشرکان صدراسلام و قربانى مسلمانان ۴; منازعه مشرکان صدراسلام ۵
- مهتدین :۱۰ مسؤولیت مهتدین ۱۱
- هدایت: دعوت به هدایت ۱۱; عوامل هدایت ۹