الحج ١٥
ترجمه
الحج ١٤ | آیه ١٥ | الحج ١٦ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«لَن یَنصُرَهُ اللهُ»: خداوند پیغمبرش را هرگز پیروز نخواهد کرد. ضمیر (ه) به پیغمبر برمیگردد که از سیاق کلام مفهوم میشود. نظیر آن (نگا: نحل / ، قدر / . «مَن کَانَ یَظُنُّ»: مراد ترکیدن از خشم و خودکشی برای رهائی از آتش حسادت درون است (نگا: آلعمران / . «سَبَب»: ریسمان. وسیله (نگاه: کهف / ). «السَّمَآءِ»: سقف و آسمانه خانه. آسمان. «لِیَقْطَعْ»: پاره کند. بربندد. مراد قطع گردن یا جلو راه نفس کشیدن است. یادآوری: معنی آیه را به گونه دیگری نیز بیان داشتهاند: کسی که گمان میبرد خداوند هرگز پیغمبرش را - نه در دنیا و نه در آخرت - پیروز نمیگرداند، (بداند به کوری چشم او خداوند وی را در هر دو جهان پیروز و رستگار میگرداند، و پیروزی را بدو میرساند. برای این که از این پیروزی جلوگیری شود) او با هر وسیلهای که میتواند خویشتن را به آسمان برساند و (از پیروزی) جلوگیری کند و ببیند نیرنگ و چارهسازی وی چیزی را برطرف مینماید که او را بر سر خشم آورده است (نگا: ص / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۳ - ۱۶ سوره حج
- وصف الحال سه صنف از مردم : اصرار كنندگان برباطل ، متزلزلان در راه حق و مؤ منان
- مراد از اينكه درباره رهبرى پيروى از شيطان فرمود:((كتب عليه انه من تولاه فانهيضله ...((
- رفع ريب و ترديد در بعث و نشور، با بيان چگونگى خلقت انسان و نبات
- نسبت زمين به گياه مانند نسبت رحم به جنين است
- تفصيلى در مورد استنتاج پنج نتيجه از بيان كيفيت خلقت انسان و نبات
- مقصود از ((علم (( و ((هدى (( در آيه : ((و من الناس منيجادل فى الله بغير علم و لاهدى ...((
- وصف صنفى ديگر كه دين را براى دنيايشان مى خواهند (و من الناس من يعبد الله علىحرف ...)
- معنى و مفاد آيه : ((من كان يظن ان لن ينصره الله ...(( و وجوهى كه درباره آن گفته اند
- دو روايت در ذيل ( و من الناس من يجادل ...)
- رواياتى درباره مراد از ((مخلقة و غيرمخلقة (( و جمله : ((نقر فى الارحام ما نشاء الىاجل مسمى ((
- چند روايت در ذيل آيه : ((و من الناس من يعبد الله على حرف (( كه درباره طالبان دين براى دنيا است
نکات آیه
۱ - لزوم امید بستن به خداوند، در دشوارى ها، تنگدستى ها و ناملایمات زندگى (من کان یظنّ أن لن ینصره اللّه فى الدنیا و الأخرة فلیمدد بسبب إلى السماء) «من» در این آیه شرطیه و متضمن معناى «إن» است و ضمیر در «لن ینصره اللّه» به «من» بازمى گردد. از آیات پیشین (آیه ۱۱ - ۱۴- ) دانسته شد که سود و زیان و کامیابى و ناکامى و بالاخره دنیا و آخرت افراد، تنها در دست خدا مى باشد او است که به یکى عطا مى کند و از دیگرى بازمى ستاند. آیه یاد شده ادامه همان آیات است. در این آیه خداوند مى فرماید: اگر فردى (کسى که از شدت گرفتارى سینه اش از خشم لبریز است) گمان کند که خدا در دنیا و آخرت دست کسى را نخواهد گرفت، این کس باید طنابى به آسمان بکشد و به آن جا صعود کند. آن گاه همه آسمان را بپیماید تا ببیند آیا کسى پیدا مى شود که گره از کار او بگشاید و خشم ناشى از محرومیتش را فرو نشاند؟ و یا این که این شخص ریسمانى به بالا بکشد و خود را حلق آویز کند و آن گاه بنگرد که آیا این ترفند و نیرنگش، آنچه را که موجب خشم او شده، از بین مى برد؟ مقصود از این مطلب این است که: هر کس امیدش را از خدا قطع کند، باید از غیر خدا نیز مأیوس باشد; زیرا در همه هستى به جز او موجودى نیست که بى اذن او گره از کار کسى باز کند.
۲ - دنیا و آخرت، تنها در اختیار خداوند (من کان یظنّ أن لن ینصره اللّه فى الدنیا و الأخرة... هل یذهبنّ کیده ما یغیظ)
۳ - خدا، تنها دستگیر و یاور مردمان در دنیا و سراى آخرت (من کان یظنّ أن لن ینصره اللّه فى الدنیا و الأخرة... هل یذهبنّ کیده ما یغیظ )
۴ - فقر، تنگدستى، بیچارگى و درماندگى زمینه ساز یأس و نومیدى از خدا (کفر) و پناهنده شدن به غیر او (شرک) (من کان یظنّ ... هل یذهبنّ کیده ما یغیظ) روى سخن در این بخش، با آن اشخاصى است که به خداپرستى گرویده بودند و همین که با برخى از ناملایمات زندگى روبه رو شدند از عبادت او روى برتافتند و به گمان آن که در هستى جز خدا، نیروهاى دیگرى نیز دخالت دارند، به شرک (آیین سابقشان) بازگشتند.
۵ - بى دینان و ناامیدان از نصرت الهى، گرفتار بن بستى گریزناپذیر در زندگى (من کان یظنّ أن لن ینصره اللّه... فلیمدد بسبب الى السماء... هل یذهبنّ کیده ما یغیظ)
۶ - نقش دین دارى و خوشبینى به تأییدات الهى، در دلگرمى به ادامه حیات و رهایى از پوچى و بن بست در زندگى (من کان یظنّ أن لن ینصره اللّه... فلیمدد... هل یذهبنّ کیده ما یغیظ)
۷ - خودکشى، تلاش بى ثمر در جهت رهایى از سرخوردگى و بن بست در زندگى (من کان یظنّ أن لن ینصره اللّه... فلیمدد بسبب الى السماء... هل یذهبنّ کیده ما یغیظ)
موضوعات مرتبط
- آخرت: مالک آخرت ۲
- امیدوارى: آثار امیدوارى به خدا ۶; امیدوارى در سختى ۱; امیدوارى در فقر ۱; اهمیت امیدوارى به خدا ۱
- انسان: یاور انسان ها ۳
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۲
- خدا: اختصاصات خدا ۳; امدادهاى اخروى خدا ۳; امدادهاى خدا ۳; زمینه یأس از خدا ۴; نجات بخشى خدا۳
- خودکشى: سرزنش خودکشى ۷
- دنیا: مالک دنیا ۲
- دیندارى: آثار دیندارى ۶
- شرک: زمینه شرک ۴
- فقر: آثار فقر ۴
- کافران: بى یاورى کافران ۵; مشکلات کافران ۵
- کفر: زمینه کفر ۴
- گرایشها: زمینه گرایش به غیرخدا ۴
- مأیوسان: بى یاورى مأیوسان ۵; مشکلات مأیوسان ۵
- مشکلات: عوامل نجات از مشکلات ۶; نجات از مشکلات ۷