الإنشقاق ٨
ترجمه
| الإنشقاق ٧ | آیه ٨ | الإنشقاق ٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«سَوْفَ یُحَاسَبُ»: محاسبه و رسیدگی خواهد شد.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۲۵، سوره انشقاق
- معناى اينكه در بيان چند تا از مقدمات قيامت فرمود آسمان منشق و زمين كشيده مى شود وفرمود((و ازنت لربها و حقت ))
- مفاد آيه : ((يا ايها الانسان انك كادح الى ربك كد حافملاقيه )) و دلالت آن بر بحث و جزا
- مقصود از اينكه فرمود اكتابش به دست راست داده شود شادمان به سوى((اهل )) خود باز مى گردد
- رد پندار آن كس كه نامه اعمالش از پشت سر به او داده مى شود و در دنيا در((اهل )) خود مسرور بود و مى پنداشت به سوى خدا و براى حساب بازگشتى ندارد
- جوابى كه به اين سوال و اشكال داده شده كه مومنان گنهكار در زمره ((من اوتى كتابهبيمينه )) هستند يا ((من اوتى كتابه وراء ظهره ))؟
- تقسيم اهل محشر به دو طائفه اصحاب يمين و اصحابشمال تقسيمى كلى نيست
- معناى آيه : ((لتركبن طبقا عن طبق ))
- معناى جمله ((والله اعلم بما يوعون ))
- (رواياتى درباره محاسبه اعمال در قيامت ، نزول آيه : ((و اما من اوتى كتابه ....))،((لتركبن طبقا عن طبق )) و...)
نکات آیه
۱ - در قیامت، اعمال انسان ها حسابرسى خواهد شد. (فسوف یحاسب)
۲ - مرحله حسابرسى در قیامت، مرحله اى پس از دریافت نامه هاى اعمال است. (فسوف یحاسب حسابًا یسیرًا) «سوف»، براى وعده دادن به کار مى رود (مصباح) و دلالت بر تأخیر دارد. (مقاییس اللغة)
۳ - کسانى که نامه عمل آنان به دست راستشان داده شود، حسابرسىِ آسانى خواهند داشت. (فأمّا من أُوتى کتبه بیمینه . فسوف یحاسب حسابًا یسیرًا) «یسیر» دو معنا دارد: ۱. آسان، ۲. قلیل (مفردات راغب). در آیه شریفه، اولین معنا مناسب است.
۴ - اعطاى نامه عمل به دست راست حاضرانِ در قیامت، رمز و نشانه چشم پوشى از لغزش هاى آنان است. * (فأمّا من أُوتى کتبه بیمینه . فسوف یحاسب حسابًا یسیرًا) نادیده گرفتن «سیئات» - که در بعضى از سوره هاى دیگر درباره گروهى از حاضران قیامت مطرح شده - مصداق حساب آسان است.
۵ - در قیامت، انسان خود، محاسبه و ارزشیابى خواهد شد. (فسوف یحاسب) فعل «یحاسب» به شخص استناد یافته است; نه به عمل; بنابراین حسابرسى قیامت در مورد خود اشخاص خواهد بود. مى توان گفت: اعمال و نیت هاى انسان براى او، رتبه وجودى خاصى مى بخشد; زیرا ملکه او شده و ابعاد وجودى او را شکل مى دهد و در نتیجه سنجش آن انسان، در حقیقت محاسبه اعمال او است.
روایات و احادیث
۶ - «قاسم بن محمد عن على قال: سمعت أباعبداللّه(ع) یقول: إنّ اللّه تبارک و تعالى إذا أراد أن یحاسب المؤمن أعطاه کتابه بیمینه و حاسبه فیما بینه و بینه فیقول: عبدى! فعلت کذا ... قد غفرتها لک و ابدلتها حسنات ... و هو قول اللّه عزّوجلّ «فأمّا من اُوتى کتابه بیمینه فسوف یحاسب حساباً یسیراً»;[۱] قاسم بن محمد از على [بن أبى حمزه] روایت نموده که گفت: از امام صادق(ع) شنیدم که مى فرمود: خداى - تبارک و تعالى - زمانى که بخواهد مؤمنى را محاسبه کند، نامه عملش را به دست راست وى مى دهد و او را در آنچه بین خود و او است محاسبه کرده، مى فرماید: بنده من فلان کار را کردى؟ ... من آن را براى تو بخشیدم و آن را به حسنه هایى تبدیل کردم ... و این سخن خداى عزّوجلّ است «فأمّا من اُوتى کتابه بیمینه . فسوف یحاسب حساباً یسیراً»».
۷ - «عن أبى الجارود عن أبى جعفر(ع) قال: قال رسول اللّه(ص) کلّ محاسَب معذّب فقال له قائل: یا رسول اللّه فأین قول اللّه عزّوجلّ «فسوف یحاسب حساباً یسیراً» قال: ذلک العَرْضُ یعنى التَصَفُّحَ;[۲] ابى جارود از امام باقر(ع) روایت نموده که حضرت فرمود: رسول خدا(ص) فرمودند: هر کس محاسبه شود، در عذاب خواهد بود. شخصى به رسول خدا(ص) گفت: پس کلام خداى عزّوجلّ که فرموده: «فسوف یحاسب حساباً یسیراً» چه مى شود؟ حضرت فرمود: آن محاسبه [که گفتم] عرضه شدن [تمام اعمال] است [امام باقر(ع) فرمود: ]مقصود پیامبر(ص) بررسى دقیق[اعمال ]است».
موضوعات مرتبط
- اصحاب یمین: سهولت حسابرسى اصحاب یمین ۳، ۶; عفو از اصحاب یمین ۴
- انسان: نقش اخروى انسان ۵
- حسابرسى: زمان حسابرسى اخروى ۲
- خود: حسابرسى از خود ۵
- عفو: نشانه هاى عفو ۴
- عمل: حسابرسى اخروى عمل ۱، ۵; دقت در حسابرسى عمل ۷
- قیامت: حسابرى در قیامت ۱
- مؤمنان: آمرزش اخروى مؤمنان ۶; حسابرسى اخروى مؤمنان ۶; نامه عمل مؤمنان ۶
- نامه عمل: زمان دریافت نامه عمل ۲; نامه عمل در دست راست ۳، ۴
