الحديد ١١
ترجمه
| الحديد ١٠ | آیه ١١ | الحديد ١٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یُقْرِضُ اللهَ ...»: (نگا: بقره / مائده / ). «کَرِیمٌ»: پرارزش. گرانقدر.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۷ - ۱۵، سوره حديد
- بيان اينكه آيه : ((آمنوا بالله و رسوله و انفقوا...)) خطاب به مؤ منين و امر به آثارايمان است
- وجه و نكته اينكه فرمود از آنچه كه خدا شما را در آن جانشين كرده انفاق كنيد
- مراد از ميثاقى كه از مؤ منين گرفته شده است
- توبيخ شديد كسانى كه از انفاق مالى كه خدا تنها وارث آنستبخل مى ورزند
- عدم تساوى انفاق در زمان جنگ با انفاق بعد از فتح
- توضيحى درباره اجر دادن خدا به بنده و اينكه اجرى كه خدا درمقابل عمل عبد مى دهد تفضلى است از او عزوجل
- توضيحى درباره اجر دادن خدا به بنده و اينكه اجرى كه خدا درمقابل عمل عبد مى دهد تفضلى است از او عزوجل بيان حد اعلاى تشويق به انفاق در راه خدا،
- تقاضاى منافقان از مؤ منان ، در قيامت ، و جوابى كه به آنان داده مى شود: به دنيابرگرديد و نور به دست آوريد
- مقصود از ديوارى كه بين منافقان و مؤ منان زده مى شود و مفاد اين تمثيل در بيان حال منافقان
- استمداد منافقان از مؤ منان و جواب ايشان به آنها
- دنباله گفتار مؤ منان بر منافقان : شما امروز هيچ ياورى نداريد!
- (رواياتى در ذيل آيه مربوط به انفاق قبل از فتح و بعد از فتح ، گفتگوى منافقان و مؤمنان در قيامت و روايتى درباره آرزوى دراز)
نکات آیه
۱ - انفاق در راه خداوند، قرض دادن به او است. (و ما لکم ألاّتنفقوا فى سبیل اللّه ... من ذا الذى یقرض اللّه قرضًا حسنًا) خداوند در آیه قبل، آنانى را که از انفاق در راه او کوتاهى مى کنند، مورد نکوهش قرار داده است. در این آیه نیز مؤمنان را فرامى خواند که با انفاق خویش، به خدا قرض بدهند.
۲ - خداوند، مردم را به قرض دادن به او (انفاق کردن در راه او) فرا مى خواند. (من ذا الذى یقرض اللّه قرضًا حسنًا)
۳ - قرض دادن به خداوند، قرضى نیکو و با ارزش است. (من ذا الذى یقرض اللّه قرضًا حسنًا) وصف «حسناً» مى تواند قید تخصیصى و یا قید توضیحى باشد. برداشت یاد شده بر پایه احتمال دوم است.
۴ - مرغوب بودن کالاى مورد انفاق و خلوص نیت انفاق کننده، دو عنصر لازم در انفاق (من ذا الذى یقرض اللّه قرضًا حسنًا) در صورتى که وصف «حسناً» قید تخصیصى باشد، ناظر به حسن فاعلى (خلوص نیت) انفاق کننده و حسن فعلى (پرداخت کالاى مرغوب) خواهد بود.
۵ - خداوند، در قبال وامى که مؤمنان به او مى دهند (انفاق در راه او)، دو پاداش مى دهد: پاداشى در دنیا و پاداشى در آخرت. (من ذا الذى یقرض اللّه ... فیضعفه له و له أجر کریم) برداشت یاد شده بدان احتمال است که جمله «فیضاعفه له»، ناظر به پاداش دنیوى و جمله «و له أجر کریم» ناظر به پاداش اخروى باشد.
۶ - بهره جستن از خصلت نفع طلبى انسان ها، از روش هاى قرآن براى تشویق آنان به کارهاى خیر و انفاق در راه خداوند (من ذا الذى یقرض اللّه ... فیضعفه له)
۷ - خداوند، در دنیا - حداقل - دو برابر مقدار وامى را که مؤمنان به او مى دهند (در راه او انفاق مى کنند)، به آنان بازمى گرداند. (من ذا الذى یقرض اللّه ... فیضعفه له) «مضاعفة» (مصدر «یضاعف») به دو چندان کردن و بالاتر از آن گفته مى شود (مفردات راغب).
۸ - انفاق در راه خداوند، باعث افزون شدن مال است; نه کم شدن آن. (من ذا الذى یقرض اللّه ... فیضعفه له) قید «یضاعفه له»، شاید ناظر به این حقیقت باشد که کسى گمان نکند انفاق کردن در راه خداوند، سبب کم شدن سرمایه مى گردد.
۹ - انفاق در راه جهاد (تلاش براى رفع نیازمندى هاى جبهه و جنگ)، قرض الحسنه به خداوند است. (و ما لکم ألاّتنفقوا فى سبیل اللّه ... یقرض اللّه قرضًا حسنًا) با توجه به ارتباط آیه شریفه با آیه قبل و با توجه به این که مراد از انفاق در آیه قبل، برطرف کردن نیاز جبهه و جنگ مى باشد; مصداق مورد نظر از «قرض الحسنه» در این جا، انفاق در جبهه و جنگ است.
۱۰ - خداوند، در برابر قرض الحسنه اى که مؤمنان به او مى دهند، علاوه بر بازپس دادن چند برابر آن در دنیا، پاداشى نفیس و گران سنگى نیز در آخرت به ایشان خواهد داد. (من ذا الذى یقرض اللّه ... فیضعفه له و له أجر کریم) واژه «کریم» در هر مقامى، معنایى متناسب با همان مقام دارد. در این جا به معناى عظیم، نفیس و گران سنگ است.
موضوعات مرتبط
- انسان: آثار منفعت طلبى انسان ۶
- انفاق: آثار انفاق ۸; اخلاص در انفاق ۴; توصیه به انفاق ۲; حقیقت انفاق۱; روش تشویق به انفاق ۶; مرغوبیت مورد انفاق ۴; ملاک ارزش انفاق ۴
- انفاقگران: پاداش دنیوى انفاقگران ۷; پاداش مضاعف انفاقگران ۷
- انگیزش: عوامل انگیزش ۶
- پاداش: پاداش مضاعف ۵
- جهاد: حقیقت انفاق براى جهاد ۹
- خدا: ارزش قرض به خدا ۳; پاداش اخروى قرض به خدا ۵، ۱۰; پاداش دنیوى قرض به خدا ۵، ۱۰; پاداش قرض به خدا ۵، ۷; توصیه هاى خدا ۲; قرض به خدا ۱، ۲، ۹
- عمل: روش تشویق به عمل خیر ۶
- قرض الحسنه :۳
- مال: زمینه ازدیاد مال ۸
- مؤمنان: پاداش مضاعف مؤمنان ۷; پاداش مؤمنان ۵
