الأنبياء ٩
ترجمه
| الأنبياء ٨ | آیه ٩ | الأنبياء ١٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الْمُسْرِفِینَ»: مراد اسراف‌کنندگان در زشتیها و پلشتیها، و زیاده‌روی کنندگان در تکذیب و تعذیب مؤمنان و انبیاء است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۵ سوره انبياء
- غرض و مفاد كلى سوره مباركه انبياء
- معناى نزديك شدن حساب -قيامت -به مردم (اقترب للناس حسابهم )
- وجوهى كه درباره جمع بين غفلت (كه متضمن عدم توجه است ) و اعراض (كه مستلزم توجه است ) در جمله : ((و هم فى غفلة معرضون (( گفته شده است
- گفتارى پيرامون معناى حدوث و قدم كلام (در ذيل آيه :((و ما ياءتيهم من ذكر من ربهم محدث ...((
- تجزيه و تحليل حقيقت و واقعيت ((كلام -سخن (( و بيان اينكه قديم بودن كلام متصورنيست
- آيا كلام از جهت كلام بودن ، فعل متكم است يا صفت او يا هيچكدام ؟
- اشاره به معنايى ديگر براى كلام از جهت اينكه مكنونات ضماير را كشف مى كند
- بيان اينكه بحث درباره حدوث و قدم قرآن بى مورد بوده است
- نقل سخنان و افترائات مكذبان پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) در تكذيب و انكار آنحضرت (صلى الله عليه و آله )
- ترقى درجه به درجه افترائات كفار عليه پيامبر اسلام (ص )
- پاسخ خداوند به احتجاج مشركين بر نفى نبوت به بشر بودن پيامبر(ص )
- انحلال آيه شريفه به دو حجت حلى و نقضى
- مقصود از ((ذكر(( و ((اهل ذكر(( در (فسئلوااهل الذكر)
- بحث روايتى (حديثى از امام رضا عليه السلام درباره حادث و قديم بودن كلام خدا
- مقصود از اهل الذكر در آيه (فسئلوا اهل الذكر)اهل بيت عليهم السلام است
نکات آیه
۱- نجات پیامبران و مؤمنان از دست دشمنان و پیروزى بر آنان، وعده خداوند به ایشان است. (و ما أرسلنا قبلک رجالاً... ثمّ صدقنهم الوعد فأنجینهم و من نشاء )
۲- نابودى دشمنان، وعده خداوند به پیامبران و مؤمنان (ثمّ صدقنهم الوعد... و أهلکنا المسرفین )
۳- خداوند، به وعده خویش مبنى بر نجات پیامبران و مؤمنان و هلاکت دشمنان، عمل کرد. (ثمّ صدقنهم الوعد فأنجینهم و من نشاء و أهلکنا المسرفین) «صدق» (مصدر «صدقنا») در دو چیز استعمال مى شود: ۱- در اعتقاد ات، که دراین صورت به معناى اعتقاد مطابق با واقع خواهد بود. ۲- در جوارح و افعال انسان، که در این صورت به معناى انجام دادن کار به طور شایسته و بایسته خواهد بود. (مفردات راغب). در آیه بالا معناى دوم منظور است. گفتنى است ماده «صدق» در مواردى به دو مفعول متعدى مى شود که این آیه یکى از آن موارد است.
۴- نجات و رهایى مردم از دست دشمنان، در گرو مشیت الهى است. (فأنجینهم و من نشاء )
۵- اسراف کنندگان، رو در روى پیامبران و در صف مخالفان و دشمنان آنان بودند. (فأنجینهم )
۶- دشمنى و ستیزه جویى شدید، از ویژه گى هاى مخالفان هلاک شده پیامبران (ثمّ صدقنهم الوعد... و أهلکنا المسرفین) برداشت یاد شده مبتنى بر این دیدگاه است که مقصود از اسراف - به تناسب حکم و موضوع و مورد آیه - اسراف و زیاده روى در دشمنى و مخالفت با پیامبران باشد; نه اسراف در امور مالى و... .
۷- دلدارى و تقویت روحیه پیامبر(ص) و مؤمنان و تهدید مشرکان، از جانب خداوند (ثمّ صدقنهم الوعد ... و أهلکنا المسرفین ) ذکر وعده خداوند به پیروزى همه پیامبران و مؤمنان و نابودى دشمنان آنان، مى تواند به منظور نکته یاد شده باشد.
۸- دشمنان و مخالفان پیامبران، اسراف کاراند. (ثمّ صدقنهم الوعد ... أهلکنا المسرفین )
۹- اسراف کارى، زمینه ساز حق ناپذیرى و مخالفت با پیامبران و از موجبات هلاکت و نابودى است. (و أهلکنا المسرفین ) توصیف هلاک شدگان به «مسرفان»، مى تواند مشعر به علیت و تأثیر این وصف در هلاکت آنان باشد.
۱۰- پیروزى بر مشرکان، وعده خداوند به پیامبراسلام(ص) (ثمّ صدقنهم الوعد ) آیه شریفه در مقام دلدارى به پیامبراسلام است و خداوند با بیان جریان عمومى (وعده پیروزى همه پیامبران)، در واقع به آن حضرت نیز وعده پیروزى مى دهد.
موضوعات مرتبط
- اسراف: آثار اسراف ۹
- انبیا: اسراف دشمنان انبیا ۸; دشمنان انبیا ۵; دشمنى دشمنان انبیا ۶; عوامل دشمنى با انبیا ۹; وعده به انبیا ۲; وعده پیروزى انبیا ۱; وعده نجات انبیا ۱، ۳; ویژگیهاى دشمنان انبیا ۶; هلاکت دشمنان انبیا ۲، ۳
- حق: عوامل حق ناپذیرى ۹
- خدا: آثار مشیت خدا ۴; تهدیدهاى خدا ۷; وفاى خدا به وعده ۳
- دشمنان: منشأ نجات از دشمنان ۴; نجات از دشمنان ۱
- مؤمنان: تقویت روحیه مؤمنان ۷; دلدارى به مؤمنان ۷; وعده به مؤمنان ۲; وعده پیروزى مؤمنان ۱; وعده نجات مؤمنان ۱، ۳; هلاکت دشمنان مؤمنان ۲، ۳
- محمد(ص): تقویت روحیه محمد(ص) ۷; دلدارى به محمد(ص) ۷; وعده پیروزى به محمد(ص) ۱۰
- مسرفان :۸ دشمنى مسرفان ۵
- مشرکان: پیروزى بر مشرکان ۱۰; تهدید مشرکان ۷
- هلاکت: عوامل هلاکت ۹
