الجاثية ٣١
ترجمه
| الجاثية ٣٠ | آیه ٣١ | الجاثية ٣٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِسْتَکْبَرْتُمْ»: (نگا: بقره / ).
تفسیر
- آيات ۲۰ - ۳۷ سوره جاثيه
- مراد از رحمت خداوند و اختصاص آن به گروه خاصى در اين آيه
- توضيح اينكه بد كاران نه در حيات و نه در ممات با مؤ منان صالح العمل برابر نيستند
- احتجاج براى اثبات معاد با استناد به حق و عدالت
- ابطال پندار كفار در يكسان دانستن مرگ نيكوكار و بدكار
- حقيقت عبادت اطاعت كردن است
- معناى ((اله )) گرفتن ((هوى ))
- مفاد جمله : ((و اضله الله على علم )) و بيان عدم منافات بين ضلالت و علم
- معناى سخن منكران معاد: ((ما هى الا حياتنا الدنيا نموت و نحيا و ما يهلكنا الا الدهر)) واشاره به چند قول در معناى اين آيه
- گفتار برخى مفسرين كه مراد آيه را نتاسخ و ثنى ها دانسته اند و نقد گفتار آنان
- معنا و تفسير آيه : ((هذا كتابنا ينطق عليكم بالحق انا كنا نستنسخ ما كنتم تعملون )) وتوضيحى درباره كتابت اعمال
- اقوال ديگر مفسرين در تفسير اين آيه
- چند روايت در ذيل آيه : ((افراءيت من اتخذ الهه هويه )) و ((و ما يهلكنا الا الدهر))
- روايات و توضيحاتى درباره كتابت و استنساخاعمال در ذيل آيه : ((هذا كتابنا ينطق عليكم بالحق ...))
نکات آیه
۱ - کافران در قیامت، مورد ملامت و سرزنش به خاطر استکبار در برابر آیات الهى (و أمّا الذین کفروا أفلم تکن ءایتى تتلى علیکم فاستکبرتم)
۲ - کفر به تنهایى - منهاى ضمیمه شدن به اعمال زشت - خود جرمى مستحق عذاب است.* (فأمّا الذین ءامنوا و عملوا الصلحت ... و أمّا الذین کفروا) در آیه پیشین، از لزوم همراهى ایمان با عمل صالح، جهت بهره مندى از پاداش اخروى سخن به میان آمد; لیکن در این آیه، در کنار «الذین کفروا» اشاره به اعمال بد نشده است. بنابراین مى توان گفت کفر، انسان را مصداق «مجرم» کرده و مستحق عذاب مى سازد.
۳ - کافران، محروم از رحمت خداوند و رستگارى در قیامت (فیدخلهم ربّهم فى رحمته ... وأمّا الذین کفروا أفلم تکن ءایتى تتلى علیکم) از تقابل وضع کافران با مؤمنان در این آیه و آیه پیشین، مطلب یاد شده استفاده مى شود.
۴ - اتمام حجت الهى بر کافران در دنیا، با تلاوت مداوم آیات وحى بر آنان (أفلم تکن ءایتى تتلى علیکم)
۵ - استکبار و جرم پیشگى، مهم ترین عامل گرایش کافران به کفر و انکار آیات الهى (ءایتى تتلى علیکم فاستکبرتم و کنتم قومًا مجرمین) با توجه به این که خداوند، درباره کافران تنها به دو ویژگى (استکبار و جرم پیشگى) تصریح کرده است; اساسى بودن عوامل یاد شده در گرایش کافران به کفر استفاده مى شود.
۶ - محروم ماندگان از شنیدن و درک آیات الهى، معاف از ملامت در روز قیامت (أفلم تکن ءایتى تتلى علیکم) از مفهوم آیه، استفاده مى شود: کسانى که از شنیدن آیات الهى دور مانده اند و آیات بر آنان تلاوت نشده است، مورد ملامت نیستند.
۷ - روحیه استکبارى کافران در برابر آیات الهى، معلول عملکرد و جرایم گذشته خود آنان * (فاستکبرتم و کنتم قومًا مجرمین) براساس این احتمال که تعبیر «و کنتم...» در مقام تعلیل گرایش کافران به استکبار باشد، برداشت بالا به دست مى آید.
۸ - جرم پیشگى و استمرار ارتکاب گناه، عامل محرومیت از رحمت الهى در قیامت (و کنتم قومًا مجرمین)
۹ - سرافکندگى کافران در صحنه قیامت، پاسخى به روحیه مستکبرانه آنان در دنیا (و ترى کلّ أمّة جاثیة ... أفلم تکن ءایتى تتلى علیکم فاستکبرتم)
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: استکبار با آیات خدا ۱، ۷; سرزنش محرومان از آیات خدا۶; عوامل تکذیب آیات خدا ۵
- اتمام حجت: اتمام حجت با آیات خدا ۴
- استکبار: آثار اخروى استکبار ۱; آثار استکبار ۵، ۹; عوامل استکبار ۷
- خدا: اتمام حجت خدا ۴; عوامل محرومیت از رحمت خدا ۸
- ذلت: عوامل ذلت اخروى ۹
- رحمت خدا: محرومان از رحمت خدا ۳
- رستگارى: محرومان از رستگارى ۳
- عذاب: موجبات عذاب ۲
- عمل: آثار عمل ۷
- کافران: اتمام حجت بر کافران ۴; استکبار کافران ۱، ۷، ۹; ذلت اخروى کافران ۹; سرزنش اخروى کافران ۱; گناهکارى کافران ۷; محرومیت کافران ۳
- کفر: عوامل کفر ۵; کیفر کفر ۲; گناه کفر ۲
- گناه: آثار اصرار بر گناه ۸; آثار گناه ۵، ۷
